19. júní - 19.06.1959, Blaðsíða 38

STARFSEMI D. D. F
Það er kunnugra en frá þurfi að segja, hve tala
þeirra, sem gerast brotlegir við lögin, vex óðfluga
með þjóð vorri. Einkum er það unga kynslóðin,
sem er hrösul fyrir freistingum, fyrst og fremst í
sambandi við nautn áfengra drykkja. Líklega er
það einmitt þarna, sem skórinn kreppir að, hve Is-
lendingum reynist erfitt að hafa áfengi um hönd
án þess að misnota það, en um þetta atriði má
auðvitað endalaust deila. En vissulega finnst sum-
um okkar að minnsta kosti, að þjóð vor ætti að
vera svo vel á vegi stödd menningarlega að geta
haft aðgang að vínum, eins og aðrar þjóðir, án
þess að valda tjóni. — En hvað sem því líður, þá
er hitt staðreynd, að með vaxandi drykkjuskap
unglinga vex tala þeirra, sem á einn eða annan
hátt komast í kast við verði laganna.
Samkvæmt lögum frá Alþingi nr. 22 1955 var
dómsmálaráðuneytinu veitt heimild til að fresta
ákæru á hendur ungum mönnum, þegar um fyrsta
eða um smávægilegt brot væri að ræða. Frá því
er þessi heimild er fengin, hefur ráðuneytið þegar
frestað ákæru á hendur 152 mönnum (þegar ég
seinast vissi) og úrskurðað þessa menn undir um-
sjá og eftirlit fangahjálparinnar.
Ég er nú, þegar þetta er skrifað, á vegum Det
Danske Forsorgselskab, en það gegnir sama hlut-
verki hér eins og fangahjálpin heima, nema í
miklu víðtækari merkingu. Þetta er í þriðja sinn,
sem ég hef haft tækifæri til að fylgjast með störf-
um stofnunarinnar, og má segja, að verkefni henn-
ar aukist ár frá ári, eftir því sem skilningur manna
vex á því að hjálpa þeim til sjálfbjargar, sem á
einn eða annan hátt hafa brotið landslög og við
það misst fótfestu í lífinu um stundarsakir.
Starfsemi D.D.F. er svo víðtæk, að það er erfitt
að segja frá henni i lítilli blaðagrein, en í fáum
orðum sagt eru það félagssamtök, sem eru viður-
kennd af ríkisvaldinu og starfa í samráði við lög-
regluna og hafa skyldu til samkvæmt lögum að
taka að sér eftirlit með þeim, sem dæmdir eru
skilorðsbundið, þeim, sem eru látnir lausir til
reynslu, og þeim, sem þegar hafa tekið út hegn-
ingu. Annars miðast starfsemi D.D.F. fyrst og
fremst við að hjálpa með uppeldislegum aðferðum,
áður en til fangelsisvistar kemur. Fjöldi fólks er
dæmdur með tilliti til starfsemi stofnunarinnar,
og það skilyrði sett í dóminn, að hinn dæmdi gang-
ist undir þau skilyrði, sem hún setur. Félagið er
styrkt bæði af bæ og ríki, en fær mikinn hluta
tekna sinna frá einstaklingum og félögum víðs
vegar um landið.
D.D.F. hefur með höndum rannsókn (persone-
undersögelse) á högum þeirra, sem líklegt þykir,
að verði dæmdir skilorðsbundið og undir eftirlit
stofnunarinnar, og hefur fulltrúa við réttarhöldin.
Þetta er eitt veigamesta atriðið í starfi hennar.
Skrifstofa D.D.F. í Kongensgade 9 hefur margt
valið fólk í þjónustu sinni, enda þarf að sýna bæði
nærgætni og tillitssemi við þessa rannsókn. Á henni
byggist að miklu leyti sá grundvöllur, sem síðan er
lagður til hjálpar hverjum einstaklingi. Starfsmenn
stofnunarinnar skipta eftirlitinu á milli sín, og
einnig er algengt, að húsmæður og ýmsir, sem
hafa samúð og skilning á verkefnum, taki að sér
slikt eftirlit gegn smávægilegri þóknun.
Það fyrsta, sem þarf að gera við eftirlit með af-
brotamönnum, og oft hið erfiðasta, er að vinna
trúnað viðkomanda og skyggnast inn í sálar- og
tilfinningalíf hans. Læknar og sálfræðingar koma
hér mjög við sögu, og í stuttu máli er gert allt,
sem hægt er, til að hjálpa hinum dæmda manni
til að komast yfir þá örðugleika, sem því fylgir
fyrir hann að lifa lífinu sem góður þjóðfélagsþegn,
og á þetta þó frekar við um þann, sem hefur verið
látinn laus til reynslu eða tekið hefur út hegningu
sína innan fangelsismúranna.
D.D.F. starfrækir mörg heimili eins og t. d. upp-
tökuheimili fyrir stúlkur og pilta, vinnuheimili
alls konar, svo að eitthvað sé nefnt, og svo síðast
en ekki sízt lítið heimili fyrir þá, sem tekið hafa
út hegningu. Allir geta gert sér í hugarlund, hve
erfitt það er fyrir þann, sem lengi hefur verið ein-
36
19. JÚNÍ