Ægir - 01.02.1933, Síða 14

56
ÆGIR
að engu. Kenndi hann það mannorðs-
spillandi ummælum stórinnflytjenda í
Bilhao, og þóttist hafa svo sterkar sann-
anir fyrir slíkri framkomu af þeirra hálfu,
að hann fór í mikið skaðabótamál við
þá, og er því enn ólokið. Hitt skiptið
var, er umboðsmaður Hawes seldi iisk
aðallega frá Færeyjum, beint inn í land
til ýmsra smáinnflytjenda þar. Bönnuðu
stóru firmun þessa verzlun, en hann
vildi fá skaðabætur fyrir viðskiptahnekki
þann er hann biði af slíku banni. En
þeir neituðu bótum, sagðist hann mundi
virða bann þeirra að vettugi, og svöruðu
þeir því með því að leggja á hann við-
skiptabann, þannig að enginn þeirraverzl-
aði við hann. Stóð lengi í stímabraki og
hafði hvorugur betur, en þó mun hafa
komist á friður nú, og báðir hafa slakað
eitthvað til.
Svona stóðu mál þessi, þegar Fisk-
sölusambandið var stofnað, Fór ég því
strax og ég komst héðan frá Barcelona,
þangað norður eftir og hafði tal af mönn-
um. Var uokkur geigur í þeim um að
Fisksölusambandið mundi ekki geta neit-
að smápöntunum, þar sem það væri op-
inber stofnun. Mundi íslenzki fiskurinn
þvi fara eins og sá norski. Eg bar það
auðvitað til baka, að Fisksölusambandið
væri opinber stofnun, svo þess vegna
mundi verzlunarmáti okkar ekki breyt-
ast. En til að hafa þetta á hreinu, talaði
ég við umboðsmannFisksölusamlaganna
i Reykjavik, sem hafði viðskipti við
marga innflytjendur, af þeim sem ekki
hafa verið nefndir hér, og kom okkur
saman um, að hann taki ekki við pönt-
unum fyrst um sinn. Féllst hann fúslega
á að gera það ekki, þó það væri honum
til skaða, til að friða aðra innflytjendur
og firra Fisksölusambandið vandræðum,
I Lissabon spilltu hinar tíðu ferðir frá
Noregi einnig allmiklu, þangað tilLissa-
bon-samningurinn var gerður. Hefi ég
áður rakið efni hans, en þar var tekið
það ráð, að gufuskipafélagið (eða norska
ríkið?) greiddi stórinnflytjendum uppbót.
Bæði þar og í Oporto, hefur fjöldinn af
smásölum orðið að slá sér saman í nokk-
urskonar samvinnufélög, því það varð
sífelt erfiðara fyrir þá að fá fisk í um-
boðssölu, eða á annan hátt. Hafa þeir
fengið verzlunarfróða menn sem for-
stjóra fyrir þessum félögum. Hafa þau
gert mikið gagn og komið stöðvun á
markaðinn, því segja má, að smásalarnir
hafi skipt farminum á milli sín, straxog
hann kom.
Hér á Spáni eru einnig nokkur félög
með þessu sniði. Eru þau hlutafélög sem
smásalarnir eiga meginið af hlutunum í,
en forstjórinn afganginn. Er eitt af þeim
í Bilbao, en annáð hér sem heitir Com-
pania Hispano Islandesa. Annað félag
með þessu sniði var Rubiras y Hortet,
en er Rubiras dó um síðastliðin áramót
varð áð leysa þann félagsskap upp, og
mun framtíðarfyrirkomulag enn óráðið,
Svipað þessu verzlunarlagi, er það þegar
nokkrir smásalar slá sérsamanum hlut-
deild í farmi. Semja þeir þá um.aðtaka
að sér vissan hluta af farmi, sem annað-
hvort er búið að panta, eða er á leið-
inni. Greiða þeir sama verð fyrir fisk-
inn og innflytjandi hefur keypt hann
fyrir, og bera allan sama kostnað, en fá
sinn hluta af hverju merki, sem er í
farminum. Auk þess greiða þeir ómaks-
laun, sem venjulega eru 5°/o af kaup-
verði.
Samkvæmt bráðabirgðalölum þeim, sem
ég hef fengið um innflutning til helztu
markaðsstaða, hefur hann numið sem
hér segir, síðastliðin tvö ár, reiknað í
1000 kg.