Ægir - 01.03.1938, Blaðsíða 7

Æ G I R
05
Skagen er annar stærsti fiskveiðabær-
inn í Danmörku. Um 600 manns liafa þar
fiskveiðar að atvinnu og öfluðu þeir ár-
ið 1936 10 189 smál. og nam verðmæti afl-
ans um 2 412 þús. kr. Sviar leggja jafn-
an mikinn afla á land á Skagen og var
sú veiði ekki minni en rúmar 6000 smál.
árið 1936.
Þriðji stærsti fiskveiðabærinn er
Frederikshafn, og stunda álíka margir
menn fiskveiðar þaðan og á Skagen, en
þar kemur jafnan um þriðjungi minna
fiskmagn á land.
Frá fjölmörgum öðrum borgum og
bæjum eru stundaðar fiskveiðar, en i
miklu minni stíl. í böfuðborginni sjálfri
— Kaupmannahöfn — eru aðeins um 160
menn, sem bafa fiskveiðar sem aðalat-
vinnu og 90 menn stunda þær í ígripum.
Heildarafli þessara manna varð 1 268
smál. árið 1936, en skip og bátar annar-
staðar frá lönduðu alls í Kaupmanna-
böfn þetta ár 1 082 smál. Á árinu liefir
því alls verið landað í Kaupmannaböfn
um 2 350 smál. af fiski og er það ekki
nema mjög lítill hluti af því, sem Kaup-
mannabafnarbúar ela af þessari fæðu-
tegund, og er því mikið af fiski flutt
þangað, með járnbrautum og öðrum far-
artækjum, frá fjarlægum veiðistöðvum.
Aður fyrr keyptu Danir allar niður-
soðnar sjávarafurðir frá útlöndum, aðal-
lega frá Svíþjóð. En bin síðari ár hefir
risið upp talsverður fiskiðnaður þar í
landi og hafa verið reistar margar verk-
smiðjur til þess að leggja og sjóða niður
fisknýmeti. Árið 1930 var fyrir atbeina
Staunings, forsætisráðberra Dana, komið
Upp rannsóknarstofnun fvrir fiskiðnað-
inn (Fiskeridirektoratets Fiskeriökono-
miske Forsögslaboratorium) og befir
þessi stofnun sleitulaust unnið að því að
gera fiskiðnað Dana sem fjölbreyttastan,
og bafa rannsóknir liennar komið niður-
suðuverksmiðjunum að mikilsverðum
nofúm.
Fisktegundir þær, sem Danir leggja
og sjóða niður, eru aðallega þessar:
Brislingur, síld í beilu lagi og flökuð,
rækjur, liumar, mákríll, l>æði flakaður
og í beilu líki, túnfiskur og ýmiskonar
skelfiskur. Auk ]jess l)úa þeir til mikið
af fiskibollum úr þorski og ýsu.
í Danmörku eru 5 rækjuverksmiðjur,
og er sú stærsta þeirra á Skagen. Við
Grænland fiskast talsvert af rækjum og
eru þær soðnar niður i fiskverksmiðj-
unni í Ilolsteinsborg, en hún er á vestur-
strönd Grænlands. Aluminium-dósir eru,
nú orðið, eingöngu notaðar undir rækjur.
Allar stærstu fiskniðursuðuverksmiðj-
urnar eru á Norður-Jótlandi og eru það
einkum fiskimennirnir frá Skagen, sem
veiða fyrir þær. I Esbjerg er mjög stór
verksmiðja, sem eingöngu sýður niður
fiskibollur, en auk þess eru þar ýmsar
aðrar smærri verksmiðjur. Á Bornbolm
er verksmiðja, sem leggur niður síld, og
önnur á Fjóni.
Árið 1936 voru alls notaðar til fiskiðn-
aðar 9 300 smál. af fiski, ásamt krabba
og skeldýrum. í þessum 9 300 smál. er
meðtalinn reyktur og flakaður fiskur.
Söluverð allra niðursoðinni sjávarafurða
nam, þetta ár, um 11.3 milljónum kr.
Danir flytja nú ekkert orðið inn af
niðursoðnum sjávarafurðum, svo telj-
andi sé, nema lítið eitt af sardínum frá
Portugal og niðursoðnum fiski frá Nor-
egi. Útflutningur þeirra af niðursoðnum
sjávarafurðum nam að verðmæti til, ár-
ið 1936, 367 þús. kr.
Heildarútflutningur Dana af sjávaraf-
urðum árið 1936 nam 35 208 þús. kr. —
Langsamlega mestur hluti af því verð-
mæti var fyrir nýjan fisk. England
keypti þetta ár fisk frá Danmörku fyrir
17 102 þús. kr. og Þýzkaland fyrir 10 613
L