Vesturland - 24.12.1961, Blaðsíða 21

VESTURLAND
21
Breytt um HnisaðM
Framhald aif 16. síðu.
lítilíjörlegum skrælingja. Við verð-
um aldrei frískir. Menn, sem eru
kránkir eins og við, verða aldrei
frískir aftur, þetta ættirðu að vita,
vesalings skítsseyðið.
— Gott og vel, þá kjafta ég frá
öllu saman, segir annar.
— Gerðu það, segir Dóri, gerðu
það bara og ég skal fara svo með
fésið á þér, að þú verðir myrkfæl-
inn iaif því að sjá sjálfan þig í
spegli og allur púrtari og allar
kræsingar í heimi geti ekki lagað
það. Heldurðu kannske ekki að
skipstjórinn viti líka hvað gengur
að okkur?
Áður en hinn gæti nokkru svar-
að, kom skipstjórinn niður og
fyrsti stýrimaður með honum.
Svipurinn á stýrimanni kom Danna
til að kúra sig niður og Dóri hóst-
aði með meiri hryglu en nokkurn-
tíma áður.
— Það sem þá vantar í raun og
veru, segir skipstjórinn við stýri-
mann, er góð og nákvæm hjúkrun.
— Ég vildi óska að þú vildir lofa
mér að hjúkra þeim, segir fyrsti
stýrimaður, bara í tíu mínútur, —
eg skyldi koma þeim á lappirnar
og fá þá í þokkabót til þess að
hlaupa eins og líf liggi við, allt
á tíu mínútum.
— Haltu þér saman, herra minn,
segir skipstjórinn byrstur. Það,
sem þú segir, ber vott um grimmd
og harðýðgi, auk þess er það
móðgun við mig. Heldurðu :að ég
hafi stúderað læknisfræði í tíu ár,
til þess að vita svo ekki hvenær
maður er sjúkur?
Það urraði eitthvað í stýrimanni
og hann var svo fjúkandi að hann
varð að flýta sér upp til iað kæla
blóðið, en Skipstjórinn fór að
skoða sjúklingana. Hann sagðist
dást að þeim fyrir hvað þeir væru
þolinmóðir að liggja, og hann lét
vefja þá í teppi og bera þá upp á
dekk, svo að hreina loftið næði til
þeirra. Við hinir urðum að streða
með þá upp, og þarna sátu þeir og
gleyptu goluna, og gáfu fyrsta
stýrimanni hornauga. Ef þeir
þurftu að fá eitthvað úr lúkarnum,
þá varð einhver okkar að fara nið-
ur og sækja það, og þegar loks
kom iað því að handlanga þá niður
aftur, þá vorum við allir ákveðnir
í því að verða fárveikir og meira
en það.
Samt voru það nú ekki nema
tveir, sem létu verða af því, og
það var vegna þess, að Dóri, sem
var grimmsterkur, hörkunagli og
skapvargur, sór og sárt við lagði,
að hann skyldi leika okkur grátt
á alla enda og kanta ef við héldum
ekki áfram að vera hraustir og
heilbrigðir, og allir gerðu það
nema þessir tveir. Annar þeirra,
Mikki rauði, lagðist með bólgu á
rif junum, en ég vissi að hann hafði
haft þessa bólgu síðastliðin fimm
ár. Hinn fuglinn fékk lömun.
Aldrei á ævinni hefi ég séð nokk-
urn mann eins sælan með sig og
skipparann. Alla daga var hann
eins og fló á skinni með lyfjasull
og áhöld, og hann skrifaði heiiar
klausur um sjúkdómstilfellin í
stóra vasabók, og las svo úr henni
fyrir annan stýrimann þegar þeir
voru að borða. Eftir vikuna var
lúkarinn orðinn eins og spítali.
Einu sinni er ég eitthvað iað snú-
ast uppá dekki, og þá kemur kokk-
urinn til mín og er mjónusauðar-
legur á svipinnn.
— Einn sjúklingurinn enn, segir
hann. Fyrsti stýrimaður er orðinn
band-súrrandi-vitlaus.
— Brjálaður? segi ég.
— Jájájá, segir hann, kol-syngj-
andi. Hann situr með stóra dollu
aftur í eldhúsi og hlær eins og
vitfirringur og hrærir saman leðju
úr kjalsoginu og bleki og hráolíu
og sméri og grænsápu og öllum
fjandanum. Lyktin ein er nóg til
að steindrepa uxa. Ég varð að
forða mér.
Ég varð svona hálfforvitinn og
lallaði aftur að eldhúsi og leit inn,
og það stóð heima. Þar stóð stýri-
maður og glotti svo að munnvikin
hurfu upp í hársrætur, og hellti
einhverri hnausþykkri og lím-
kenndri leðju með sleif upp í leir-
brúsa. Og lyktin, maður!
— Hvernig líður vesalings sjúk-
lingunum, skipstjóri? segir hann,
og kemur út úr eldhúsinu í því að
skipstjórinn gekk hjá.
— Þeim líður illa, en ég vona
samt það bezta, segir skipstjórinn,
og horfir hvasst á hann. Það gleð-
ur mig að þú sýnir dálitla samúð-
artilfinningu.
— Já, skipstjóri, segir stýri-
maður. Þó að ég tryði því ekki
fyrst, þá get ég séð það núna, að
mannagreyin eru sárþjáð. En þú
fyrirgefur þótt ég segi það, að ég
held að þín aðferð eigi ekki vel
við þá.
Ég hélt snöggvast að skipstjór-
inn mundi springa í loft upp.
-— Mín aðferð, segir hann. Mín
aðferð, hvað veizt þú um hana?
— Það er skökk aðferð, segir
stýrimaðurinn. Ég er héma með,
segir hann og klappar á brúsann,
læknislyf, sem mundi lækna þá
alla, ef þú vildir lofa mér að reyna.
— Þvuh — hu, segir skipstjór-
inn. Eitt meðal, sem læknar alla
sjúkdóma. Það er gamla sagan.
Hvað er þetta ? Hvar fékkstu það ?
segir hann.
— O, ég kom nú með það með
mér um borð, sem í það þarf, segir
stýrimaðurinn. Þetta er hreinasta
undralyf, sem amma min kunni að
búa til, og ef ég mætti bara reyna
það, þá mundi- það alveg lækna
vesalings mennina.
:— Kjaftæði, segir skipstjóri.
— Gott og vel, skipstjóri, segir
stýrimaður, og ypptir öxlum. Það
er svo sem auðvitað að þú vilt ekki
lofa mér að reyna. En samt segi
ég þér það, að ef þú lofaðir mér
að prófa, þá skyldi ég lækna þá á
tveimur dögum. Mér finnst það
ekki nema sanngjamt að ég fái að
gera tilraun.
Nú, jæja. Þeir töluðu og þvörg-
uðu um þetta þangað til skipstjór-
inn lét loks undan, og fór fram í
og sagði piltunum að þeir ættu að
taka þetta nýja meðal í tvo daga
bara til þess að sýna og sanna vit-
leysuna úr stýrimanninum.
— Það er bezt að láta Danna
gamla reyna fyrst, sagði Dóri,
hann reis upp og þefaði um leið og
stýrimaðurinn tók tappann úr
brúsanum. Hann hefur verið alveg
afleitur síðan skipstjórinn var
hérna seinast.
— Dóra hefur nú liðið miklu
verr en mér, segir Danni gamli,
en hann segir þetta bara af góð-
mennsku.
— Mér er alveg sama hver er
fyrstur, segir stýrimaður, og fyllir
stóra skeið með leðjunni. Það er
alveg nóg handa ykkur öllum.
Hananú Dóri.
— Taktu það, segir skipstjórinn.
Dóri tók sullið, en svo mikið
gekk á fyrir honum að maður
hefði getað haldið að hann hefði
gleypt heilan fótbolta. Leðjan
límdist um allan munninn á hon-
um og kverkarnar, og það var
svo hroðalegt að heyra til hans,
að hinir sjúklingarnir voru orðnir
veikir í fullri alvöru áður en að
þeim kom. Þegar hinir þrír voru
búnir að fá sinn skammt, þá var
þetta orðið eins og fínasti skop-
leikur. Stýrimaðurinn rak tapp-
ann í brúsann og settist á bekk-
inn, en sjúklingarnir reyndu að
hreinsa á sér gúlann með krásun-
um, sem skipstjórinn hafði látið
færa þeim.
— Hvernig líður ykkur? segir
skipstjórinn.
— Ég er að deyja, stynur Danni.
— Og ég lika, segir Dóri, ég
held :að stýrimaðurinn hafi gefið
okkur eitur, svei mér þá.
Skipstjórinn leit hátíðlegur á
stýrimanninn, svo hristi hann
hægt höfuðið.
— Allt í stakasta lagi, segir
stýrimaður, það er alltaf svona við
fyrstu tuttugu inntökurnar.
— Fyrstu — fyrstu — tuttugu
inn — tökurnar, segir Danni gamli
veikum rómi.
Það verður að takast á kortérs
fresti, segir stýrimaður, treður í
pípu og kveikir í og er hinn róleg-
asti, en sjúklingarnir stundi og
emjuðu allir í kór.
— Ég get ekki leyft þetta, segir
skipstjóri nú, ég get ekki leyft það.
Það má ekki leika sér með manns-
líf og fórna því í tilraunaskyni.
— Þetta er engin tilraun til þess
að fórna neinum, segir stýrimað-
urinn og verður alveg æfur. Ef ég
drep einhvem mannanna, þá skal
ég upp á æm og samvizku borga
þér fimm hundruð kall.
— Hafðu það þúsund, segir skip-
stjórinn og er á báðum buxunum.
— Þá það, segir stýrimaðurinn,
þúsund. Mér finnst ég varla geta
boðið betur, eða hvað? Hana, það
er kominn tími til þess að gefa
þeim annan skammt.
Hann gaf hverjum þeirra mat-
skeið, og skipstjórinn fór upp og
þeir, sem ekki voru sjúklingar,
ætluðu að rifna af kæti. Stýrimað-
urinn vildi ekki láta þá hafa neitt
til þess að taka bragðið úr munn-
inum, vegna þess, að þá verkaði
meðalið ekki sagði hann, og svo
sagði hann okkur hinum að taka
freistingarnar frá sjúklingunum,
og það létum við ekki segja okkur
tvisvar, skaltu vita.
Eftir fimmtu inntökuna fóru
sjúklingarnir að örvænta um sinn
hag, og þegar þeir heyrðu að það
ætti að vekja þá á 15 mínútna
fresti um nóttina til þess að taka
leðjusullið, þá fóru þeir eins og
að guggna og gefa sig. Danni
gaimli sagði að það væri eins og
ylur færðist um sig allan og styrkti
sig og hressti, og Dóri sagði að
meðalið væri eins og græðandi
balsam fyrir lungun. öllum kom
þeim saman um að þetta væri alveg
dásamlegt meðal. Eftir sjöttu inn-
tökuna rauk lömunarsjúklingurinn
upp á dekk og klifraði eins og
köttur efst upp í reiða. Hann sat
þar spýtandi og bölvandi nokkra
klukkutíma, og sór og sárt við
lagði að hann skyldi berja hausinn
ofan í maga á hverjum, sem ekki
léti sig í friði. Ekki leið á löngu
þar til Mikki rauði fylgdi lömunar-
sjúklingnum eftir, og hafi stýri-
maðurinn ekki fengið hellu fyrir
eyrun af því sem þeir sögðu um
hann, þá er ég illa svikinn; að
réttu lagi hefði hann átt að fá
hroðalegann hlustarverk.
Þeir voru allir farnir að vinna
daginn eftir, rétt eins og ekkert
hefði í skorizt. Þó að skipstjórinn
sæi vitanlega hvemig í öllu lá, þá
nefndi hann það ekki einu orði.
Það er að segja, hann lét það ekki
í ljós upphátt. En þegar maður
reynir að láta fjóra menn vinna
minnsta kosti átta manna verk,
og gefur þeim umsvifalaust á hann
þegar þeim tekst það ekki, þá er
vandalaust að sjá hvar skórinn
kreppir, i öllu falli eins og hér
stóð á.
★