Samtíðin - 01.02.1942, Qupperneq 20

16
SAMTÍÐIN
Dr. Russell S. Ferguson:
Þegar krabbamein er ósaknæmt
KRABBAMEIN er næsthættuleg-
asti sjúkdóniur,. sem við, Anie-
ríkulæknar, eigum nú við að striða.
Aðeins einn kvilli, hjartasjúkdómur,
veldur fleiri dauðsföllum, en það. Ár-
ið 1938 dóu 150.000 maniis úr
krabbameini í Bandaríkjunum. En
35.000 af þessu fólki hefði alls eklti
þurft að verða þessum ægilega sjúk-
dómi að bráð. Banamein þessa fjöl-
menna hóps var i raun réttri ekki
krabbamein, heldur ýmist fáfræði,
bræðsla, kæruleysi eða vanræksla. Á
mörg dánarvottorð er skrifað krabba-
mein, en þar ætli miklu fremur að
slanda: sjálfsmorð. Það er hægt að
komast hjá sjálfsmorði, og sama máli
gegnir oft og einatt mn krabbamein.
60% af öllum krabbameinssjúkling-
um geta gert sér góðar vonir um full-
an bata. En fólk trúir þessu ekki. Þess
vegna tel ég nauðsynlegt, að nefnd
séu nokkur dæmi, fullyrðingu minni
til sönnunar:
1„ dæmi.
Árið 1928 varð frú B. vör við ör-
lítið bris í brjóstinu á sér. Læknir
hennar réð henni til að láta tafarlaust
rannsaka þetta á næsla sjúkrahúsi.
En áður en úr því gæti orðið, benti
„góður vinur“ henni á, að hún skyldi
lala við „dr. Blank“, sem mundi geta
læknað hana, án þess að til uppskurð-
ar kæmi. Þessi svo nefndi læknir þótt-
ist geta ábyrgzt frú B. fullkominn
bata með því að dæla inn í líkama
hennar einhverju lyfi. Til lians gekk
hún síðan í fjögur ár. Var sjúkdóm-
urinn þá búinn að gagnsýra liana til
þeirra muna, að of seinl var að leita
lækningar við lionum, og andaðisl
frúin skömmu síðar. Banamein lienn-
ar var krabbamein, sem heimilis-
læknir hennar fullyrti, að auðvell
hefði verið að losa hana við, ef ráð-
um hans hefði verið hlýtt í tæka tíð.
Skottulæknirinn átti því í raun og
veru sök á dauða frúarinnar.
2. dæmi.
K. hafði dökka vörtu á lærinu.
Hann ákvað að losa sig við hana með
því að reyra liana af sér með segl-
garni. Þetla tókst, en við þessa með-
ferð tók krabbameinið, er leynzt hafði
í vörtunni, að breiðast út. í 7 mánuði
skeytti K. ekkert um sjúkdóminn, en
eftir þann tíma reyndist læknisað-
gerð gagnslaus, og lézt bann innan
tveggja mánaða.
Læknar litu svo á, að Iv. befði sjálf-
ur átl sök á dauða sínum. Það er stór-
bættulegt að særa dökkar vörtur, og
ættu allir .að hafa það hugfast.
3. dæmi.
Ungfrú M. varð þess vör, að þvag
hennar var blóðlitað með mjög ó-
reglulegu millibili. Ilún sagði lengi
vel engum frá þessu, en þegar blæð-
ingar þessar ágerðust, tók bún að ótt-
ast, að hér væri um krabbamein að
ræða. í þrjú ár leyndi hún þó fjöl-
skvldu sina þessum sjúkdómi. En
þegar hún gat ekki lengur afborið