Ægir - 01.03.1938, Qupperneq 4

62
Æ G I R
Jón Baldvinsson,
bankastjóri.
Arla morguns, þann 17. þ. m., sáust
víða hér i bæ blakta fánar í hálfri stöng;
fregnin um lát Jóns Baldvinssonar,
bankastjóra, liafði l)orizt með morgun-
sárinu.
Jón Baldvinsson var Yestfirðingur að
ætl og' fæddur var hann á Strandseljum
í Ögurhreppi 20. desember 1882. Foreldr-
ar lians voru Baldvin Jónsson bóndi þar
og kona lians Ilalldóra Sigurðardóttir
frá Hörgshlíð.
Jón fór á unga aldri lil prentnáms í
prentsmiðju Skiila Thoroddsen á ísa-
firði. Lauk Jón þar prentnámi og flutt-
ist siðan suður til Bessastaða með Skúla,
e.r hann settisl þar að. Árið 1905 fluttist
Jón til Revkjavikur og gerðist préntari
í „Gutenbcrg“, sem þá var nýstofnuð.
Prentiðn stundaði bann fram lil 1!)18, en
J)á var hann kjörinn forstjóri AlJ)ýðu-
brauðgerðarinnar, og hélt hann því starfi
til 1930, er hann varð bankastjóri Út-
vegsbanka íslands. Jón átti sæti á Al-
þingi i 17 ár samfleytt, sem þin. Reyk-
víkinga frá lí)21—1926, en landkjörinn
])m. síðan. Hann var kosinn í Dansk-ís-
lenzku ráðgjafanefndina 1927 og Þing-
vallanefndina 1928 og átti sæti í báðum
þessum nefndmn fram til dauðadags.
Árið 1932 var bann kosinn i millij)inga-
nefnd um kjördæmasldpun og á haust-
])inginu árið eftir var liann kjörinn for-
seti sameinaðs Alþingis og var það siðan.
í bæjarstjórn Revkjavíkur álti bann sæti
1918—1921. Jón var forseti Alþýðusam-
bands íslands frá stofnun þess 1916 og
formaður Al])ýðuflokksins frá öndverðu.
Árið 1908 kvæntist Jón Júliönu Guð-
•mundsdóttur frá Jáfnaskarði í Stafholts-
tungum. Þau eignuðust einn son, Bald-
vin að nafni og er bann lögfræðingur.
Auk ])ess áttu þau tvær fósturdætur.
Þegar lilið er á bin mörgu og sundur-
leitu störf, sem Jón Baldvinsson gegndi
um ævina, sér maður, að hann liefir
gnæft upj) úr meðalmennskunni og stað-
ið slcör framar flestum stjórnmálaleið-
tog'um og foringjum þjóðarinnar, er
lionum voru samferða. Tæjiast verður
ritað svo um stjórnmálamanninn Jón
Baldvinsson, að ekki verði Skúla Thor-
oddsen gelið þar, því að frá liomnn mun
Jón liafa orðið fvrir miklum álirifum á
unglingsárunum. Skúli var hvatasti og
skeleggasti landvarna- og umbótamaður
sinnar tiðar, og mun það ekki hafa haft
litla þýðingu fyrir Jón að vera samvist-
um með honum árum saman. Jón Bald-
vinsson var í senn vitur, ötull og sam-
vinnuþýður stjórnmálamaður, sem ekki
bar eitur í vojm sín, ])ótt við andstæð-
inga ælti. Hann var flestnm mönnum
lægnari og þrautseigari við að koma
málum sínum fram, og kom það gleggst
i Ijós þau árin, sem hann sat einn á
þingi, úr flokki socialisla. Mjög reyndi á
foringjahæfileika lians sem formanns
Alþýðuflokksins og forseta Alþýðusam-
bands íslands, og sakir jirúðmennsku
sinnar og samningahæfni gekk honum
jafnan ótrúlega vel að levsa margskon-
ar hita- og deilumál. Er það margra mál,
að samningahæfni hans bafi verið slik,
að fáir hafi þar komi'ð til jafns.
Sjómanna- og verkalýðsstétt landsins
á meira a'ð þakka Jóni Baldvinssvni en
flestum öðrum, því að fyrir hana bar
bann fleiri umbótamál fram til sigurs
en nokkur annar maður.
Jón Baldvinsson var runninn úr al-
])ýðustétt og' fvrir liana starfaði hann
fölskvalanst fram að lokadægri.