Ægir - 01.05.1993, Blaðsíða 23

örðum króna, eða 10.7% af útflutningsverðmæti sjávarafurða.
^eirihluti rækjuaflans er gufusoðinn og skelflettur („pill-
aður ), aÓ langmestu leyti í vinnslustöðvum í landi. Annar
h,uti aflans er heilfrystur og er það að jafnaði stærri og verð-
Wætari rækja. Nokkuð fer einnig til niðursuðu. Verðþróun
skelflettu rækj unnar hefur orðið allt önnur en pilluðu rækj-
unnar eins og sjá má á línuritinu. Að einhverju leyti stafar
mismunandi verðþróun af misgengi gjaldmiðla. Helsta
markaðssvæði skelrækjunnar er Japan og gengi yensins hefur
,ar‘ð hækkandi urn langa hríð miðað við aðra gjaldmiðla.
H'nsvegar fer meirihluti pilluðu rækjunnar á Evrópumarkað,
mest á Bretland, en gengi pundsins hefur farið lækkandi mið-
að við aðra helstu gjaldmiðla. Hugsanlegt er einnig að stóra
ranða rækjan hafi meiri sérstöðu gagnvart eldisrækju, þar sem
)apanskir neytendur eru þekktir fyrir miklar gæðakröfur, og
aukið framboð eldisrækju hafi því minni áhrif á verð á skel-
rækju.
Verð á mjöli og lýsi
A næstu þremur línuritum er sýnd þróun verðs á loðnu-
m)öli/loðnulýsi, humar- og hörpudiskafurðum og á síldaraf-
Urðum. Raunverð þessara afurða hefur farið lækkandi síðasta
aratuginn. Sérstaklega hefur verð síldarafurða verið slakt síð-
Ustu árin. Verð afurða bræðsluiðnaðarins hefur ætíð verið
S'e'flukennt vegna sveiflna framboðs þessara afurða á heirns-
markaði. Ótal spár um verðhækkanir á mjöli og lýsi, vegna
aukins fiskeldis og vegna hruns veiðistofna við S-Ameríku,
a a birst síðustu ár í virtum erlendum ritum og verið endur-
lrtar eða um þær fjallað í Ægi. Allar þessar spár hafa átt það
sammerkt að vera rangar.
Verðrnæti útfluttra íslenskra sjávarafurða ræðst af samspili
^ðs afhrða og aflamagns. Það verður þó aldrei of oft sagt að
ra stöfun aflans, vinnsla hans og markaðssetning getur ráðið
meiru um verðmæti afurðanna en þróun aflamagns og verðs
emstakra afurða. Þessvegna þurfa íslendingar ekki og eiga ekki
orvænta þó afli dragist saman tímabundið og verð á helstu
^ Ur um fari lækkandi. Virði sjávarfangs ræðst af hugmynda-
°g útsjónarsemi allra sem við útveginn starfa. Útgerðar-
llenn> sjómenn, fiskverkendur, flutningsaðilar, sölumenn,
flornvöld og aðrir sem að útvegnum starfa geta allir lagt
uð af mörkum til að auka virði útfluttra sjávarafurða
^ratt fyrir tímabundinn samdrátt í afla og smávægilega Iækkun
Þróun verös á rækju 1984 - 1992
Mælt í SDR ( Vísitala = 100 áriö 1986 )
' ■
Þróun verös á mjöli og lýsi 1984 - 1992
Mælt í SDR ( Vísitala = 100 árið 1986 )
Loönumjöl
Heimild: Þjóðhagsstofnun
----— '
Þróun verðs á humar og hörpuskel 1984 - 1992
Mælt í SDR ( Vísitala = 100 árið 1986 )
Vísitala
Heimild: ÞjóOhagsstofnun
5. TBL.1993 ÆGIR 237