Melkorka - 01.12.1961, Qupperneq 14

Um kvennablöð, leikhús og leiklist
Eftir Drífu Viðar
I
Veslings karlmennirnir haía engin karla-
blöð, mér vitanlega er eitt blað, „For men
only“, bara handa karlmönnum. Hvers
vegna erum við þá að hafa kvennablöð og
kvenfélög?
Við höfum aðgang að öllu jafnt og karl-
menn, við erum alin upp í jafnrétti. Við
fáum jafnhliða menntun og getum lagt
stund á hvað sem er, t. d. eftir stúdentspróf.
En við lendum í eldhúsinu, að minnsta
kosti hér á landi í nútíma þjóðfélagi, hvort
okkur er það ljúft eða leitt; það verður ævi-
starfið. Og jafnvel þótt þú værir þeirri gáfu
gædd að vera snillingur í stærðfræði, þá er
þér ekkert hlutverk búið annað en hræra í
grautarpotti það sem eftir er, ef þú ert svo
vitlaus að ganga í hjónabandið. (Það er von
að gamla fólkið segi þegar það fréttir að
einhver sé að gifta sig: hana nú, ætlar hún
nú að fara í eymdina).
Samt hefurðu lagt mikla stund á náms-
grein þína og eytt til þess peningum frá
foreldrum þínum og úr lánasjóðum ríkis-
ins. Þarna stendurðu nú yfir grautarpottin-
um og þykir lítt leggjast fyrir kappann. Og
grauturinn brennur við. Þeim mun betri í
stærðfræði, því verri grautur. Ef beðið er
um jafna aðstöðu til að vinna og sömu laun
fyrir sömu vinnu, svarar þjóðfélagið: þér
var nær að gifta þig. Vinnuveitendur vilja
ekki ráða kvenfólk upp á sömu laun, þær
eru stopull vinnukraftur, eftir árið eru þær
gengnar í hjónaband - í eymdina — og þeir
verða að leita sér að nýjum starfskröftum.
Þær konur, sem aldar eru upp með það fyr-
ir augum að koma að gagni í þjóðfélaginu,
vinna heildinni, eru úr leik. Hvílík sóun á
starfskröftum! Og ef þær eru aldar upp með
bjartsýni í veganesti, sem sjálfstæðishreyf-
ingar aldarinnar fluttu með sér, þá er upp-
skeran í öfugu hlutfalli við það. Þeim láðist
að setja á stofn nægilega margar stofnanir
áður en þær gengu í hjónabandið, til dæmis
barnagarða, dagheimili, sameiginleg eldhús,
allskonar stofnanir sem gætu unnið með
þeim verkin. Bjargaðu þér sjálf. Ein og ein
verður fyrir kunningsskap, þeirrar náðar
aðnjótandi að koma barni inn á dagheimili.
Ein og ein fær sér „vinnukonu frá Noregi
eða Þýzkalandi" og borgar undir hana farið
báðar leiðir, og það er ómögulegt að vita
hvernig þær reynast.
Hér ríkja miðaldir. Og meira að segja
færist tíminn stöðugt aftar. Höfum við ekki
hlotið of mikið sællífi til að geta lifað af ís-
öld þegar þar að kemur. En okkur var nær,
við getum sjálfum okkur um kennt, að vera
að ana út í hjónaband og slíkt. Þvílíkir
bölvaðir asnar.
Kvennablöð hafa til skamms tíma verið
sett á laggirnar til að ýta undir þetta ó-
fremdarástand, sem sé, gleymdu þessu með
stærðfræðina og að vinna þjóðfélaginu,
farðu að klæða þig eftir tízkunni, bónaðu
gólfin heima hjá þér, held þú þurfir ekki
að vera að lesa bækur, saumaðu allt sjálf og
þvoðu þvottinn, og sjáðu um að olnbogarn-
ir séu ekki alltaf útúr á börnunum þínum
og málaðu hjá þér húsið utan og innan, nú
geta allir málað sjálfir. Og skiptu þér ekkert
af heiminum eða þjóðfélaginu, það er ó-
kvenlegt. Og ef þú segir: ég vil gjarnan
mótmæla sprengingum, það á að fara að gera
jörðina óbyggilega, þá segja kvennablöð,
kvenréttindablöð, jafnvel kvenstúdentafé-
lög: bakaðu bara köku og sýndu tízkuna og
þá verður allt í lagi. Annað klæðir okkur
ekki. Við getum ekki verið eins og súffra-
gettur á öldinni sem leið.
78
MELKORKA