Sumargjöfin - 21.04.1927, Blaðsíða 13

SUMARGJÖFIN
13
Með þessum Jeikjum skapa þau sjer verk-
efni, sem knýr þau til að hugsa og safna
sjer þekkingu, einmitt um það, sem þeim
er inest þörf á að vita um, en það er
Jífið sjálft.
Þarna er náttúran sjálf að verki, þetta
er liennar skóli.
Sama er að segja um aðra leil<i, sem
taldir eru að Vera þroskaðri, t. d. ýmis-
konar línattleiki.
I>ar berjast tveir flolvltar uin að koma
knettinum á einhvern ákveðinn stað —
eða mark. —• Allur flojckurinn vinnur að
þessu sameiginlega og hinn verst. Allra
leyfilegra bragða er neytt, hvert tæki-
, færi er -notað, og eflir því Iive samtökin
eru góð, hversu vel einstaklingar flokks-
ins gela samræmt karfta sína, fer sigur-
sældin.
í lífinu sjálfu út um víða veröld er
svipaður Jeikur leikinn í óteljandi mynd-
um og í römmustu alvöru.
Menn keppa að settu takmarki. Heilír
flokkar manna hafa sameiginleg hags-
muna- og áhugamál. Þau koma í bága
við hagsmuna- og áhugamál annara
flokka, og svo er barist. — Alt veltur þá
einnig á sannleiknum, enginn Jilekluir má
slitna.
Þróun þjóðfjelaganna er og verður alt-
af barátta mismunandi heilda. — Heild-
arJeikur, sem saklausir og drengilegir
æskuleikir gætu ef til vill mildað nolck-
uð og fegrað. Veltur því á miklu að þeir
leilcir, sem æslculýðurinn temur sjer, sjeu
fagrir og göfgandi, því ekki verður því
neitað að mannkynið fær hróðurpartinn
af uppeldi sinu gegn um leiki. Þetta vita
og skilja margir ágætir uppeldisfræðing-
ar, og hafa tekið leikina mjög til aðstoð-
ar i starfi sínu. Þeir hafa sjeð það, að í
saklausum og l'jörugum leikjuin tekur
aeskulýðurinn með gleði inn þau beisku
]yf — reynslu og þekkingu, sem hann
annars mundi ekki hafa viljað líta við.
En leikirnir eru tvíeggjað sverð, eftir
því hvernig þeir eru eða þeiin er beitt
fer það uppeldi, sem þeir veita. Fagrir
leikir og göfgandi miða að því að skapa
hollan og siðaðan þegn, en ljólir leikir
það gagnstæða.
Þetta er mjög mikið athugunarefni fyr-
ir oklcur Islendinga. Hjer hafa leikir
sáralítið verið notaðir sem uppeldismeð-
al beinlínis, og lítið sem eklcert hefur
verið réynt til þess að hafa bætandi á-
hrif á leilci harnanna. Hjer í Reykjavík
fyllast Billiardstofurnar af börnum. Heilir
hópar af strákum hanga undir húsveggj-
um í heimskulegum klinkleikjum. Og
smáhörn lnia til Icökur úr rusli af göt-
unum og druJlu lir skolprennum.
Allir mega sjá, að ekki verður það
hreinlegt eða holt uppeldið, sem slcapast
á þennan liátt.
Virðist því vera kominn tími til að far-
ið verði að hcfjast handa fyrir alvöru,
um það, að bæta og auðga útilíf barn-
anna hér í bænum, ei' ekki á ilJa að íara.
Vil jeg í því sambandi benda á að til
er milcið af útileikjum, sjerslalclega
knattleilcjum, liæði fyrir telpur og drengi.
Likir þessir eru iðkaðir ínilcið i Sví-
þjóð og Danmörk. Árlega haldinn fjöldi
námslceiða fyrir kennara i þeim. Þylcja
leikir þessir hafa sjerstaJclega mikið upp-
eldisfræðiJegt gildi og fyrir hreysti og
heilbrigði hafa þeir eins ínikið gildi og
íþróttir, þegar þær eru liest stundaðar. Væru
þessir leikir upp telcnir lijer í þessum liæ
og lit um sveitir landsins, þá er jeg þess
fullviss, að það mundi verða mikill styrk-
ur uppeldinu og mikið hæta þessa þjóð.
Því fyrir utan alla aðra kosti eru þeir
bráð skemtilegir og spennandi. En alt það,
sein eykur saklausa gleði bætir mennina
og miðar að þvi, að gera „heiminn að
himnaríki“. Vald. Sveinbjörnsson.