Samtíðin - 01.11.1955, Qupperneq 13

SAMTÍÐIN
9
/. \Jíinafjálliu'
Sháldin hvtíöu:
JÓN BISKUP ARASON orti ungur þessa
gamanvísu um kotið Grýtu í Eyjafirði, þar
sem hann var fæddur:
Ýtar buðu Grund við Grýtu,
Gnúpufell og Möðruvelli,
en ábótinn vill ekki láta
aðalból, nema fylgi Hólar.
Hið unga skáld nýtur þess að hefja rýrt
og nytjalítið kotið upp yfir höfuðbólin
norðlenzku.
Sagt er, að Jóni Arasyni hafi í æsku
leikið hugur á að eignast móálóttan hest.
Eigandinn, Jón að nafni, kvaðst mundu
gefa nafna sínum hestinn, ef hann gæti
kveðið vísu, meðan hann gengi einu sinni
kringum hann og nefnt Móaling i öðru
liverju vísuorði. Jón gerði það, og er vis-
an svona:
Min er lyst i ferðum fyrst
að fara í kringum Móaling,
finna þar hinn fróma mann,
er fær mér slyngvan Móaling;
átt hefi’ eg i aurum fátt
annað þing sem Móaling.
Því er min bón, að bóndinn Jón
bringi mér sinn Móaling.
Sagt er, að Jón biskup hafi kastað fram
vísu þessari, er prestur nokkur, Böðvar
að nafni, brá honum um kunnáttuleysi i
iatínu:
Latína er list mæt,
lögsnar Böðvar.
. í henni eg kann
ekki par, Böðvar.
Þætti mér þó rétt
þitt svar, Böðvar,
míns ef væri móðurlands
málfar, Böðvar.
Fulltrúi konungsvaldsins danska, Kristj-
án nokkur skrifari, lét myrða hinn virðu-
lega, aldna kirkjuhöfðingja og höfuðskáld
ásamt tveim tignum sonum hans í Skál-
holti 7. nóv. 1550. Þegar Jón biskup sá,
hvernig komið var, kastaði hann fram
seinustu vísu sinni:
Yondslega hefur oss veröldin blekkt,
vélað og tælt oss nógu frekt,
ef eg skal dæmdur af danskri slekt
og deyja svo fyrir kóngsins mekt.
Það hefur lengi verið aðalsmark ís-
ienzkra skálda að yrkja hvað snjallast
andspænis dauðanum. Dauða sinn hrædd-
ist Jón biskup ekki. En skyldu orðin slekt
og mekt ekki hafa verið valin hinum
danska yfirböðli til háðungar af skáldinu,
sem mat málfar móðurlands síns umfram
aðrar tungur?
(Vinsamlegast sendið Vísnaþættinum
snjallar stökur og segið frá tildrögum
þeirra. Látið nafns yðar getið.) ’
Já eöa nei
1. Orti Theódora Thoroddsen þulu,
sem byrjar svona:
Gekk ég upp á hamarinn,
sem hæst af öllum ber,
hamingjuna hafði ég -
i hendi mér.
2. Var Baldur sonur Óðins?
3. Voru íhúar Reykjavíkur 1500 ár-
ið 1703?
4. Eru Krupps verksmiðjurnar í
borginni Essen í Ruhr?
5. Var Snorri Sturluson elztur
bræðra sinna?
Svörin eru á bls. 29.
Byggingarvörur og alls konar verk-
færi er bezt að kaupa hjá okkur.
VERZLUNIN BRYNJA
Laugaveg 29. Símar 4160 og 4128.