Heilbrigðismál - 01.03.1998, Blaðsíða 4

Meðal- Karlar Konur
ævilengd Við fæðingu 1 árs 76,2 75,6 ár ár 80,6 79,9 ár ár
1995-96 15 ára 61,9 ár 66,2 ár
Ólifuð meðal- 50 ára 28,7 ár 32,3 ár
ævi á mismun- 65 ára 16,2 ár 19,1 ár
andi aldri. 80 ára 7,1 ár vO 00 ár
Innlent
Tvö þúsund
ölvaðir ökumenn
Á hverju ári eru tekin
blóðsýni úr rúmlega tvö
þúsund ökumönnum
vegna gruns um ölvun.
Þetta kemur fram í árs-
skýrslu Rannsóknastofu í
lyfjafræði. í einungis
tíunda hluta sýna er
etanólþéttni (alkóhól-
magn) í blóði undir
0,50 %o, sem nú er miðað
við hér á landi, í tæplega
fjórðungi sýna var þéttn-
in á bilinu 0,50-0,99%o, í
fjórðungi á bilinu
1,00-1,49 %o og í liðlega
fjörutíu af hundraði til-
fella var þéttnin yfir
l,50%o. „Þessir ökumenn
hafa því, ef að líkum læt-
ur, verið greinilega ölv-
aðir eða mjög ölvaðir eða
allt að því dauðadrukkn-
ir," segir dr. Þorkell Jó-
hannesson prófessor, for-
stöðumaður Rannsókna-
stofunnar. Hann telur
ölvun við akstur „vænt-
anlega það vímugjafa-
vandamál sem leiðir til
flestra slysa og mests
tjóns á lífi og limum og
dauðum hlutum."
Hátt hlutfall
ungra mæðra
Um 4,5% íslenskra
kvenna sem eignuðust
börn árið 1995 voru und-
ir tvítugsaldri. Hlutfallið
var mun lægra í Svíþjóð,
Danmörku, Finnlandi og
Noregi (1,4-3%) en hærra
á Grænlandi (9%), að því
er fram kemur í norrænu
tölfræðihandbókinni. í
eldri aldurshópum er
ekki eins mikill munur á
íslandi og hinum nor-
rænu löndunum.
Ævitíminn
eyðist hægar
en áður
Meðalævi íslendinga
hefur lengst um fimmtán
ár síðustu sex áratugina,
sé miðað við svonefnda
ólifaða meðalævi við
fæðingu, en aðeins um
hálft annað ár sé miðað
við áttatíu ára aldur.
Þetta sýnir hve mikill
hluti af breytingunni
skýrist af lækkandi
dánartíðni á fyrstu ævi-
árum.
Nýjustu tölur Hagstof-
unnar, sem birtar eru í
ritinu Landshagir 1997,
benda til þess að meira
en helmingur þeirra sem
nú fæðast geti vænst
þess að ná áttræðisaldri,
samanborið við þriðjung
þeirra sem fæddust fyrir
sextíu árum. Þeir karlar
sem nú eru áttræðir lifa
að meðaltali í 7,1 ár til
viðbótar en jafn gamlar
konur í 8,6 ár.
Of margir
tannlæknar?
„Tannskemmdum
hefur fækkað um
rúmlega 70% hérlendis
á undanförnum fimmtán
árum. Tannlækninga-
þjónusta byggist nú æ
meir á einföldum
aðgerðum eins og eftir-
liti og fyrirbyggjandi
aðgerðum í stað tannvið-
gerða, meðhöndlun tann-
pínu og tannúrdráttum,"
segir Magnús R. Gíslason
yfirtannlæknir heil-
brigðis- og trygginga-
málaráðuneytis. Hann
segir að búast megi við
að styttast fari í að
atvinnuleysi verði meðal
tannlækna. „Við útskrif-
um hlutfallslega fleiri
tannlækna en flestar
aðrar þjóðir," segir
Magnús.
Bráðainnlögnum á Landspítalann og komum
á dagdeildir fjölgar en legudögum fækkar
Alls leituðu 23.097 manns til
Landspítalans á árinu 1996. Svarar
það til tæplega 9% þjóðarinnar.
Legudagar voru 258.484 og fækkaði
þeim um rúmlega 18 þúsund (6,6%)
milli ára.
Þjónusta er nú í æ meira mæli
veitt á dagdeildum og göngudeild-
um. Á dagdeildum hefur rýmum
verið fjölgað úr 84 í 124 á síðustu
fimm árum og hefur sjúklingafjöldi
þar hátt í tvöfaldast, farið úr ríflega
4 þúsundum í tæp 8 þúsund. Kom-
ur á göngudeildir Landspítala nema
tugum þúsunda á ári hverju. Má
sem dæmi nefna að komur á göngu-
deildir geðdeildar voru tæpar 26
þúsundir á árinu 1996 og á almenna
göngudeild voru þær tæplega 12
þúsund.
Hlutfall bráðasjúklinga á Land-
spítala heldur enn áfram að aukast.
A árinu 1996 voru um 72% allra
innlagna á legudeildir bráðar á móti
57% árið 1990. Á sama tíma styttist
meðallegutími á sjúkrahúsinu úr
15,5 dögum í 12,1 dag ef allar legu-
deildir eru taldar með. Á geðdeild-
um fór meðallegutími úr 52 dögum
í 37 en á vefrænum deildum úr 11
dögum í 8 daga. Á vefrænum
bráðadeildum var meðallegutíminn
tæpir 7 dagar.
Á bráðamóttöku koma sífellt fleiri
sjúklingar. Þangað leituðu 13.530
sjúklingar á árinu 1996 eða 18%
fleiri en árið áður. Af þessum fjölda
námu komur barna yngri en 16 ára
hátt í 40% af heildarfjölda.
í samræmi við ákvörðun heil-
brigðisyfirvalda voru á árinu 1996
stigin nokkur skref í átt að verka-
skiptingu stóru sjúkrahúsanna
tveggja í Reykjavík. Þannig fluttust
öldrunarlækningar frá Landspítala
til Sjúkrahúss Reykjavíkur en öldr-
unarmatsdeild var stofnuð á Land-
spítala. Þá fluttust augnlækningar
frá Landakoti til Landspítalans.
Úr frctt sem byggð er á Ársskýrslu Ríkis-
spítala 1996 og er birt á nýrri vefsíðu
spítalanna: http://www.rsp.is
4 HEILBRIGÐISMÁL 1/1998