Sjómannadagsblaðið - 12.06.1960, Blaðsíða 25

Bátur á legunni fyrir utan Bolungarvík að sumarlagi.
sem að hafa mastur uppi í þeim ofsa,
sem þá var á, enda báturinn segl-
festulaus, í rauninni galtómur að
öðru en mönnunum. En hér gafst
ekki langur tími til heilabrota. For-
maður kallaði þegar til háseta í háls-
rúmi og bað þá að gera tilraun til
þess að koma mastrinu upp. Voru
það Friðrik Finnbogason og Jósep,
sem áður getur, sem þar voru, og
tókst þeim með snarræði og ýtrustu
áreynslu að reisa mastrið og festa
stögum. Skipaði Friðrik þeim þá að
reyna að ná upp hajinu af seglinu.
Er svo að sjá, að nokkurt hik hafi
komið á þá félaga, því að þeir spyrja:
„Þolir hann nokkurt segl?“ „Kann-
ski skautið!“ svaraði Friðrik Magn-
ússon, og var nú undið að því að
framkvæma fyrirskipunina.
Friðrik Finnbogason náði í snatri
í bólfærið, skar af því spotta, mældi
2—3 faðma frá skautbandinu upp á
segljaðarinn og bjó þar til með spott-
anum traust haldreipi. Sama um-
búnað gerði hann neðan á segljaðar-
inn, og var nú komin viðráðanleg
þríhyrna. Tók þetta allt ótrúlega
stuttan tíma. Var skautlykkjunni
smeygt upp á baulukrókinn og dreg-
in upp undir mitt mastur. Var svo
öðrum spottanum brugðið undir
barkaröng á kulborða, en hinum
undir miðskipsröng til hlés. Með
þessum hætti var unnt að beita nær
vindi heldur en ef hyrnan hefði ver-
ið höfð þvert yfir bátinn. Hefði þá
ekki verið annars kostur en að stýra
beint undan, en með þessu lagi mátti
beita allnærri vindi á milli stærstu
sjóanna, og gangur var svo mikill, að
furðu lítið flatti. Alla kveður Friðrik
Finnbogason þá félaga hafa verið
geróvana þessu siglingarlagi og lagði
Friðrik Magnússon á öll ráð og sagði
fyrir um, hvernig þessu skyldi haga.
Hafði hann þá í ærnu að snúast, því
segja mátti, að hvert augnablik væri
um lífið að tefla, þangað til segl-
skriður var kominn á bátinn.
Svo hvasst var með köflum, að
þeir félagar urðu að rífa þessa hyrnu
niður og máttu hafa sig alla við, að
hemja hana í höndum sér. Gaddur
var ekki ýkja mikill og hlóðst ekki
verulega frostkambur á bátinn. —
Friðrik Finnbogason sat við laust
dragreipið til þess að gæta þess, að
það frysi ekki fast í blökkinni, því
mikið sjódrif gekk yfir. Stöðugt varð
og að ausa og hafa sívakandi gát á
stórsjóum, sem riðu að. Asaskriður
var á bátnum með köflum, þó að
beitt væri eins nærri vindi og fært
þótti.
Þegar siglt hafði verið sem svara
mundi hálftíma með þessu siglingar-
lagi, fór að slá á stærstu sjóana.
Kallaði þá Friðrik Magnússon til
fyrirrúmsmannanna og bað þá að
reyna að breyta siglingarlaginu. Var
það gert í mesta skyndi eftir fyrir-
sögn hans, og hagað segli að venju,
en minnkað, eins og tök voru á. Gátu
þeir nú haft í hálfu tré á milli stærstu
sjóanna og tók betur. En á stærstu
sjóunum varð að taka seglið, og var
þó asagangur á bátnum, því að und-
an þeim varð að slá. Með þessu lagi
var siglt í annan hálftíma, og þótti
þeim félögum einatt ganga undri
næst, hvað bátskelin flaut, en þá
töldu þeir sig mundu vera komna
í nokkuð var út af Ritnum, því að
þá fór að draga úr stærstu hafsjóun-
um. Brotsjó fengu þeir aldrei á sig
á allri þessari siglingu og aldrei
fyllti, en ágjöf var mikil og austur
stöðugur fyrir tvo menn og var það
hin mesta þrekraun.
Þó að þeim virtist nú svo, er hér
var komið, sem þeir myndu komnir
í nokkurt var, tók þó ekki betra við
um sjólagið. Var nú um skeið því
líkast sem þeir væru komnir í röst,
svo að báturinn lá undir stór áföll-
um, sjór holkrappur og reis nálega
við borð. Veðurhæð var hin sama og
þoldi báturinn ekki þá siglingu, sem
á var í þessum sjó. Skipaði Friðrik
Magnússon þá, að breyta skyldi um
og koma fyrir fyrra siglingarlaginu.
Var það þegar gert með snörum
handtökum og skautið dregið upp
og búið um sem fyrr. Þoldi báturinn
nú betur og varðist betur sjóum, og
mátti þó litlu muna.
Þannig var nú siglt, og jafnan svo
nærri vindi sem kostur var, þangað
til farið var að bregða birtu. Veður-
ofsinn hélzt hinn sami og aðgæzla
segla, austur og stjórn þrotlaust erf-
iði. Þegar farið var talsvert að
skyggja, sjá þeir, sem aftur í sátu,
að glórir í fjall framundan og ekki
annað sýnna en komið sé upp í land-
steina. Var þá brugðið við í skyndi,
segl tekið niður og mastur fellt, því
að landtaka var meira en óviss. —
Skyggnast menn nú betur um, og
kemur þá í ljós, að þeir eru komnir
upp að grunnbrotum fram af Grjót-
leyti undir Stigahlíð. Er nú sízt til
setu boðið og setjast fimm undir ár-
ar. Vindbáran út úr Jökulfjörðun-
um var þarna bæði kröpp og óðbær.
Stóð hún á bakborðskinnung, en haf-
sjóa þunga lagði inn á móti bárunni
og voru þeir að mestu leyti á eftir.
Var þetta vont sjólag og hættulegt.
Reru menn nú af hörkukappi, en þó
gekk lítið og varla markaði með
köflum, þegar rokurnar voru svæsn-
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 9