Ægir - 01.01.2000, Page 25

ÆGISVIÐTALIÐ
Merkilegast af öllu er þó að heyra í fulltrúum sjó-
manna um þennan dóm. Sævar Gunnarsson fagnar
niðurstöðu dómsins. Ætli sjómenn á skipum Síldar-
vinnslunnar fagni niðurstöðunni? Eg held varla.
Menn geta verið svo einfaldir í þessari umræðu eins
og kom fram hjá sjómanni á Neptúnusi frá Þórshöfn
í viðtali við Stöð 2. Hann fagnaði niðurstöðu dóms-
ins, bölvaði kvótaeigendum á Akureyri, en sagði svo
í lokin að það væri engin hætta með veiðar á því skipi
sem hann vinnur á, útgerðin „ætti“ loðnukvóta og
nýtti sér hann.“
Allt f lagi
að tala um veiðileyfagjald
Hvað með veiðileyfagjald?
„Það er allt í lagi að taia um veiðiieyfagjald. Spurn-
ingin er bara af hverju á að taka og hvaða leið á að
fara? Það er hægt að hugsa sér að sameign þjóðarinn-
ar verði sett í pott sem síðan yrði selt úr, væntanlega
þá hæstbjóðanda. Við getum hugsað sem svo að við
færum héðan frá Síldarvinnslunni í upphafi kvótaárs
með fulla tösku af peningum til Reykjavíkur og
kæmum stundum til baka með fullar hendur af kvóta
og stundum ekki neitt. Auðvitað eiga menn að taka
þátt í umræðu um hvort það eigi að skattleggja þessa
atvinnugrein eitthvað sérstaklega umfram aðrar at-
vinnugreinar. Sjávarútvegurinn er skattlagður í dag.
Greinin tekur beinan þátt í kostnaði sem hlýst af
sjávarútveginum sjálfum. Sjávarútvegurinn greiðir
kostnað við eftirlit og ýmsar greiðslur hafa aukist og
menn geta þess vegna kallað þær veiðileyfagjald. En
það verður sjálfsagt alltaf deilt um fjárhæðir í þessu
sambandi. Síldarvinnslan er að greiða nokkuð marg-
ar milljónir á ári í þennan pott. En umræðan um
veiðileyfagjald hefur farið á verri veg, m.a. vegna þess
að útgerðarmenn hafa ekki verið tilbúnir að taka þátt
í umræðu um slíkt gjald. Eg er ekkert undanskilinn
öðrum forsvarsmönnum sjávarútvegsfyrirtækja eða
hagsmunaaðilum í því sambandi. Við eigum að taka
þátt í þessari umræðu og leiða hana í einhvern far-
veg.“
Samfélagið þarf á stóríðju að halda
Hefur forstjóri Síldarvinnslunnar hf. engar áhyggjur af
því að missa starfsfólk verði af byggingu álvers á Reyðar-
firði?
„Jú, ég er skíthræddur um það, skíthræddur um
það. Eg er alveg klár á því og ég hef ekki farið ieynt
með að ég lít svo á að til að byrja með geti stóriðja á
Reyðarfirði haft áhrif á félag eins og Síldarvinnsluna.
En ég held bara að samfélagið þurfi á þessu að halda,
meiri fjölbreytileika til þess að hér geti farið að
fjölga í stað þess að fólki sé alltaf að fækka. Því segi
ég að til lengri tíma litið verði álver á Reyðarfirði já-
kvætt fyrir Síldarvinnsluna hf.
Menn verða bara að fara að hugsa sjávarútveginn
upp á nýtt. Horfa á að þetta sé ekki ígripavinna, eins
og stundum ber á í hugsunum fólks. Það þarf að
breyta þessari neikvæðu ímynd greinarinnar og nei-
kvæða talinu um að vinna „bara“ í fiski. Af hverju er
slíkt tal uppi? Kannski vegna þess að iaunin eru ekki
nógu góð og atvinnuöryggi lítið. Ef vantar fisk þá er
fólk sent heim og það er kannski þetta öryggisleysi
sem gerir það fyrst og fremst að verkum að það er
ekki eftirsóknarvert að vinna í fiski. Við þurfum þess ýr fiskiðjuveri Síldar-
vegna að laga fiskvinnsluna þannig til, að það verði vinnslunnar hf.
eftirsóknarvert og áhugavert að vinna í fiski og horfa
á þannig á málið að fiskvinnslufólk sé í heils árs störf-
um. Svo þarf líka að bæta launin en það eru mörg
störf sem eru verr launuð í þjóðfélaginu en fiskvinnsl-
an. Fólk er bara tilbúið að fara úr fiskvinnslunni í þau
störf öryggisins vegna. Með meiri tæknivæðingu,
eins og er almennt að verða í fiskiðnaði, eigum við að
ná inn fólki með ákveðna menntun og/eða starfsþjálf-
un. Það á að skapa þessu fóki þannig vinnuumhverfi
að það geti verið stolt af því að vinna í fiski, við mat-
vælaframleiðslu. Það hiýtur að eiga að vera svoleiðis
hjá þjóð sem lifir á fiskveiðum. Síðan á fólk að hætta
að segja við börnin: „ef þú tekur þig ekki á í skólan-
um verður þú í fiski alla þína ævi.“
Áherslan verður lögð á það sem
við erum bestir i
Að lokum. Hvað œtlar forstjóri Síldarvinnslunnar að
leggja áherslu á á þessu ári?
„Við ætlum að leggja áherslu á það sem við teijum
okkur vera besta í. Það eru veiðar og vinnsla á upp-
sjávarfiski. Við ætlum okkur að reyna að vinna meira
úr þessum tegundum hvort sem þær heita loðna, síld
eða kolmunni. Auk þess ætlum við að reyna að bæta
afkomuna í bolfiskinum. Hugsanlega breytum við
vinnslunni eitthvað, þannig að betri árangur náist.
Áherslurnar liggja þá í því að skoða möguleikana í
landvinnslu á uppsjávarfiski og bolfiski.“
25