Melkorka - 01.12.1962, Page 10

Leggur, skel og skammbyssa
Viðtal við Guðrúnu Láru Hilt
Guðrún Lára systir mín sendir mér línu. Hún cr ný-
komin úr sumarfrli, fór um Noreg nyrzt og nýtur þess.
Hún talar um bjartar nætur æsku sinnar endurteknar
í nútíðinni norður þar, heiðarnar, hreinar útlínur
fjallanna, gengur á gnípur og tjaldar við læki, vakir í
auðninni og skiptist á við sjálfa sig og næturkyrrðina
að hlusta undir morgun á lífið sem vaknar í mó og
mýri til nýs dags undir sömu sól og í gær og segir:
„Ekki held ég neinn njóti fjallanna eins og íslend-
ingurinn. Og þessi dásamlega birta. Við klifruðum upp
snarbratta grasigróna Lofótfjallið og þarna sigldi bátur
um spegilsléttan sjó og kom við í verum víða, ég sat og
horfði af nöfinni efst og prentaði 1 hug minn þessum
furðulegum fjallamyndum berandi við haf og himinn
í bjartri nóttu."
Hún kenmr víða við, talar um mastraskóg bátanna í
Svolvær og ber f hug sér saman við þrönga innsigl-
ingu í LambhúsásUndið góða á Skipaskaga heima,
þegar Vesturflösin var Inimgarðskögruð og gaf algjört
yfir Grenjarnar.
Hún )es Falkberget og talar við heiðabúana, lifandi
sögupersónur hans og skilur ekkert í að fólkið skuli
ekki tahi íslenzku, svo dæmigerðar útgáfur íslenzks bú-
andlýðs frá því fyrir 1930.
Hún kemur við í landamærabænum Röros og ber
þakhellunámurnar þar saman við steingervingajarðlög-
in í Vatnsfirði vestur, hjá Brjámslæk hinum yfirgefna
á Barðaströnd, þar sem fletta má með höndum sér
steinþynnublöðum móður náttúru og hafa heim með
sér örþunnar hellurnar og hengja á vegg sem lista-
verk Guðs.
Hún kemur við í Þrándheimi og stendur í helgum
dómi Niðaróss, hvar eiginmaður hennar, myndhöggv-
arinn Odd Hilt vann árum saman ásamt mörgum
öðrum listamönnum að endurbyggingu fornra lista-
verka dóinkirkjunnar gömlu. Sjálf veitti hún í Þránd-
heimi forstöðu daghcimilum barna, eftir að hafa ný-
lokið prófi frá Social-Pedagogiska Seminariet í Stokk-
hólmi, en kennir nú við Fóstruskólann sem tengdur er
Kennaraskóla Osloborgar og hefur framkvæmdastjórn
fyrirtækisins „Riktige leker", sem stofnað var fyrir 15
árum af áhugafólki um uppeldis- og félagsmál og fé-
lagsmálaráðuneytið í Oslo er m. a. hluthafi í.
í norska Arbeider-Avisa frá 6. ág. i ár birtist viðtal
við Guðrúnu Láru um leikfangagerð og fékk ég leyfi
46
hennar til að endursegja handa Melkorku stuttan út-
drátt aðalatriða, næ hvort eð er ekki í þýðingu þeirn
einfaldleik, alúð og hýru er einkennir a)lt orðaval og
tal Guðrúnar Láru, entla í viðtalinu nokkuð farið út í
aðra sálma, og hún segir:
Vígbúnaður endurspeglast
í leikfangaframleiðslu
í leikfangaframleiðslunni er oftar liugsað
um gróða en gagn og leikfangainnflutning-
urinn er venjulega í liöndum heildsala sem
lítið eru þessum málum kunnugir, en not-
færa sér lækkaðan innflutning á leikföngum
til að fylla markaðinn af ónauðsynlegri og
jafnvel skaðlegri vöru. Ef foreldrar, frændur
og ömrnur hefðu hugmynd um live óliepjri-
legt leikfangaval getur skemmt eðlilegt já-
kvætt mat barnanna á gildi leikfanga, yrði
þeim varla um sel. Flestir viðurkenna að
hergögn í leikfangaútgáfu eru ekki sem
bezt uppeldistæki, en samt sem áður sér
maður sí og æ smástráka í skammbyssuslag
eða liggjandi í launsátri með geltandi gervi-
vélbyssu.
Vinnuleikföng tengja daglegt
lif manna leikheimi barna
Annar skaðlausari gljávarningur er
keyptur handa krökkunum, en þau verða
fljótt fyrir vonbrigðum þegar leikföng þessi
gliðna í sundur og ekki er um neina við-
gerða- eða varahlutaþjónustu að ræða, nýtt
er keypt í stað og sagan endurtekur sig og
orsakar leiða og loks liirðuleysi barnanna
um dótið sitt, en þetta hirðuleysi smitar út
frá sér yfir á önnur svið og Jiað er gegn
þessari hirðuieysisafstöðu sem við verðum
að spyrna í dag. Opin 1 eið liggur milli af-
MELKORKA