19. júní - 19.06.1959, Blaðsíða 11
Þegar viS komum ofan af Hríshálsinum, var rætt
um, hvort betra væri að fara yfir Hjaltadalsána
fyrir neðan Garðakot eða á eyrunum milli Kjar-
Valsstaða og Kálfsstaða, og varð hið síðarnefnda
að ráði. Það var þoka í Hjaltadalnum, þó ekki
nema niður að fjallarótum. Þegar sást til bæja,
sagði pabbi mér, hvað þeir hétu. Áin var mikill
farartámli; hún var talsvert mikil, eins og hún er
oft á vorin. Það var hlaupið og stokkið og snúizt,
hóað og sigað og gelt, en þegar við höfðum hring-
sólað á aðra klukkustund, var þó allt komið klak-
laust yfir, menn og skepnur. Lömbin voru nú lát-
in grípa niður á bakkanum fyrir austan ána, en
við settumst niður og tókum upp nestið okkar, og
man ég við höfðum reyktar svartfuglsbringur, sem
mér þótti mesti sælgætismatur. Þegar við höfðum
matazt og hvílt okkur góða stund, héldu þeir heim-
leiðis Jón Guðmundsson og Ásmundur. Ég var
áttavillt eftir eltingaleikinn við lömbin, og þótti
mér Víðines og Brekkukot vera vestan við ána,
Kálfsstaðir og Kjarvalsstaðir austan. Áfram var
haldið með lömbin. Þau voru farin að þreytast,
og við vorum lengi að koma þeim yfir Ásinn, sem
skilur Hjaltadal og Kolbeinsdal, en „kemst, þó hægt
fari“. Þegar við höfðum komið þeim fram fyrir
túngarðinn á Fjalli, sem jafnfj-amt var afréttar-
garður, sneru þeir til baka pabbi minn og Pétur
og ég, en Jón og Guðmundur ætluðu að ýta lömb-
unum eitthvað lengra og vera hjá þeim, meðan
þau væru að spekjast, og var talað um, að við bið-
um eftir þeim í Ásgeirsbrekku.
Nú var hægt að fara hraðar um foldu, þegar við
vorum laus við lömbin. Þegar við komum ofan af
Ásnum aftur niður í Hjaltadalinn, komu bræð-
urnir sér saman um að reyna hesta sína út og nið-
ur að ánni og bíða þar eftir mér. Hesturinn pabba
hét Herrauður, hesturinn Péturs Bliki. Þeir höfðu
verið gæðingar á sinni tíð, en voru nú farnir að
eldast eins og eigendurnar. Þeir hleyptu nú á sprett.
Ekki man ég, hvor varð fljótari, ég rólaði'á Kulda
mínum langt á eftir, var orðin hálfsyfjuð. Þegar
við komum yfir ána, sagði pabbi: „Nú langar mig
að skreppa upp að Kjarvalsstöðum og fá morgun-
kaffi hjá honum Jóni mínum.“ Þá sagði Pétur:
„Ég lofaði nú Jóni mínum í Garðakoti því seinast,
þegar við sáumst, að koma við hjá honum, næst
þegar ég færi um dalinn." Hélt hann þvi áfram
út í Garðakot, en við pabbi fórum heim að Kjar-
valsstöðum. Nú var sólin komin upp og skein yfir
döggvotan dalinn, þokan horfin fyrii- sunnanblæn-
um. Mér fannst Hjaltadalurinn fallegur, en ekki
flaug mér í hug, að ég ætti eftir að eyða þar mest-
um hluta langrar ævi. Pabbi benti mér heim að
Hólum. Sá ég nú staðinn í fyrsta sinn og þó ekki
nema tilsýndar, steinkirkjuna fögru, sem þá bar
af öllum húsum á Norðurlandi, og þrjá torfbæi í
stóru iðgrænu túni. Það var lokaður bær á Kjar-
valsstöðum, þegar við riðum i hlaðið, og ekki far-
ið að rjúka. Þá vissum við, að enginn væri kom-
inn á fætur. Við fórum af baki, en pabbi hikaði
við að berja að dyrum, þótti það of snemmt, en of
áliðið til að guða á glugga.
En ekki þurftum við lengi að standa úti. Hund-
arnir fengu veður af gestkomunni og fóru að gelta
inni í bænum, síðan opnuðust bæjardyrnar, og út
kom bóndinn Jón Árnason. Hann tók kveðju okk-
ar glaðlega og bauð okkur í bæinn. Þegar við kom-
um inn í baðstofuna, var húsmóðirin Kristrún Guð-
mundsdóttir að ljiika við að klæða sig. Hún breiddi
í snatri yfir rúm sitt og bauð okkur pabba að sitja.
Svo tók hún stóra skál ofan af hillu, sem var yfir
rúminu, og gaf okkur að drekka. 1 skálinni var
nýmjólk með þykkri rjómahúð. Við urðum mjólk-
inni fegin, því að auðvitað höfðum við ekki haft
annað að drekka en vatnið úr Hjaltadalsánni með
síðustu máltíð. Þegar við höfðum drukkið af beztu
lyst, fór Kristrún fram til að taka upp eldinn. Þá
gægðust tvö ungleg stúlkuhöfuð upp úr næsta
rúmi. Það voru fósturdætur Kristrúnar og systur-
dætur, Guðrún og Kristrún Pétursdætur, og ég
man, hvað mér þóttu þær laglegar og sviphýrar.
Þær fóru nú að spjalla við mig, og fannst mér
þær eins skemmtilegar og mér leizt vel á þær.
Pabbi minn og Jón töluðu um eitthvað sín á milli.
Svo kom Kristrún inn með kaffi, og dnakkum við
pabbi við stóra kommóðu, sem var hjá rúminu
hennar. Henni þótti ég drekka lítið af kaffinu —
ég var engin kaffimanneskja í þá daga. Þá tók
hún stóran kandísmola og hveitiköku upp úr
kommóðuskúffu og sagði mér að hafa i nesti, þótti
mér hvort tveggja harla girnilegt.
Eftir góða hressingu og hvíld á Kjarvalsstöðum
héldum við áfram út dalinn, nú rauk á hverjum
bæ.
Pétur náði okkur skammt fyrir ofan Hringver.
Fórum við nú, sem leið liggur, til Ásgeirsbrekku.
Þar bjuggu þá stórbúi Björn Pálmason og Sigríður
Eldjárnsdóttir. Björn var úti við, þegar við kom-
um, og bauð hann okkur til stofu. Varla höfðum
við setið þar drykklanga stund, þegar Jón og Guð-
19. JÚNl
9