Ægir - 01.05.1993, Blaðsíða 28

umtalsverður, eða sem svaraði til tæpra 10% af útflutn-
ingsverðmæti sjávarafurða þessara ára. Á sama tímabili
hefur hlutdeild Evrópu í útflutningsverðmæti íslenskra
sjávarafurða aukist úr 40% í 75% og enn eru ónýttir
framtíðarmarkaðir okkar í A-Evrópu.
Líklegar ástæður breytinga á vægi markaðssvæða
Aukið vægi EB í útflutningi sjávarafurða stafar ekki
eingöngu af stækkun bandalagsins. Jöfnun lífskjara
milli helstu efnahagsvæðanna; N-Ameríku, V-Evrópu
og SA-Asíu, útfærsla fiskveiðilögsögu í lok áttunda ára-
tugarins og hækkandi fiskverð á heimsmarkaði vegna
náttúrulegra takmarkana afla gjörbreytti markaðsað-
stæðum. Auðug fiskimið við N-Ameríku sem útfærsla
fiskveiðilögsögunnar lokaði þjóðum utan N-Ameríku
og hækkandi fiskverð leiddi til vaxandi þátttöku amer-
ískra fiskimanna í fiskveiðunum. Gengisbreytingar
vegna jöfnunar framleiðni og þar með jafnari lífskjara
milli ríkja hinna þriggja auðugu efnahagssvæða leiddu
af sér nýjar markaðsaðstæður. Smámsaman færðist vægi
mikilvægasta útflutningsmarkaðar íslenskra sjávarafurða
Irá Bandaríkjunum til V-Evrópu. Óraunhæft gengi
dollarans á fýrri hluta níunda áratugarins leyndi þessari
staðreynd um tíma, en hún hefur verið öllum augljós
síðustu árin. Það er að vísu líklegt að hlutdeild Banda-
ríkjamarkaðar aukist á þessu ári, en sennilega breytist
framtíðarvægi markaðssvæðanna fremur á þann veg að
aukning útflutnings íslenskra sjávarafurða verði mest til
SA-Asíu.
Einstök lönd
I annarri töflu er sýnt útflutningsverðmæti íslenskra
sjávarafurða til einstakra landa árið 1992. Bretland var
ennþá mikilvægasta markaðsland íslenskra sjávarafurða,
en þangað voru seld 154.677 tonn af sjávarafurðum
fýrir rúma 18 milljarða króna. Næst koma Bandaríkin
með 36.316 tonn að verðmæti 8.9 milljarðar króna og
og franski markaðurinn var í þriðja sæti en þangað voru
seld 48.805 tonn fyrir rúmlega 8.2 milljarða króna.
Önnur helstu viðskiptalöndin voru Japan, Þýskaland,
Danmörk og Spánn.
Það vekur raunar sérstaka athygli í töflu yfir einstök
lönd senr kaupa sjávarafurðir íslendinga að Tævan hef-
ur náð nokkrum stöðugleika meðal helstu viðskipta-
landanna, en til Tævan voru seldar sjávarafurðir fýnr
tæpan 1.5 milljarð króna 1992 og tæpan 1.1 milljarð
króna árið áður. Hér getur hugsanlega að líta mikilvæg'
an þátt í útflutningi íslenskra sjávarafurða á næstu
árum. Líkleg framtíðartengsl Tævan við stærsta og
hugsanlega einn auðugasta fiskmarkað framtíðarinnar,
meginland Kína, eru enn á huldu en vaxandi líkindi
virðast um þessar niundir á nánari tengslum Tævan við
móðurlandið. Sömuleiðis lítur út fyrir að kínverska
hagkerfið sé nú komið á sama flugið og það japanska
var á fýrstu áratugina eftir 1950.
242 ÆGIR 5. TBL.1993