Fréttablaðið - 13.05.2010, Blaðsíða 16

16 13. maí 2010 FIMMTUDAGUR
timamot@frettabladid.is
KÖRFUBOLTASTJARNAN DENNIS ROD-
MAN ER 49 ÁRA.
„Fimmtíu prósent tilverunnar
innan NBA-deildarinnar snú-
ast um peninga. Hin fimmtíu
prósentin snúast um kynlíf. Ég
deita svo aðeins hvítar konur,
sem veldur mörgum hugarangri;
einkum svörtum konum.“
Dennis Rodman er einn af eftir-
minnilegustu karakterum NBA-
deildarinnar í körfubolta og nafn-
togaður fyrir almenna óþekkt
innan vallar sem utan.
AFMÆLI
HILMAR
JÓNSSON
leikstjóri er
46 ára.
ELLÝ
ÁRMANNS
athafnakona
er 40 ára.
ÁSTA B.
GUNNLAUGS-
DÓTTIR
knattspyrnu-
kona er 49
ára.
HILMAR
BJÖRNSSON
fjölmiðla-
maður er 41
árs.
MERKISATBURÐIR
1776 Gefin út konungleg tilskip-
un um póstferðir á Íslandi.
1934 Hörð viðureign, Dettifoss-
slagurinn, verður á Siglu-
firði milli verkfallsmanna
og andstæðinga þeirra
vegna afgreiðslubanns
norðanlands á skip Eim-
skipafélags Íslands.
1940 Winston Churchill lætur
fleyg orð falla: „Ég hef
ekkert að bjóða annað en
blóð, svita og tár.“
1947 Alþingi samþykkir lög um
að Sauðárkrókskauptún
skuli verða kaupstaður
og sérstakt lögsagnarum-
dæmi.
1950 Diner’s Club gefur út
kreditkort.
Undirritaðir voru samningar um kaup ríkisins á
Skaftafelli í Öræfum undir þjóðgarð þennan dag
fyrir 44 árum. Jörðin, sem er um einn hundraðasti
af flatarmáli alls Íslands, var afhent í september
1967 og þjóðgarðurinn opnaður vorið 1968.
Þjóðgarðurinn í Skaftafelli var stækkaður 1984
og aftur árið 2004, en heildarflatarmál eftir þá
stækkun er 4807 ferkílómetrar og nær nú einnig
yfir Lakasvæðið. Með tilkomu Vatnajökulsþjóð-
garðs 2008 eru þjóðgarðarnir samtals 13.600
ferkílómetrar.
Skaftafell er þekkt fyrir einstæða náttúrufegurð,
veðursæld og andstæður í landslagi. Gróðurfar
og dýralíf er fjölbreytt og í Skaftafelli eiga refur og
rjúpa griðland.
Til forna var Skaftafell stórbýli og þingstaður,
en Skaftafellssýslur fá nafn sitt þaðan. Ágangur
Skeiðarár lagði tún Skaftafells undir sand og með
tímanum færðist búskapur ofar í brekkuna.
Í Skaftafelli er vel útbúið tjaldstæði og
þjónustumiðstöð ásamt lítilli verslun. Landverð-
ir bjóða upp á fjölbreyttar gönguferðir um til
dæmis Giljaleið að Svartafossi, á Sjónarsker eða
að rótum Skaftafellsjökuls. Af lengri leiðum má
nefna Kristínartinda.
ÞETTA GERÐIST: 13. MAÍ 1966
Skaftafell keypt undir þjóðgarð
„Rithöfundastarfinu fylgir einsemd
því fyrst var ég ein með blýantinum
mínum, síðan ritvélinni og núna tölv-
unni, en ég hef fyrir margt löngu komið
mér í þá stöðu að lifa með persónun-
um sem ég skrifa um og þá er ekkert
leiðinlegt lengur. Þannig fór ég ein að
skrifa bók í Berlín á dögunum en var
þó aldrei ein á ferð því með mér var
kona sem ég skrifa nú um og sat með
mér á kaffihúsum í miklum félagsskap,
en auðvitað bara í huganum, ekki ósvip-
að og Einar Áskell gerði með Manga
leynivin í margfrægri bók,“ segir glað-
beitt Kristín Steinsdóttir, enda alsæl í
starfi rithöfundarins.
„Það er tvíbent gott að vera rithöf-
undur. Ég get ekki hugsað mér annan
starfa og hef fyrir margt löngu sleppt
tökum á kennslu og leiðsögumennsku.
Þá er gott að mega starfa við það sem
mann langar til og ekkert hræðilegra
en starf sem manni leiðist í, en efnisleg
gæði rithöfunda eru ónóg og fara hrak-
andi. Aðeins örfáir stórhöfundar ná að
lifa af skrifum sínum meðan hinir eru
langflestir launþegar meðfram skrif-
um sínum og þá oft lítið eftir af þreki
og sköpunarkrafti sem skriftir bóka
útheimta,“ segir Kristín sem í apríllok
var kjörin nýr formaður Rithöfunda-
sambands Íslands.
„Ég hugleiddi lengi hvort ég ætti
að gefa kost á mér. Eftir áskoranir úr
ýmsum áttum settist ég niður og komst
að því að ég bý yfir veigamikilli þekk-
ingu eftir mörg ár í stjórn sambands-
ins og veit hvað er að gerast, en það
langar mig að nýtist sambandinu. Mér
fannst líka mikils virði þegar karlar
lögðu hart að mér og sögðu tíma kom-
inn á konu í formannssætið, en það
keflaði mig endanlega, því aðeins ein
kona, Ingibjörg Haraldsdóttir, hefur
gegnt embættinu síðan Rithöfunda-
sambandið var stofnað í þessari mynd
1974. Mér fannst því kominn tími til,
og ekki horft fram hjá því að konur
sækja æ meira inn í Rithöfundasam-
bandið því hlutverk þeirra hefur aukist
á undanförnum árum á öllum sviðum
ritlistar,“ segir Kristín. Hennar bíða
ýmis krefjandi verkefni á borði for-
mannsins í húsi Rithöfundasambands-
ins sem Gunnar Gunnarsson rithöfund-
ur byggði af stórhug við Dyngjuveg 8
árunum 1950-52.
„Mín bíða mörg verk. Af þeim tæpu
400 félögum í Rithöfundasamband-
inu vilja flestir fá úr launasjóðnum en
hvergi næg laun fyrir alla og alltaf ein-
hver sárindi í því eilífðarmáli. Ég veit
það verður eins og að klífa Everest á
korteri, en mig langar sérstaklega að
hafa áhrif til góðs í sambandi launa-
sjóð rithöfunda. Þá finnst mér of lítil
virðing borin fyrir höfundarverkum
af hálfu gagnrýnenda og oftar en ekki
kastað til þess höndunum þegar rithöf-
undar hafa setið við skriftir í kannski
tvö ár en fá svo hraðafgreiðslu gagn-
rýnenda þar sem hent er í þá stjörn-
um eins og beini fyrir hund. Ég vil
sjá meiri alúð og virðingu, því það er
ekki sama hvernig hlutirnir eru sagð-
ir,“ segir Kristín og þvertekur fyrir að
gagnrýni snerti rithöfunda lítt, þrátt
fyrir yfirlýsingar um annað.
„Þá er bara verið að leika kalda
karla með harðan skráp, því auðvit-
að taka rithöfundar slæma gagnrýni
nærri sér þegar þeir hafa unnið eins
vel og þeir geta en eru svo hálshöggn-
ir og fá kannski hálfa stjörnu fyrir
afraksturinn. Slíkt er mjög niðurlægj-
andi og því vil ég sjá meiri aðgát í nær-
veru sálar. Stjörnuhiminn gagnrýn-
enda hefur alltof mikið vægi og látið
við lesendur eins og þeir séu svo mikil
fífl að þeim þurfi að hjálpa með því
að gefa bara einfaldar stjörnur. Þetta
hefur þau áhrif að þegar lesendur fara
í bókabúðir rétt fyrir jól situr það eitt
eftir að bókin fékk eina stjörnu og er
að sjálfsögðu ekki keypt. Verst var þó
þegar ritverkum var slátrað með haus-
kúpum, en svona virðingarleysi finnst
mér óþarfi í siðmenntuðu samfélagi,“
segir Kristín sem kallar eftir samstöðu
sinna félagsmanna.
„Það er gömul saga þegar rithöfund-
ar voru herskáir og klufu hver annan
í herðar niður. Ég vil að okkur líði vel
saman því það er alveg nógu erfitt að
sitja einn yfir bókaskrifum úti í horni
þótt maður sé ekki líka í stríði við
félaga sína. Við skulum þó aldrei sitja
á strák okkar eða vera skoðanalaus,
en vera sameinuð út á við og standa
saman um að vera á móti óréttlæti á
borð við það þegar bækur okkar eru
komnar á 35 prósenta útsölu viku eftir
útgáfudag. Það er niðurlægjandi, en við
skulum reyna að hafa það skemmtilegt
saman og standa föst á rétti okkar.“
thordis@frettabladid.is
KRISTÍN STEINSDÓTTIR RITHÖFUNDUR: FORMAÐUR RITHÖFUNDASAMBANDSINS
Ein með leynivinkonu í Berlín
KONA Rithöfundurinn Kristín Steinsdóttir er önnur kvenna til að gegna formennsku í Rithöfundasambandi Íslands. Í bakgrunni sjást myndir af
heiðurfélögum Rithöfundasambandsins, sem sumir hverjir eru gengnir á vit feðra sinna meðan tíu þeirra eru enn á lífi. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Nemendur Heiðaskóla í Hval-
fjarðarsveit tóku sér margt
fyrir hendur er þeir nutu
útikennslu í nokkra daga
nýverið. Má þar nefna flug-
drekasmíði úr afklippum og
gömlum dagblöðum, steina-
málun, veðurathuganir, bréf-
bátasiglingar, eldstæðisgerð
og húsgagnasmíði. Þess má
geta að Elkem gaf efnivið í
húsgagnasmíðina. Einnig var
á dagskránni stíga- og körfu-
gerð ásamt ýmsum leikjum,
svo sem ratleikjum og marg-
földunarleikjum. Við íþrótta-
húsið var sett upp vatns-
rennibraut sem var mikið
notuð. Þá var brauðbakstur
stundaður í stórum stíl auk
þess að hádegismatur var
alla dagana eldaður úti.
Heiðarskóli hefur verið
undanfarna vetur þróað hjá
sér útikennslu og er þetta
þriðja árið sem útikennslu-
dagar eru á vorin. Auk þess
eru einstakar kennslustundir
úti við allt skólaárið. Stefnt
er að því auka slíka kennslu
á næstu árum þar sem hún
þykir kærkomin tilbreyting
á hefðbundnu skólahaldi.
- gun
Veðurfræði og
brauðbakstur
MANNVIRKJAGERÐ Nemendur Heiðaskóla lærðu að búa til indíána-
tjald og eru hér að reisa uppistöðurnar. MYND/HELGA STEFANÍA
Ástkær móðir okkar og amma,
Kristín Guðmundsdóttir
frá Súluholti, Aflagranda 40 Reykjavík,
sem lést á Landspítalanum 5. maí, verður jarðsungin
frá Neskirkju mánudaginn 17. maí kl. 15.00.
Þórkatla Mjöll Halldórsdóttir
Vildís Halldórsdóttir
og barnabörn.