Heilbrigðismál - 01.03.1997, Qupperneq 4

Tömas J<
Innlent
Réttindi
sjúklinga tryggð
með lögum
Réttarstaða sjúklinga
gagnvart heilbrigðis-
þjónustunni er orðin
skýrari en áður, í kjölfar
setningar sérstakra laga
um réttindi sjúklinga en
þau gilda frá 1. júlí 1997.
Markmið laga þessara
er að tryggja sjúklingum
tiltekin réttindi í sam-
ræmi við almenn mann-
réttindi og mannhelgi,
segir í fyrstu grein lag-
anna. Þau eru í þrjátíu
greinum. Sérstakur kafli
er um upplýsingar og
samþykki, annar um
trúnaðarskyldu og þagn-
arskyldu, einn um með-
ferð upplýsinga í sjúkra-
skrá, langur kafli er um
meðferð, sérreglur eru
um sjúk börn og loks er
fjallað um rétt til að
kvarta.
Frumvarp til laga um
réttindi sjúklinga var
fyrst lagt fram á Alþingi
vorið 1996.
„Héraðsskylda"
í nýju formi?
Störf á heilsugæslustöð
á svonefndu kandídatsári
eru nú metin til jafns við
störf á sjúkrahúsum. Sá
sem lokið hefur háskóla-
prófi í læknisfræði (er
orðinn kandídat) þarf að
ljúka viðbótarnámi í tólf
mánuði á viðurkenndum
heilbrigðisstofnunum til
þess að eiga rétt á að öðl-
ast lækningaleyfi og
heita læknir.
í reglugerð um veit-
ingu lækningaleyfa og
sérfræðileyfa, sem sett
var í maí, er áskilið að
fjóra mánuði, að minnsta
kosti, skuli starfa á lyf-
lækningadeild sjúkrahúss
og tvo mánuði á hand-
lækningadeild. Þá er það
nýmæli í reglugerðinni
að heimilt er að starfa
allt að fjóra mánuði á
heilsugæslustöð.
Ólafur Ólafsson land-
læknir segir að þessi
breyting sé gerð vegna
þess að erfitt hafi verið
að fá lækna til starfa á
heilsugæslustöðvum á
landsbyggðinni. Hér áður
fyrr hafi svonefnd „hér-
aðsskylda" verið við lýði,
en með því var átt við að
læknakandídatar yrðu að
vinna í læknishéraði í
nokkra mánuði. Hann
viðurkennir þó ekki að
jafna megi þessu ákvæði
við héraðsskylduna, enda
er hér einungis um heim-
ild að ræða. Engu að síð-
ur vonast hann til að
læknakandídatar noti
tækifærið til að vinna á
heilsugæslustöðvum og
öðlist þannig skilning á
læknisstörfum á lands-
byggðinni.
• Sjúklingur á rétt á fullkomnustu
heilbrigðisþjónustu sem á hverjum
tíma er völ á að veita. (3. gr. laga
um réttindi sjúklinga.)
• Virða skal rétt sjúklings til að
ákveða sjálfur hvort hann þiggur
meðferð. (7. gr.)
• Starfsmaður í heilbrigðisþjónustu
skal gæta fyllstu þagmælsku um allt
það sem hann kemst að í starfi sínu
um heilsufar sjúklings, ástand, sjúk-
dómsgreiningu, horfur og meðferð
ásamt öðrum persónulegum upplýs-
ingum. (12. gr.)
• Heilbrigðisstarfsmenn og aðrir
sem starfs síns vegna hafa samskipti
við sjúkling skulu koma fram við
hann af virðingu. (17. gr.)
• Ef nauðsynlegt reynist að forgangs-
raða sjúklingum vegna meðferðar skal
fyrst og fremst byggt á læknisfræði-
legum sjónarmiðum og eftir atvikum
öðrum faglegum forsendum. (19. gr.)
• Sjúklingur á rétt á að leita til þess
læknis sem honum hentar best. Þá á
hann rétt á að fá álit annars læknis á
greiningu, meðferð, ástandi og bata-
horfum. (20. gr.)
• Sjúklingur ber ábyrgð á heilsu
sinni eftir því sem það er á hans færi
og ástand hans leyfir. (21. gr.)
• Lina skal þjáningar sjúklings eins
og þekking á hverjum tíma frekast
leyfir. (23. gr.)
• Dauðvona sjúklingur á rétt á að
deyja með reisn. (24. gr.)
Framúrakstur skapar
mikla hættu í umferð-
inni. Þessi mynd var tek-
in á veginum í Kjós að
kvöldlagi í júníbyrjun,
nokkrum mínútum áður
en þar varð alvarlegt slys
við slíkar aðstæður.
Áætlun um
umferðaröryggi
Alþingi hefur sam-
þykkt að stefna að fækk-
un banaslysa og annarra
alvarlegra umferðarslysa
um fimmtung fram til
aldamóta. Einkum verður
lögð áhersla á að draga
úr ökuhraða og auka
þekkingu ungra öku-
manna en einnig verður
athyglinni beint að notk-
un bílbelta og akstri á
gatnamótum.
Einn sá elsti
Þórður Kristleifsson
lést 24. júní 1997, rúm-
lega 104 ára. Aðeins þrír
aðrir íslenskir karlmenn
hafa orðið eldri en hann.
Faðir Þórðar varð rúm-
lega níræður, einn bróðir
hans 99 ára og ein systir
hans 96 ára.
4 HEILBRIGÐISMÁL 1/1997