Barnabók Unga Íslands - 01.01.1906, Blaðsíða 33
UNGA ÍSLANDS.
33
azmnlýri.
Til eru þeir menn, sem hyggja aö af ævintýr-
um verðí ekkert lært. Pau sjeu að eins skrök og
þvaður. Þau eigi að deyja með körlum þeim og
kerlingum, er enn segja frá þeim, og eigi sje það
ómaksins vert að rita þau og enn síður að lesa
þau.
En þetta er rangt liugsað. Ævintýri og þjóð-
sögur hafa verið þjóðtrú áður. Vjer viljum vita,
hverju menn liafa trúað, þótl vjer trúum því eigi
sjálflr, af því að vjer erum betur að oss. í fornöld
trúðu Norðmenn á Oðinn og t’ór og marga aðra
guði. Nú lesum vjer ekki um þessa guði til að
trúa á þá, heldur til að vita, hverju feður vorir
hafatrúað. Likt er munnmæla ævintýrunum fariö.
Vjer vitum vel að tröll eru eigi til og eigi dvergar
nje álfar eða hólbúar. Eigi eru lil skip, sem
fara láð og lög, og eigi brunnar með þeim hætli,
að þar sje grænt engi, er til holnsins kemur. Eng-
an vil eg telja á það, að stökkva ofan í brunn til
þess að finna meira gras á botninum; og eigi að
höggva höfuð af hesti til þess að fram komi kon-
ungssonur. Pví að það verður eigi og er þctla
skáldskapur.
En skáldskapurinn er eigi annað en búningur.
Telja sumir það aumlegan húning, sem eigi að
fleygja. Aðrir telja það góðan og gagnlegan
búning, sem eigi að geyma. Og í öllum skáldskap
er eitthvað satt, og má af því læra.
Flestir hafa vist heyrt ævintýrið um Pjetur og
Pál og Asbjörn í öskustónni. Hvað finnum vjer
3