Eimreiðin - 01.09.1970, Síða 49

JAKOB KRISTINSSON
193
semar. Næstum því hvert orð sannast á honum sjálfum. Vestur um
haf sótti hann sér nýja lífsreynslu og andans ríkidóm. Þar styrktist
ættjarðarást hans og mannvinátta, tryggð og trúmennska, löngun
til að láta gott af sér leiða. Þaðan flutti hann með sér heim þær sömu
gersemar, er hann segir, að aðrir vesturfarar, svo sem Stephan G.,
hafi sent austur um hafið: Fjallkonunni gull og sonum hennar sverð
til að brjóta góðum málum braut og höggva liindranir niður.
Árið eftir heimkomuna frá Ameríku, 1920, gerðist Jakob Krist-
insson forseti Guðspekifélags íslands og tók brátt að geta sér mik-
inn orðstír sem frábær ræðuskörungur, er hreif alla, sem á hann
hlýddu, með eldmóði sínum, málsnilld og spámannlegri andagift.
Gegndi hann forsetastarfinu í átta ár. Munu vera frá Jjví tímabili
ýmsar af Jrekktustu ritgerðum hans og ræðum um guðspekileg efni,
svo sem Frændum Síðu-Halls svarað, er birtist í Eimreiðinni 1924,
minningargrein um guðspekinginn Sigurð Kristófer Pétursson, sem
lézt 1925, og Guðsdýrkun i Adyar (á Indlandi), en ])angað fór síra
Jakob sem fulltrúi félags síns, sama ár og Sigurður Kristófer lézt, en
þá varð Guðspekifélagið 50 ára. Mesta ritverk síra Jakobs frá þessu
tímabili mun j)ó vera Jrýðing hans á bókinni Skapgerðarlist eftir
Ernest Wood, sem út kom 1924. Um nákvæmni þýðingarinnar get ég
ekki dæmt. En fáar bækur hrifu hug minn eins mikið eða meir á
unglingsaldri en Skapgerðarlist Ernest Wood í þýðingu síra Jakobs.
Hygg ég reyndar, að málsnilld hans liafi valdið ])ar miklu um. En
efnið átti J)ar einnig hlut að, J)ar eð fátt virtist mér í J)á daga jafn
eftirsóknarvert, en J)ó vandlært, sem tamning hugans, ef takast
mætti. Ég get ])essa auðvitað fyrst og fremst J)ví til sönnunar, að rit-
verk síra Jakobs orkuðu þá })egar allmjög á unglinga, sem hvorki
höfðu heyrt hann eða séð, því að ekki var ég einn um jætta. Önnur
austræn fræði gátu að vísu einnig á oss orkað, svo sem speki I.ao tse,
er ])eir bræður Jakob Jóh. Smári og Yngvi Jóhannesson túlkuðu með
ágætum (Bókin um veginn). Veit ég naumast, hvor spekin hreif mig
meir: sú sem upprunnin er í Kína eða Vestur-Indlandi, hygg J)ó, að
guðspekin fyrir atbeina Jakobs Kristinssonar hafi reynzt sigur-
sælli. Aldrei gekk ég henni þó á hönd til fulls, enda biðu min brátt
vægðarlausar skyldur náms og starfa í })águ efnishyggju og náttúru-
dýrkunar — og svo skáldskapur á stolnum stundum.
Þannig liðu 10 ár, unz kynni mín af síra Jakob Kristinssyni hóf-
ust, manninum sem gTeinarkorn þetta fjallar um. En skilyrði þess
að geta skrifað um einhvern mann af nokkru viti er að hafa kynnzt
13