Tímarit lögfræðinga - 01.01.1963, Blaðsíða 27

í>br. HrcL II, bls. 952. Þar var krafa um laun fyrir við-
gerð á vélbáti talin tryggð með haldsrétti, og var sá
haldsréttur, með því að viðgerðin þótti bafa verið nauð-
svnleg, talinn ganga fyrir eldri veðréttum í bátnum og
einnig ná til uppboðsandvirðis hans, en haldsréttarhafi
liafði að undangengnum dómi, látið taka bátinn fjár-
námi og selja hann á nauðungaruppboði. En það er að
sjálfsögðu skilyrði fyrir þessum forgangsrétti, að um-
beðnar ráðstafanir hafi verið óumflýjanlegar til varð-
veizlu eignar eða til að halda benni í nothæfu standi.
Það er rétt að taka það fram, að þar sem vörzlumaður
hefur lagt eitthvað í sölurnar vegna eignar annars manns
eftir beiðni, þá verður sú beiðni að bafa komið frá eig-
anda eða réttum heimildarmanni. Beiðni frá öðrum get-
ur eigi orðið grundvöllur haldsréttar.1) En jafnvel þó
að beiðni komi frá þar til bærum aðilum, verður lialds-
réttarhafi að standa að baki eldri rétthöfum í hlutnum,
þar á meðal veðhöfum, nema i neyðartilfellum þeim, er
að framan greinir.
Talið hefur verið, að haldsréttarhafi væri separatisti
eða utan skuldarraðar í gjaldþrotabúi og skuldafrágöngu-
búi eigand^, og hefur hann að því leyti til verið settur
á bekk með handveðshafa.2)
Eins og áður er sagt, liefur verið talið, að i haldsrétti
fælist vfirleitt aðeins heimild fyrir haldsréttarhafa til þess
að halda hlutaðeigandi eign áfram i vörzlu sinni, þangað
til lögmæt skil eru gerð. Hins vegar á haldsréttarhafi
eklci rétt á að leita fullnustu i eigninni. Hitt er annað
mál, að eigi haldsmaður jafnframt kröfurétt á hendur
hlutareiganda, svo sem oftast myndi vera, getur hann
auðvitað að fenginni aðfaraidieimild gert fjárnám i eign
1) Sbr. til athugunar Hrd. V, bls. 514 og VII, bls. 6.
2) Torp, Dansk Tingsret, bls. 763, Deuntzer, Skifteret, bls.
177—78, Einar Arnórsson, Skiptaréttur, bls. 19, og Ólafur Jó-
hannesson, Skiptaréttur, bls. 36.
Tímarit lögfræðinga
25