Melkorka - 01.07.1950, Blaðsíða 22
ÞJÓÐBÚNINGAR
Ejtir Guðrúnu Sveinsdóttur
Það var á einu undurfögru síðsumar-
kvöldi, árið 1923, suður í Vínarborg. Um
þessar mundir var þar margt aðkomumanna.
Þótt borgin bæri enn menjar eftir hörm-
ungarástand stríðsáranna og almenningur
ætti við sára fátækt að búa, sóttust menn
eftir að halda þar alþjóðamót af ýmsu tagi.
Þessa daga var þar t. d. alþjóða friðarráð-
stefna, þar sem þúsundir manna í góðri von
og trú báru hvít bönd, sem á var letrað:
„Aldrei framar stríð“. Ég hafði dvalið tæp-
ar tvær vikur í borginni, í fylgd með móð-
ursystur minni Halldóru Matthíasdóttur og
Kristínu, sem þá var gift Steingrími lækni
móðurbróður mínum. Við sóttum þar al-
þjóðamót Guðspekifélagsins, sem fór fram í
Konzerthaus, hinni veglegu hljómleikahöll
Vínarborgar. Þetta var síðasta kvöld móts-
ins, og var haldið sérstaklega liátíðlegt í
kveðjuskyni. Þess hafði verið óskað að þeir,
sem það gætu, mættu í þjóðbúningum. Pað
er óhætt að segja að þarna var saman kom-
inn skemmtilega skrautlegur hópur. Eflaust
mundi einhver hugsa sér, að það hefði verið
líkt og að horfa á grímudansleik, en því fór
fjarri. Að vísu gefur að líta fólk í margs
lét hann lífið. Það er áminning öðrum
þeim, sem ekki geta lokað augunum, en
halda áfram að sjá, þrátt fyrir allar viðvar-
anir, að svo miklu leyti sem samvizkusamir
menn geta notað augu sín nú á dögum,
þreifa sig áfram, óseðjandi í leit sinni,
þangað til mannkynið hefur eftir ringul-
reið og hörmungar náð þeim þroska og því
jafnvægi, að það aftur kunni að líta á sann-
sýnina sem hugsjón, er vert sé að keppa að.
(J. O. þýddi jyrir Melkorku)
konar gerfi við slík tækifæri, en það var sá
stóri munur, að þarna báru menn virðulega
vandaðan búning þjóðar sinnar. Án efa hafa
margir þessir búningar verið erfðagripir, í
heiðri liafðir, svo mikið var til þeirra vand-
að um efni og handbragð, og svo voru menn
hreinir í framan, án andlitsfarða eða ann-
arrar grímu. Fegurstir þóttu mér búningar
þeir, sem liafa verið notaðir svo að segja
óbreyttir öldum saman og enn þann dag í
dag, líklega vegna þess að þeir hafa haft það
til síns ágætis að vera hvorttveggja í senn,
hentugir og fallegir í sniði. Vil ég þar t. d.
nefna búninga Indverjannna, karla og
kvenna, og kvenbúninga frá Spáni, sem mér
þóttu sérstaklega fallegir.
Seinna um kvöldið, þegar við gengum
heirn að hótelinu, lá leið okkar fram hjá
stóru veitingahúsi, þar sem fjöldi manns
sat við smáborð fyrir utan, rétt við götuna.
Allir liorfðu á fólkið í þjóðbúningunum,
sem fram hjá fór. Kristín bar íslenzkan bún-
ing, kyrtil og skaut. Hún var fögur kona og
bar búning sinn með mestu prýði. Þegar
röðin kom að henni var einhver, sem hróp-
aði með mikilli aðdáun: „Lítið á, hér er
drottning á ferð.“
Þegar ég kom lieim um haustið, fór ég að
veita íslenzka búningnum nreiri atliygli. Á
bernskuárunum liöfðu mér þótt peysufötin
svo sjálfsögð, og sóma sér svo vel á ömmu
minni og mömmu og öðrum eldri konum,
og eins bolbúningurinn eða upphluturinn á
ýmsum spengilegum blómarósum bæjarins.
Skautbúning sá ég svo sjaldan á Akureyri,
á æskuárum mínum, að mér fannst þær fáu
konur eins og álfkonur úr hulduheimi, eða
klæddar í fornkonuskrúða. Alls staðar voru
til ljósmyndir af eldri kynslóðinni í þessum
48
MELKORKA