Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1918, Side 62
60
Icnskra cmbællismanna, þá að hafa 5000 kr. byrjunarlaun og 6857 kr.
lokalaun, cn dósentar 2571 kr. byrjunarlaun og 4800 kr. lokalaun, mið-
að við laun yfirdómara, en prófessorar 5833 kr. byrjunarlaun og 8000
kr. lokalaun og dósentar 3000 kr. byrjunarlaun og 5600 kr. lokalaun,
miðað við laun skrifstofustjóra og hagslofustjóra. í Danmörku hafa
prófessorar samkv. lögum frá 22. apríl 1916: 5000 kr. byrjunarlaun og
6800 kr. lokalaun, en dósentar 3000 kr. byrjunarlaun og 4800 kr. loka-
laun, en háyfirdómarar* samkv. lögum 19. febr. 1861 6000 kr. byrjun-
arlaun og 7200 kr. Iokalaun og yfirdómarar* 3200 kr. byrjunarlaun og
4800 kr. lokalaun, cn skrifstofustjórar hafa þar samkvæmt lögum frá
22. mars 1907: 4000 kr. hyrjunarlaun og 5500 kr. lokalaun. Minna má
og á það í þessu sambandi, að einn af prófessorunum hjer hefir nú
6000 kr. árslaun, og að þing og sljórn hefir bælt 1000 kr. við árslaun
cins dósentsins, sem hafði 4000 kr. laun undir. Geta má þess og, að
skrifstofusljórinn við landsverslunina, kornungur maður, mun hafa eða
liafa haft rúm 6000 kr. árslaun. Pá má og minna á þau laun, scm
landssljórnin ætlar barnakennurum landsins í frumvarpi því, sem nú
er lagt fyrir Alþingi. Loks má eigi gleyma því, hversu bæjarsljórnin
launar nú mörgum starfsmönnum sinum.
Pað er, cins og áður segir, fram undir frágangssök að tiltaka fasla
upphæð launa háskólakennara sem annara embættismanna, eins og nú
hagar til hjer á landi og annarstaðar i heiminum. Sennilega mættu
byrjunarlaun prófessora ekki vera lægri en 5000 kr. með 1000—2000 kr.
hærri lokalaunum, enda færi ekki vel á að liafa þau, gagnstælt því
sem er bæði í Danmörku og Noregi, lægri cn laun yfirdómara og skrif-
stofustjóra. Pað má búast við, að dósentarnir verði yfirleitt ungirmenn,
annaðhvort ókvænlir eða nýkvæntir, þegar þeir taka framvegis við
starfi, og að þeir taki enn fremur við prófessorsembætti innan deildar
sinnar. Pó mætti sennilega ekki ælla þeim öllu lægri byrjunarlaun cn
undir 4000 kr. og um 1000 kr. hærri lokalaun.
Annars viljum vjer vekja athygli á tillögum launancfndarinnar, um
að jöfnuði muni naumast verða komið á launamálið, fyr en brcijlilegl
vcrðlcig er látið ráða þeim. Með þvi eina móti fæst sæmileg trygging
fyrir því, að starfsmenn þjóðarinnar fái þau kjör, sem þeir þurfa lil
sæmilegrar framfærslu, og eigi meira.
Víkur þá máli að hinni leiðinni, sem að voru áliti er líklegri, svo
scm nú horfir við. Sje árseyðsla Reykjavikurembættismanns nú um
8300 kr. og nemi embættislaun prófessora yfirleilt eigi ncma um 4200
kr. og dóscnta eigi nema 3650 kr., að meðtaldri dýrtíðaruppbót, væri
* Eftir rjettarfarslögunum frá 1916 fá dómarar þessir auk launanna 25°/o af bvrjunar-
laununum frá gildistökudegi neíndra laga, sem eigi mun vera kominn enn.