Ægir - 01.04.1989, Blaðsíða 42

206
ÆGIR
4/89
REYTINGUR
Frá aðalfundi
Sölumiðstöðvar
hraðfrystihúsanna
I ræðu Jóns Ingvarssonar stjórnar-
formanns SH, á aðalfundi samtak-
anna sem hófst 27. apríl, komu
fram eftirfarandi upplýsingar um
þróun framleiðslu og sölu á fyrsta
ársfjórðungi 1989. Heildarfram-
leiðsla innan SH á fyrsta ársfjórð-
ungi jókst um 1200 tonn, sem er
aukning um 7% frá sama tímabili
fyrra árs. Aukningin stafar af auk-
inni framleiðslu frystrar loðnu og
loðnuhrogna, en IftiIsháttar sam-
dráttur var á frystum botnfiskaf-
urðum. Útlfutningur fyrsta árs-
fjórðungs var 24.200 tonn að
verðmæti 2.800 milljónir króna
sem er 62% aukning að magni, en
56% aukning að verðmæti og er
fyrst og fremst um að ræða aukinn
útflutning til Sovétríkjanna og
umtalsverða aukningu útflutnings
loðnuafurða til Japans.
Sala Coldwater, dótturfyrirtækis
SH í Bandaríkjunum, var 13.400
tonn að verðmæti 55,4 milljónir
dollara sem er samdráttur um
3,6% að magni en 8,4% að verð-
mæti. Virðist því lítið lát á minnk-
andi vægi Bandaríkjamarkaðar í
utanríkisviðskiptum íslendinga,
þó virðist sem sala þorskflaka sé
komin í sæmilegt jafnvægi. Nokk-
urt áhyggjuefni er að viðskiptaað-
ilar eru farnir að líta ódýrari teg-
undir hýru auga, einkum Alaska-
ufsann sem er að verða skæður
keppinautur þorsksins á banda-
ríska markaðnum. Almennt eru
miklir erfiðleikar í rekstri fiskrétta-
verksmiðja vestan hafs, eins og
komið hefur fram í fjölmiðlum hér
heima. Þannig var halli á rekstri
fiskstautaverksmiðju Coldwater og
einnig á rekstri dótturfyrirtækis
Sambandsins, lceland Seafood.
Sölusamtök hraðfrystihúsanna
leggja nú aukna áherslu á Evrópu-
og Japansmarkað, stjórn samtak-
anna hefur ákveðið að auka hluta-
fé í dótturfyrirtækinu lceland
Freezing Plants Limited í Grímsby
um 3 milljónir sterlingspunda.
Mikil eftirspurn hefur verið eftir
afurðum verksmiðjunnar á Bret-
landseyjum og hefur þurft að
fjölga starfsfólki um 170 manns.
Sala fyrsta ársfjórðungs nam
3.600 tonnum að verðmæti 6,2
milljónir sterlingspunda sem er
aukning um 24% að magni og
11% að verðmæti. Nokkuð háði
þessum verksmiðjum á síðasta ári
mikið framboð á ferskum fiski á
Humbersvæðinu sem stafaði ekki
síst af miklum útflutningi frá ís-
landi. Heildarsala VIK í Hamborg
á fyrsta ársfjórðungi þessa árs var
3.300 tonn að verðmæti 12,8
milljónir marka sem er aukning
um 54% að magni og 31% að
verðmæti. Á síðasta ári dróst
heildarútflutningur SH til Japans
saman um 26% sem stafaði nær
eingöngu af hruni í framleiðslu
loðnuafurða því útflutningur SH til
Japans annar en loðnuafurðir óx
að magni um 27%. Á árinu 1989
tókst vinnsla loðnuafurða hins-
vegar sæmilega og má búast við
auknu vægi Japansmarkaðar.
Útflutningsverðlaun
Á sumardaginn fyrsta voru útflutn-
ingsverðlaun forseta íslands veitt í
fyrsta sinn. Sölumiðstöð hrað-
frystihúsanna ásamt dótturfyrir-
tækjum hlaut verðlaunin, en þau
eru veitt til þess aðila sem sýnir
framúrskarandi árangur í útflutn-
ingi íslenskrar vöru og/eða þjón-
ustu. Úthlutunarnefnd verðlaun-
anna byggði niðurstöður sínar
m.a. á því brautryðjendastarfi sem
unnið hefur verið í framleiðslu og
sölu tilbúinna frystra sjávarrétta á
erlendum markaði. Þar ber einna
hæst rétti sem dótturfyrirtæki SH í
Bretlandi framleiðir fyrir Japans-
markað og einnig fryst fiskflök í
neytendaumbúðum, sem fullunn-
in eru á íslandi og seld m.a. 11
Bandaríkjanna, Vestur-Þýskalands
og Frakklands. Viðurkenningar ‘ll
þessu tagi eru veittar víða um lönci
og þekkt eru t.d. verðlaun sen1
Margrét drottning Danmerkur
veitir þar í landi. Verðlaunin vei^1
því fyrirtæki sem þau hlýtur, rétt t'
að merkja framleiðslu sína sel11
handhafa verðlaunanna það áriö
Sölusamtökin eru vel að þessun1
verðlaunum komin og verða þel111
vafalaust hvatning til enn meir'
afreka á komandi árum.
Erlendar skuldir
Þegar hægir á hagvexti, veldur
skuldasöfnun þjóðarinnar erleno'-
vaxandi áhyggjum. Undanfarin íir
hafa íslendingar búið við stöðug‘lU
og raunar vaxandi hagvöxt fram
ársins 1988. Stjórnmálamenn g‘ltLl
í Ijósi þessa drepið niður umræd111
fyrri ára um vaxandi bagga er,
Jendra skulda, með því að benda^
þá einföldu staðreynd að skul
íslendinga erlendis minnkuðu se'11
hlutfall, hvort heldur var af lano^
framleiðslu eða útflutningstekjui11
Dæmið er hægt að setja upp 3
ein-
’zS-
faldari máta. Þegar halli er á vl
skiptajöfnuði landsmanna þa va
erlendar skuldir og öfugt-
höfum búið við halla á viðskipM
jöfnuði í áratug að undanski ^
einu ári, árinu 1986, en þá
hagstæður greiðslujöfnuður,
nokkru vegna minnkandi útfin
ingsvörubirgða í landinu. -
skiptajöfnuður er samansettu'
grófum dráttum af vöruskip*3
jöfnuði og þjónustujöfnuði. ÚpP1^
staða vöruútflutnings landsmann
eru sjávarafurðir, yfirleitt á bu ^
70-80%. Vöruinnflutningur e
samansettur af neysluvörum
mennings t.d. bílum, rekstr^
vörum s.s. olíu og fjárfestin8‘^
vörum. Sem dæmi um þær ,|_
hverflar virkjana, skip og ^u®Vjs.
ar. Vöruskiptajöfnuður 'atl