Ægir - 01.01.1997, Blaðsíða 4

REYTINGUR
Sjávarútvegur á nýju ári
Árif) 1996 var sjúvarútvcginuin gjöfult, |>af> rcyndist niesta aflaár
íslandssögunnar. i il Irekari fróöleiks cr vísaö til grcinar eftir undirril-
aöan liér í blaöinu. Frainundan crárscm býöur hcini niiklum vænt-
ingum í sjávarúlvcgi. I.oönustofninn er talinn meö stærsta mótl og er
vonast eftirgóöri vertíö, nýrri metvertíö. Mikiö hefur veriö fjárfest i
verksmiöjum og tækjuni og búnaöi til frystingar
á loönu og síld. I'á bcftir nótaskipaflotinn tekiö
verulegum breytingum, bæöi er aö miklar
úrbætur hala veriö geröar til aö auka
bráefnisgæöi svo og veiöihæfni. Öll |ressi fjár-
fcsting sýnir |>á bjartsýni sem menn hafa í |ress-
um geira sjávarútvegs. I>aö skyggir jró aöeins á
aö horfur í sölu á loöiniafuröum eru ekki eins
góöar og á síöasta ári bæöi er að birgöir eru nokkrar fyrir af frystum
afuröum og aö aörar jrjóöir, eins og Kanada, eru aö koma aftur inn á
markaöinn. I>a eru veiöar til bræöslu undir mikilli gagnrýni
umhverlissinna og hefur |><iö haft áhrif á siilu á lisklýsi.
Á sama tíma og menn eru anægöir meö tippganginn í upp-
sjávarfiskvciöum og vinnslu, gengur ekki eins vel i bolfiskvinnslunni.
I>ar hafa lyrirtæki sagt upp starfsfólki og frystihús lokaö, j>annig hafa
lieilu byggöarlögin komist i uppnám. Orsakir eru gífurlegur tap-
rekstur, sem myndast aö stórum hluta af mjög háu hráefnisverði og
|n í aö fjárlesting vinnslunnar, |>.e. hús og tæki, eru ekki nýtt sem
skyjdi. I'etta er verulega umluigsunarvert og jafnframt þaö aö afkoma
vinnslunnar á undanförnum árum hefur ekki leyft aö fariö væri í
jrróun afuröa eöa frekari vinnslu til aö mæta breytingum í rekstr-
arumhverfinu.
Útgeröin hefur hins vega'r gengiö mjög vel og ekki er fyrirsjáanlegt
annaö en svo veröi álram. I útgeröinni eru framundan brevtingar á
skipastólnum, bæöi er núverandi fiskiskipafloti kominn nokkuö til
ára sinna og veiöimvnstriö er aö breytast.
I'aö má segja aö a árinu 1996 hafi viðskipti blómstraö í sjávarút-
vegi og einkennandi er aö fjármagn leitar nu inn í greinina, t.d. i
formi hlutafjár i lyrirtækjum og í útboöum á skuldabrefum sjávarút-
vegslyrirtækja. Metávöxtun er i hlutabrefum jreirra sjávarútvegsfyrir-
tækja sem eru á hlutabréfamörkuöum og jreim fyrirtækjum fjölgar
óöum. I.innig hafa fyrirtæki runniö saman eöa veriö keypt upp af
öörum. Miklar hrevtingar voru a síöasta ári og fyrirsjáanlegar eru
hreytingar á jressu ári. Allt þetta miöar aö |>ví aö gera fvrirtækin hæf-
ari til aö bregöast \’iö breytingum á rekstrarumhverfinu hvort sem er
a sviöi aljijóöamarkaöa eöa hér innanlands. I'etta sýnirenn og aftur
einn helsta eiginleika fyrirtækja i sjávarútvegi, sem er aö bregöast
skjótt \ iö vtri aöstæöum og aölaga sig jieim. l’aö hefur vakiö vcrulega
athygli hvcrnig viö lslendingar getum rekið okkar sjávarútveg á sjálf-
bæran hátt án styrkja. I’eir aðilar sem fjárfesta í sjávarútvegi á íslandi,
eru m.a. aö horfa til jiessa aölögunarhæfiieika, auk trúar á framtíð
íslensks sjávarútvegs.
Hunsa áminningar
ICCAT (Alþjóðiegt ráð til verndar Atlantshafstún-
fiski) samþykkti á síðasta fundi sínum, seint á nýlið-
nu ári, að banna innflutning á túnfiski frá Belize,
Hondúras og Panama ef þessi þrjú hentifánaríki hlíta
ekki áminningum og uppfylla skilyrði sem þeim hafa
verið sett til verndar túnfiskstofninum í Atlantshafi.
Belize og Hondúras voru gefnir 6 mánuðir til að sýna
fram á að gripið hafi verið til aðgerða til að draga úr
túnfiskveiðum en Panamastjórn hefur frest til næstu
áramóta til að sýna að framfylgt hafi verið tilkynn-
ingu um að skráning skipa undir fána Panama verði
felld niður ef skipin eru staðin að túnfiskveiðum.
Kvóti aðildarríkja ICCAT, sem hafa veitt umfram tún-
fisk- og sverðfiskkvóta sína, verður skorinn niður sem
því nemur og við endurtekin brot á aflamarki er
kvótinn skorinn niöur um fjórðung til viðbótar. Tún-
fiskkvóti í V-Atlantshafi var aukinn um 150 tonn i
2.354 tonn, þrátt fyrir kröfur umhverfisverndarsinna
um niðurskurð. (Worldfish Report)
Rífast um löndunarvatn
Hörð deila er nú risin í Noregi milli síldarkaupenda,
og síldarseljenda um hversu hátt hlutfall þyngdar
skuli dregið frá lönduðum afla vegna löndunarvatns.
Undanfarin 4-5 ár hefur sjávarútvegsráðuneytið unn-
ið aö því að koma á reglu við vigtun á uppsjávarafla
og nú um áramótin tók gildi sú regla að 4% skuli
dregin frá þyngdinni vegna löndunarvatns. FNL hef-
ur mótmælt þessu harðlega og neitar að kaupa síld-
ina nema þessi löndunarvatnsfrádráttur sé tvöfald-
aður upp í 8%. Að undanförnu hefur nánast allur
hringnótarflotinn norski verið í Vestfjorden og Ofot-
fjorden en veður hefur hamlað veiðum. Þegar veður
og aflabrögð batna á ný horfir til verulegra vandræða
vegna þessa máls. FNL bendir á að í Danmörku sé frá-
dráttur vegna löndunarvatns allt frá 9 til 13%. Hiti
er í útgerðarmönnum vegna þessa og sakar einn slík-
ur FNL um að hafa hreinlega stolið 70-80.000 tonn-
um af síld með of miklum frádrætti á vatni. Fulltrúa-
fundur í Fiskebátredernes Forbund samþykkti að
hvetja málsaðila til að sættast á 4% reglu ráðuneyt-
isins svo að ekki verði töf á að vinnsla geti hafist á
vorgotssíld. Jafnframt veröi áfram leitað málamiðl-
unar og reynt að fá fram alþjóðlega samræmingu á
reglum. (Fiskeribladet)