Árbók Félags útvarpsnotenda - 01.01.1933, Page 23

21
úTVARPSÁRBóK
Stuttöldur og stuttöldustöðvar.
Þegar Heinrich Hertz var með tilraunir sínar með
loftskeytasamband, notaði hann mjög stuttar öldur,
og Marconi, sem sigldi í kjölfar hans, notaði í fyrstu
einnig stuttar öldur. Var þó brátt horfið frá þeim,
þar eð þær ekki þóttu hentugar fyrir löng sambönd
og var þeim því í mörg ár enginn gaumur gefinn,
nema hvað »amatörar« vestan hafs höfðust við á
þeim, vegna þess að þeim var bolað út af öðrum öldu-
sviðum. Lengi ljetu þeir sér nægja tiltölulega stutt
samband sín á milli, en kappið um langdragið kom
þeim til að leita lengra út og að lokum spentu þeir
bogarin svo hátt, að reyna að ná sambandi yfir At-
lantshafið með öldulengd neðan við 200 metra og
orku neðan við 1 kw. Það þótti nú í fyrstu barna-
legt, að ætla sjer þetta, en það tókst þó, og varð það
til þess, að farið var að gefa stuttöldunum (en svo
eru öldur neðan við 100 metra nefndar) meiri gaum.
Hafa stóru verksmiðjufjelögin síðan varið of fjár í
tilraunir með öldur alt niður í nokkra centimetra,
og orðið mikið ágengt, þó að enn sje mikið óunnið
á því sviði
Seinustu árin, eftir að fór að þrengjast á ýms-
um öldusviðum, hafa margskonar viðskifti færst nið-
ur á stuttöldusviðið, og eru útvarpsstöðvar þar á
meðal. Á öldusviðinu 200 til 555.2 metrar (1500 til
540 kilorið á sek.) komast ekki nema 97 útvarps-
stöðvar fyrir, ef hverri er ætlað 10 kiloriða svið, en
aftur á móti er pláss fyrir 1850 stöðvar á sviðinu
200 metrar til 15 metrar (1500 til 20.000 kilorið á