Eimreiðin - 01.10.1938, Page 35

EllmEIÐIN
BRAUTRYÐJANDI
379
1Hgáfunni.“ Þegar kirkjusaga íslands á 20. öldinni verður rit-
Ul5’ nuin nafn Haralds Níelssonar Ijóma þar í öndvegi. Eins
niUn íai'a, þegar saga sálarrannsóknanna á íslandi verður skráð.
Vl« bá sögu hafa tveir menn mest komið — og annar þeirra
ei Haraldur Níelsson.
V.
Haraldur Níelsson varð kennari við prestaskólann haustið
l9no
°’ en professor í guðfræði var hann frá því að háskólinn
'ai stofnaður, árið 1911, og til dauðadags. Raddir hafa heyrst
Um bað, að séra Haraldur hafi ekki verið heppilegur kennari
jnestaefna íslenzku þjóðkirkjunnar. Hann hafi verið of fjar-
öUr lúterskunni í skoðunum. Þeir, sem álíta, að guðfræði-
'úl háskólans eigi að vera einskonar miðstöð „rétttrúnaðar-
1Us í landinu, en ekki sjálfstæð vísindaleg stofnun, kunna
a /1£lfa eitthvað til síns máls. En hinir, sem telja hlutverk há-
v ans að leita sannleikans og veita stúdentunum sem fylsta
^ > iirgripsmesta fræðslu, þeir geta verið ugglausir um fram-
' kans> ef hann hefur mönnum á að skipa á borð við Harald
j. U ss°n. Hann var svo frábær kennari, að ef til vill kom frá-
^ans hvergi þyngra niður en á guðfræðideild háskólans.
ann haíði þá kosti kennarans, sem sízt má án vera, víðtæka
^ alhliða þekkingu í þeim greinum sem hann kendi, hæfileik-
ann ^ að veita öðrum af þeirri þekkingu, nákvæmni og gagn-
'111 Vl® ntlistun viðfangsefnanna, ást á sannleikanum og eld-
u U1 að kveikja í ungum hugum. Kensla hans var í senn
æ 1 fræðandi og göfgandi. Hann viðurkendi til hlítar hugs-
^nafielsi einstaklingsins, og kom þetta bezt fram í afstöðu
^•'•ns til stúdentanna. Hann lagði mikla áherzlu á, að þeir
niust sjálfir upp á að hugsa fyrir sig, en létu ekki aðra
gera það.
VI.
j ^.lezki sngnfræðingurinn Thomas Carlyle segir á einum stað
10 ' sinni um hetjur og hetjudýrkun, að dýrmætasta gjöfin,
Cln himininn geti fært jörðinni, sé snillingurinn eða hinn
nnblásni afburðamaður. Eg hef valið þessa setningu Carlyles
1111 einkunn þessara minningarorða um Hafald Nielsson af