Fréttablaðið - 09.03.2010, Blaðsíða 46

30 9. mars 2010 ÞRIÐJUDAGUR
BAKÞANKAR
Önnu
Margrétar
Björnsson
■ Pondus Eftir Frode Øverli
■ Gelgjan Eftir Jerry Scott & Jim Borgman
■ Handan við hornið Eftir Tony Lopes
■ Barnalán Eftir Jerry Scott & Rick Kirkman
Guð, þetta
er ég aftur!
Hvað er
orðið um
Pondus?
Er hann
hættur?
Já, hann
keypti sér
bar!
Hann lyfti ekki
litla fingri!
Frekar köld
og leiðinleg
týpa, eiginlega!
Maður mátti
ekki neitt!
Gott að
heyra!
Flott, ef þú spyrð
mig! Hann pass-
aði aldrei í starf
strætóbílstjóra!
Það var aldrei
mikla hjálp að fá
frá honum!
Nei var
það
ekki?
Hann
verður að
eiga það
við sig!
Héðan
í frá er
þetta allt
breytt!
KREM
JA!
KREISTA!
KLÍPA!KREM
JA!
HRISTA!
HRISTA!
HRISTA!
HRISTA!
HRISTA!
HRISTA!
Þetta gengur svo
hægt með ídýfu.
Haha
ha!
Haha
ha!
Tókstu eftir þessu?
Lóa hló þegar þú
snýttir þér! Gerðu það
aftur!
Hahaha!
Hahaha!
Hahaha!
Hahaha!
Hahaha!
Hahaha!
Er þetta ekki fyndið?
Það fer eftir því
hvorum megin
við snýtupappír-
inn þú ert.
Sjaldan hefur saga haft jafn víðtæk áhrif og Lísa í Undralandi eftir Lewis Carroll.
Flest börn kannast við brjálaða hattarann
og hvítu kanínuna og Bítlarnir og Jefferson
Airplane skrifuðu lög innblásin af bókinni.
Salvador Dali gerði seríu af teikningum um
Lísu og meira að segja Star Trek þáttur lék
söguna eftir. Óperur, kvikmyndir, leikrit,
teiknimyndir, sjónvarpsþættir og jafnvel
klámmyndir eru byggðar á bókinni um litlu
stúlkuna sem féll ofan í kanínuholu. Líkt og
flest börn hafði ég unun af þessari skrýtnu
sögu og hún klóraði sig djúpt inn í undir-
meðvitundina.
ÞEGAR maður fer með börn á kvikmynd
um Lísu og furðuveröld hennar gleymir
maður heldur ekki að bók Carrolls var
uppfull af vísunum í ýmis konar eitur-
lyfjaneyslu. Svo var Carroll eins konar
Michael Jackson síns tíma, með börn
og barnæsku á heilanum, eyddi
öllum stundum með litlum stúlkum
og myndaði þær naktar sem hefði
sjálfsagt komið honum í stór vand-
ræði nú til dags. Ekkert bendir þó
til þess að áhugi hans hafi verið
afbrigðilegri en rómantíska hug-
myndin um hreinleika barnæsk-
unnar sem fleiri skáld upphófu
á þessum tíma. Carroll var aðal-
lega ópíumreykjandi sérvitringur
sem var með púsluspil á heilanum
og fann upp vélina Nyctograph sem gerði
honum kleift að skrifa í myrkri um miðjar
nætur.
STÚLKAN sem fellur óraveg niður holu,
lætur stækka sig og minnka og hittir ýmis
konar táknrænar furðuverur er saga sem
mun halda áfram að skemmta börnum um
ókominn veg. Fullorðna fólkið hefur hins
vegar sett ýmsar myrkari meiningar við
Lísu í Undralandi og hún getur verið túlk-
uð bæði á Freudískan og Júngískan hátt.
Hvað eru göng nema hugmyndin um kynlíf
og hin sífellda stækkun og minnkun Lísu
þegar hún drekkur af hinum ýmsu galdra-
drykkjum hefur verið túlkuð sem getnaðar-
limur karla.
ÞAÐ getur vel verið að Carroll hafi skrif-
að bókina á sýrutrippi og vísvitandi hlað-
ið hana af skrýtnum kynlífsvísunum en
snilldarleg þroskasagan um litla stúlku
á erindi við alla drengi og stúlkur í dag.
Freudískar tilvísanir hennar minna okkur
á hin klassísku ævintýr þar sem börn voru
hetjur. Saklaus og hrein og góð í erfið-
um og hörðum heimi þar sem fullorðnir
gátu verið hræðilegir og gert skelfilega
hluti. En það sem er í raun skemmtilegast
við Lísu og það sem vakti mig sérstaklega
til umhugsunar í gær á alþjóðlegum degi
kvenna er að litlar stúlkur geti verið hetjur
í einum helstu bókmenntaverkum heims.
Freudískt ferðalag sjö ára stúlku