Nýjar kvöldvökur - 01.04.1935, Blaðsíða 36

82
NÝJAR KVÖLDVÖKUR
land til Luxembourg og naut þar gesta-
vináttu hinna helgu manna um stund.
Það er býsna ginnandi, ekki sízt fyrir
menn á þessum aldri, þegar þannig tæki-
færi gefst að ferðast um fjarlæg lönd
meðal framandi þjóða, og þó helzt, þegar
slíkt er algerlega vonlaust á allan ann-
an hátt, sökum fátæktar og umkomu-
leysis. Auk þess er saga klaustra og
munka svo nátengd sögu okkar Islend-
inga, fyrst og fremst þó bókmennta okk-
ar, og kaþólsk trú og menning svo snar
þáttur og örlagaríkur í menningarlífi
nútímaþjóða — snarari og örlagaríkari
en margan grunar — að hver sæmilega
fróðleiksfús unglingur hlýtur að fagna
svo óvæntu tækifæri að kynnast öllu
þessu að nokkru að eigin reynd. Eg hef
nokkrum sinnum síðar átt þess kost að
ferðast nokkuð erlendis, og ýmislegt hef-
ur vitanlega drifið á daga mína á þeim
ferðalögum. En að einu leyti hefur þó
þessi ferð verið æfintýralegust. Eg var
illa að mér í þýzkri tungu og alveg mál-
laus meðal frönskumælandi manna. Síðar
hef eg rekizt á alveg mállausan mann,
daufdumban, sem var einn á ferðalagi
kringum jörðina, svo að það er lítið þrek-
virki í sjálfu sér að ferðast þannig, a.
m. k. urn menningarlönd, þar sem sam-
göngur eru góðar — þ. e. a. s. hafi mað-
ur nóga peninga: Hinn mjúki hljómur
gullsins er alþjóðamál, er skilst í öllum
löndum og meðal allra þjóða. En nú var
eg því sem næst alveg peningalaus. En
þetta heppnaðist einhvern veginn allt
saman. í suðurleið skoðaði eg dómkirkj-
una miklu í Köln og ýmsa fleiri merka
staði og mannvirki, og á heimleiðinni tók
eg þátt í skemmtisiglingu á Rín fram hjá
Lóreley-klettinum fræga, og að lokum
lagði eg enn krók á hala minn, þótt eg
setti þá ekkert fémætt nema farseðlana
í vasanum, og fór til Berlínar og dvaldi
á fjórða sólarhring í þeim mikla stað.
Matarlaus alveg og svefnlaus að mestu
reikaði eg um göturnar á nóttumii og
skoðaði lífið og tilveruna frá sjónarhól
lazarónanna, betlaranna og hinna aum-
ustu öreiga, og komst svo að lokum eftir
þetta fríviljuglega fangelsi til vina minna
í Danmörku, en þá orðinn svo vanur
hungri og svefnleysi, að eg gat ekkert
sofið fyrstu nóttina og hafði daufa mat-
arlyst í fyi'stu. Þetta er líka lífsreynsla,
þótt ekki sé hún inntekin í líki háskóla-
fyrirlestra eða guðlegs innblásturs. En
allt er þetta saga út af fyrir sig og vei’ð-
ur ekki sögð hér, en eg gerði þó ráð fyx--
ir að veröa ekki daglegur gestur á þess-
um slóðum, og þótti mér því nokkuð á
mig leggjandi til þess að sjá sem mest,
enda hefur það reynzt í'étt að vera, að
eg hef eigi komið þar síðan.
Klaustur það, er ferðinni var heitið til,
stendur í þorpinu Clervaux í dvei’gríkinu
Luxembourg. Eg vil taka það fi-am í
þessu sambandi að það er ekki sarna
klaustur og það, er hinn heilagi Bern-
hard af Claii-vaux er kenndur við, en þaö
mun vera í Róndalnum á suðaustanverðu
Fi-akklandi.
Luxembourg er sjálfstætt stórhertoga-
dæmi, i-úmt hálft þi-iðja þús. km.2 að
stærð og íbúar i*öskar 260 þús. Landið
liggur í gini úlfsins — á landamærum
þriggja ríkja, er oft hafa borizt á bana-
spjótum: Þýzkaland að austan, Frakk-
land að sunnan, en Belgía að vestan og
norðan. Þegar í byi'jun veraldai'stríðsins
1914 ki'öfðust Þjóðvei-jar þess að fá að
fai'a óhindraðir með nokkui'n hluta tíers
síns yfir landið og gei'a þaðan innrás t
Fi'akkland. Settu þeir setulið í Luxem-
bourg, einkum vegna járnbrautanna.
Hinir herskáu og frjálsu Luxemborgax'ar
hugðust grípa til vopna og í’eka dólg
þennan af höndum sér. Her þeirra átti
að sögn eina fallbyssu, en þegar til átti
að taka var hólkurinn i ólagi, og vax'ð