Ægir - 01.01.1997, Blaðsíða 24
„Byrja alla daga
á hákarlsbita”
segir Lúðvík R. Jónsson, hákarlaverkandi á Akureyri, sem
hyggur á tengingu verkunarinnar við ferðaþjónustuna
„Ég held að við þurfum ekki að skammast
okkar fyrir að sýna erlendum ferðamönn-
um hvernig hákarlinn er verkaður enda er
þetta hluti afokkar þjóðmenningu og arf-
legð frá fyrri tíð. Ferðamenn hafa mikinn
áhuga á þessari verkun og ég veit að margir
hér á landi senda kunningjum sínum er-
lendis hákarlsbita," segir Lúðvík R. Jónsson
á Akureyri sem fékk í haust styrk frá at-
vinnumálanefnd Akureyrar til að byggja
frekar upp sína hákarlsverkun. Ætlun hans
er að byggja á heimamarkaði en ekki síður
að horfa á verkunina sem lið í ferðaþjón-
ustu í bœnum þannig að ferðamenn geti
séð vinnsluferli hákarls og fengið að
smakka þennan forna rammíslenska mat.
„Verkunin hjá mér kemur fyrst og
fremst til af áhuga og það væri gaman
að geta í framtíðinni stundað veiðar
líka en slíkt er meira fyrirtæki. Ég gerði
tilraun með að leggja línu í vor en fékk
ekkert á hana þá þannig að ég verð að
treysta á að fá hráefni frá togurunum.
Það hefur að vísu verið erfitt að fá hrá-
efni en þó held ég að menn séu í aukn-
um mæli farnir að hirða hákarlinn þeg-
ar hann kemur í veiðarfærin. Enda er
það eðlilegt þegar næg eftirspurn er
eftir honum," segir Lúðvík.
Enginn aufúsugestur í trollin
Á árum áður stundaði Lúðvík sjó-
mennsku, byrjaði á sínum tíma á síðu-
togaranum Norðlendingi frá Akureyri
og þar sá hann í fyrsta skipti hákarl.
„Viö vorum ekkert hrifnir af því á þeim
árum að fá hákarla í veiðarfærin því
þau voru ekki eins sterk og í dag og
vildu því rifna við atganginn," segir
Lúðvík.
Fyrir nokkrum árum byrjaði Lúðvík
að vinna í saltfiskverkun hjá Útgerðar-
félagi Akureyringa og þar var verkaður
hákarl. „Þarna fékk ég áhugann og þeg-
ar svo ÚA hætti með hákarlsverkunina
fór ég að huga aö því að halda þessari
verkum áfram í bænum. Ég verkaöi
töluvert árið 1995 en það var erfiðara
að fá hráefni í fyrra en ég vona aö úr
því rætist," segir Lúðvík.
Herramannsmatur eða óæti?
Hákarlaverkendur eru vítt og breitt um
landið og kannast margir við hákarla-
verkunina í Bjarnarhöfn á Snæfellsnesi
þar sem er stór verkun. Markaðurinn
fyrir hákarl er töluverður og salan nær
að sjálfsögðu hámarki þegar þorrablót
standa sem hæst.
Aðspurður um tengingu hákarla-
verkunarinnar við ferðaþjónustuna seg-
ist Lúðvík finna að áhuginn sé fyrir
hendi. „Auðvitað er það þannig með
útlendingana eins og okkur íslendinga
að sumum finnst þetta gott en aðrir
kúgast bara og vilja ekki sjá þetta. Ég
hef á tilfinningunni að það væri hægt
að tengja þetta ferðaþjónustunni á
skemmtilegan hátt og veit til þess að
árlega kemur margt fólk að skoða verk-
unina í Bjarnarhöfn og ekki síður til að
smakka á."
- Og er þá ekki skilyrði að með fylgi
tár af íslensku brennivíni?
„Jú," svarar Lúðvík og hiær við. „Það
held ég að fylgi alltaf með."
Aðferðin alltaf leyndarmál
í gegnum tíðina hefur jafnan hvílt mik-
ill leyndardómur yfir hákarlaverkun á
íslandi og Lúðvík kannast við þá sögu
en segir að líkast til hafi þetta talsvert
með sérvisku manna að gera.
„Ég held að þegar upp er staðið þá sé
aðeins ein aðferð við þetta, þ.e. að láta
hákarlinn úldna. Hákarlinn er kæstur í
körum eða kössum og áður fyrr var
þetta grafið frammi í malarkambinn en
það er dottið upp fyrir núna. Auðvitað
er mikil og sterk lykt meðan á kæs-
ingunni stendur en hún venst."
24 ÆGIR