Ægir - 01.08.1937, Blaðsíða 13

Æ G I R
sendar til rannsóknarstofu l)æði í Dan-
mörku og Þýzkalandi og hefir verið lok-
ið lofsorði á þessa framleiðslu.
Á Akureyri er gaffalbitagerð og þar
er einnig soðin niður millisíld (kópsíld),
þótt ellaust sé miklu færri mönum kunn-
ugl um það en skyldi. Hér i Reykjavík
liefir hin norðlenzka millisíld lítið eða
ekkert verið auglýsl og er það eílaust mis-
ráðið með jafnágæta vöru. Á ísafirði er
svo rækjuverksm., er tók til starfa í fyrra.
Hér heíir þá með fáum orðum verið
sögð sagan af niðursuðu ísl. sjávarafurða.
Ilvað mikið magn af sjávarafurðum
ætli sé soðið eða lagt niður árlega hér
á landi? Ef vér lítum á skýrslurnar fyr-
ir seinastl. ár, þá stendur þar: 25 smál.
af fiski, íl iunna af síld og 100 þús. dós-
ir af rækjum. Það er tæplega hægt að
segja frá því kinnroðalaust, að á því
herrans ári 1936, skuli 41 tn. hafa verið
notaðar lil 'niðurlagningu, sama árið og
íslendingar verka til útflutnings 2'i9.215
tunmir af síld. Sama árið og íslendingar
sjóða niður 25 smál. af íiski, ílytja Norð-
menn út svipað magn af niðursoðnum
sjávarafurðum og allur saltfisksútflutn-
ingur þeirra nemur.
Ilafa íslendingar ekki hráefni til að
vinna úr til niðursuðu? Jú, þeir hafa
mikið efni og gott og standa mörgum
framar um alla aðstöðu með að ná sér
í hráefni. íslendingar ráða yfir ílestum
þeim hráefnum, sem Norðmenn nota
til að leggja niður, nema hrisling.
Eru ekki likur til að hér verði hægt
að framleiða álíka góða niðursuðuvöru
og í Noregi? Jú, til þess eru miklar lík-
ur og það ekki sízt fyrir það, að hér er
oftast hægt að ná í hráefnið alveg nýtt
úr sjónum. Hafa ekki verið gerðar hér
ýmiskonar tilraunir með það fyrir 'aug-
um að hefja undirbúning á niðursuðu
sjávarafurða lil útflutnings? Jú, en ílest
167
hefir það verið kotungslegt hæði að und-
irhúningi og framkvæmd. Fiskimálanefnd
lét sér þessi mál ekki óviðkomandi og
studdi rækjuverksmiðjuna og ýtti undir
tilraunir Sláturfélagsins. Hún studdi líka 3
menn með fjárstyrkjum lil þess að kynna
sér niðursuðu erlendis. Peir skiluðu
skýrslum um árangurinn og búið þar
með. Sennilega hefði verið hvggilegra,
að nefndin hefði varið þessu fé, sem féll
lil hinna 3 sendimanna, til þess aðstyrkja
einhvern ungan og efnilegan stúdent til
þess að læra niðursuðu sjávarafurða. Ár-
lega úlskrifast úr menntaskólum lands-
ins 60—70 stúdentar, og eru þeir löngu
komnir í vandræði með, að hverju þeir
eigi að hverfa, ef þeir hugsa um að halda
áfram námi, því að í flestum áttum er
fullskipað. Mér er eigi að síður ekki kunn-
ugt um, að nokkur leggi fyrir sig að
nema niðursuðu sjávarafurða, þrátt fyr-
ir það, að varla geli hjá því farið, að á
næstunni verði nauðsyn á faglærðum
manni í þeim efnum.
Það getur varla leikið nokkur vafi á
þvi, að í framtíðinni verði niðurlagning
og niðursuða sjávarafurða ísl. útveginum
nokkur sloð. Það er þess vegna nauð-
syn á þvi, að ekki verði um of látið drag-
ast úr hömlu, að eitthvað verulegt verði
framkvæmt þessu málefni til stuðnings.
Það er valt völubeinið, og vér íslend-
ingar megum vera þess minnugir, að það
er ekki einhlitt að trevsta æ á það, að
sildin bjargi oss yfir refilstigu, þótl lnin
hafl gert það nú í ár.
Oss er hrýn nauðsyn, að láta einskis
ófreistað lil þess að gera framleiðsluvör-
ur vorar sem fjölbreyttastar, því að með
því móti ætli að verða hægara að kóma
öllu framleiðslumagninu á markað, auk
þess sem það myndi skerða atvinnuleys-
ið og beint og óbeint veita yfir i ríkis-
sjóðinn nokkru fé. L. K.