Melkorka - 01.07.1950, Blaðsíða 18
allskonar, iðnaðarmenn, verkamenn, lög-
regluþjóna og eina fótalansa stríðshetju frá
Stalingrad. Allar þessar konur voru ýmist
nýbúnar eða í þann veginn að ala börn.
Vinna kvenna er afar fjölbreytt í Sovétríkj-
unnrn, og margar giftar konur stunda vinnu
utan heimilis, enda hafa þær sömu laun og
karlar og eru alveg jalnréttháar þeim bæði
í orði og á borði. J þessari fæðingarstofnun
fékk ég meðal annars ágætt skyr að borða,
lí.ússar kalla það trogor og mér hefur verið
að detta í hug hvort íslenzka orðið trog sé
þaðan komið. Skyrið er í miklu uppáhaldi
hjá Rússum og yfirlæknirinn kvaðst nota
það mikið handa vanfærum konum með
nýrnasjúkdóma. í gestabók fæðingarstofn-
unarinnar sá ég rneðal annars lofsamleg
ummæli konu W. Churchill þar sem hún
kvaðst ltvergi annarsstaðar fremur vilja ala
barn; en kannski hefur hún bara skrifað
það í trausti aldurs síns og segi ég það ekki
vegna þess að ég vilji ger'a lítið úr þessari
fæðingarstofnun í fangelsinu gamla, mér
leizt mjög vel á hana og yfirlæknirinn,
Klara Zetkin, var afar geðug, lítil kerling,
sem talaði þýzku og mundi vel vandræða-
tímana fyrir Jryltinguna og kunni frá mörgu
að segja og var auðheyrilega vel að sér í
sinni grein. Yfirleitt var starfslið þeirra
stofnana, sem ég heimsótti, valið lið, vel að
sér, áhugasamt og áberandi Iirifið af starfi
sínu; það var ánægjulegur eldmóður sem
einkenndi það allt, eldmóður sem yfirstíg-
ur alla erfiðleika og sem tryggir sigurinn.
Sem dæmi um stórhug og lramtakssemi
þeirra, sem með heilbrigðismálin fara í
Ráðstjórnarríkjunum, má nefna baráttuna
við ungbarnadauðann sem var geysimikill
fyrir byltinguna, Jtaráttuna við berklaveik-
ina sem ágerðist meðan á stríðinu stóð og
baráttuna við sumarkveisuna, ungbarna-
blóðkreppusóttina, sem hrjáð hefur og hrjá-
ir enn öll þau lönd sem mjög heit sumur
hafa. Mótleikur Ráðstjórnarríkjanna er
einfaldur en mjög áhrifaríkur. Hver kona
er undir nákvæmu lækniseftirliti um með-
44
göngutímann allan, heilsugæzlustöðvarnar
annast um að ekkert skorti er aukið geti
vellíðan hennar og eflt heilsuna. Allar kon-
ur fæða í fæðingarstofnunum sem heimsókn-
ir eru bannaðar í, en upphringingarsími við
livert rúm. Jiörnin eru bólusett við berkla-
veiki 5 daga görnul og síðan berklaprófuð
úr því öðru hvoru reglulega; gegn bólusótt
eru þau bólusett 2ja mánaða en barnaveiki
6 mánaða. Allar konur sem það geta hafa
börn sín á brjósti, en þegar hitatíminn
nálgast eru þau börn sem ekki fá brjóst
flutt ásamt mæðrurn sínum burt úr borgun-
um í sumarbústaðahverfi í silfurskóg’um
svokölluðunt eða barrskógum. Öll börn eru
undir nákvæmu lækniseftirliti og annast
heilsugæzlustöðvarnar allt slíkt og engin
kona fær að fara með barn sitt burt úr fæð-
ingarstofnuninni fyrr en lilutaðeigandi
heilsugæzlustöð ltefur athugað heimilið og
lýst það hæft. Séu húsakynni talin að vera
t. d. of þröng eða léleg annast lögfræðingur
stöðvarinnar um að annað lretra og börnum
samboðið fáist. Árangurinn af ungbarna-
heilsugæzlunni var auðsær. Ég hef ekki séð
ánægjulegri Irörn en í Moskvu og sá ég þar
mörg og á öllum aldri. Þau voru hraustleg,
glöð í bragði, frekju- og hávaðalaus, gjör-
sneydd feimni og ótta. Yfirbragð og fram-
koma bar vott um sjálfstraust og trúnaðar-
traust, rétt eins og þau vissu sig vera það
sem þau eru í raun og veru: forréttinda-
stéttin í Ráðstjórnarríkjunum, eina forrétt-
indastétt í heimi, sem er elskuð og dáð og
ekkert er of gott talið. —
Nú efast ég ekki um að þeir sem ekki
vilja trúa að Ráðstjórnarríkin byggi
mennskir menn segi sem svo að þetta sé
ekkert að marka. í fyrsta lagi Jiafi mér að-
eins verið sýnt úrvalið; það þori ég að full-
yrða að ekki er rétt til getið. Og í öðru lagi
að ég hafi ekkert fengið að sjá annað en það
sem Rússar voru fúsir á að sýna, og það er
satt, en þó aðeins liáJfur sannleikur sem oft
á tíðum er hreinni lygi verri. Ég skal viður-
kenna það að ég Jiafði sama liáttinn á í
MELKORKA