Fréttablaðið - 20.12.2010, Blaðsíða 24

24 20. desember 2010 MÁNUDAGUR
Leikskóli heimsækir kirkju
Umræðan um tillögur Mann-réttindaráðs Reykjavíkur er
varða samskipti skóla og kirkju
er á ótrúlegum villigötum. Það
þarf svo sem ekki að koma nein-
um á óvart þegar hagsmunaaðil-
ar (les. kirkjunnar menn) reyna
markvisst að afvegaleiða umræð-
una. Þeir sem láta hvað hæst í
sér heyra virðast reyndar fæstir
hafa lesið svo mikið sem stafkrók
í tillögum. Það sem slær mig þó
hvað mest er hversu margir virð-
ast ekki geta séð muninn á trú-
boði og trúfræðslu.
Ég hef nefnilega ekkert á móti
því að börn séu frædd um krist-
inn sið, sem og raunar öll trúar-
brögð. Mér þykir líka eðlilegt að
í kennslu sé meiri áhersla lögð
á fræðslu um kristni heldur en
t.d. íslam, enda á kristnin djúp-
ar rætur í menningu okkar. Þessi
kennsla á þó ekkert erindi við
börn á leikskólaaldri, sem eiga
mjög erfitt með að greina ævin-
týrin í sögubókunum frá raun-
veruleikanum.
Á dögunum fékk ég tækifæri á
að upplifa frá fyrstu hendi heim-
sókn leikskóla í kirkju. Dóttir
mín, þriggja ára, tilkynnti mér
það glöð í bragði að hún væri að
fara í kirkjuna að syngja með
leikskólanum. Ég tók þessum
fréttum með jafnaðargeði, enda
sé ég ekkert að því að börn komi
saman og syngi jólalög. Raunar
fagnaði ég því að fá loksins að sjá
svona heimsókn með eigin augun,
því kirkjan hefur hamrað á því að
ekkert trúboð fari fram í þessum
heimsóknum, og þær séu allar á
forsendum skólanna. Það er hins
vegar skemmst frá því að segja
að á þessari samkomu fór harla
lítil fræðsla fram og hlutleysi var
það síðasta sem einkenndi hana.
Presturinn byrjaði samkomuna
á því að láta börnin teikna kross
með fingrunum, og lét þau síðan
signa sig, og sagði þeim að þau
væru að merkja sig börn guðs.
Einnig leiddi presturinn börnin
áfram í látbragðsleik sem endaði
þannig að þau bönkuðu á lófann
á sér. Hver var að banka? Jú, það
var enginn annar en Jesús Krist-
ur, bankandi á hjarta þeirra.
Presturinn spurði hvort það væri
ekki örugglega pláss fyrir Jesú
þar, því hann væri besti vinur
þeirra. Svo hélt hún áfram og
sagði að það væri rosalega gott
að tala við vin sinn og í fram-
haldinu lét hún öll börnin spenna
greipar og þau fóru saman með
Faðir vor.
Síðan sagði presturinn börn-
unum söguna af Jesúbarninu
sem hún lauk með þeim orðum
að þetta væri merkilegasta saga
í heimi. Það er auðvitað alveg
satt, þetta er ekkert nema saga.
Það hefði presturinn mátt leggja
miklu meiri áherslu á. Uppá-
haldssaga dóttur minnar er
Rauðhetta, og hún getur ekki
farið að sofa nema að fá að heyra
hana fyrst. En hún á mjög bágt
með að greina atburði sögunnar
frá raunveruleikanum og spyr
mig gjarnan áður en hún sofn-
ar hvort það sé ekki örugglega
læst, „svo það komi enginn refur
inn til okkar“. Þriggja ára gamalt
barn hefur engar forsendur til að
greina á milli þess sem er sann-
leikur eða skáldskapur. Mig lang-
ar í þessu samhengi að rifja upp
orð John Locke, sem voru rituð
fyrir meira en 300 árum síðan en
eiga enn ótrúlega vel við í dag:
„Ekkert er algengara en að
börn fái inn í hugann fullyrðing-
ar... frá foreldrum sínum, fóstr-
um eða fólkinu í kringum þau.
Og með því að þeim er lætt inn
í óviðbúinn og fordómalausan
skilning þeirra, og festast þar
smátt og smátt, eru þær að lokum
(hvort heldur sannar eða ósann-
ar) svo rígnegldar þar af löngum
vana og innrætingu að útilokað
er að draga þær út aftur.“
Að þessu sögðu má hverjum
manni það ljóst vera að öll orð
kirkjunnar á þá leið að ekkert
trúboð sé stundað í skólum eru
lítið annað en innantóm. Því
hvað var þessi heimsókn í kirkj-
una annað en trúboð í sinni tær-
ustu birtingarmynd? Hefði ekki
verið hægt að sleppa signing-
unni og bæninni og draga svolít-
ið úr þessu yfirborðskennda og
væmna helgisiðafasi? Þá hefði
þessi samkoma einfaldlega verið
hlýleg og vinaleg stund þar sem
börnin komu saman til að syngja
og leika saman leikrit. Þess í stað
var um einhliða trúaráróður að
ræða, sem börnin og þeirra ómót-
uðu hugar sátu undir grandalaus
með öllu.
Skóli og kirkja
Siggeir
Ævarsson
sagnfræðistúdent
Hefði ekki verið hægt að sleppa signing-
unni og bæninni og draga svolítið úr
þessu yfirborðskennda og væmna helgi-
siðafasi?
Þú getur alltaf lesið Fréttablaðið frítt á Vísi eða fengið
sendan daglegan tölvupóst með blaði dagsins.
Nánari upplýsingar á: visir.is/dreifing
FRÉTTABLAÐIÐ Á NETINU
Fram undan er
fimbulkuldi
Sú fjárhagsáætlun sem for-ystumenn meirihluta sjálf-
stæðismanna í Reykjanesbæ
hafa nú lagt fram fyrir árið
2011 er þungur áfellisdómur
yfir þeirra eigin störfum og
stefnu. Þar er boðaður mik-
ill niðurskurður, auk þess sem
ekki er tekið tillit til fjölda
óvissuþátta sem fyrirsjáanleg-
ir eru.
Fjárhagsáætlun þessi er í
hróplegu ósamræmi
við þær skýringar og
loforð sem forystu-
menn sjálfstæðis-
manna í Reykjanesbæ
hafa gefið undanfarin
ár og staðfestir í raun
það sem áður hefur
verið sagt. Hér stend-
ur ekki steinn yfir
steini, og fjárhagsstaða
Reykjanesbæjar er
með þeim hætti að ekki
verður lengur við unað.
Meginstef fjár-
hagsáætlunarinn-
ar er sparnaður, sem
á næsta ári mun koma fram í
nær allri þjónustu bæjarins.
Þannig er ljóst að nú í fyrsta
sinn veður lögbundin þjónusta
undir viðmiðunarmörkum, og
sú lögbundna fjárhagsaðstoð til
þeirra er illa standa mun verða
með því lægsta á landinu öllu.
Segja má að ekki sé mikill sómi
falinn í því.
Framlög til menningarmála
og íþróttastarfs verða skert
stórlega, og það þrátt fyrir
að á undanförnum árum hafi
verið lagður til hliðar millj-
arður króna í Manngildissjóð
sem ætlað var til að sinna þeim
málum. Þeim sjóð var eytt í hít-
ina til greiðslu annarra skulda
en til var ætlað og án þess að
slíkt hafi nokkru sinni verið
sjáanlega samþykkt í bæjarráði
eins og reglur sjóðsins mæltu
þó fyrir um.
Afleiðingar fjármálastjórnar
forystumanna meirihluta sjálf-
stæðismanna undanfarin ár eru
nú að koma í ljós. Fram undan
er fimbulkuldi sem skellur á
íbúum Reykjanesbæjar af full-
um þunga á næsta ári með ófyr-
irsjáanlegum afleiðingum.
Skuldir bæjarsjóðs hafa
fimmfaldast frá árinu 2002, úr
5 milljörðum króna í 29 millj-
arða króna á árinu 2010, án
þess að séð verði að eitthvað
það standi eftir sem sannan-
lega bæti hag bæjarbúa. Eftir
standa skuldir sem nema um
það bil 400% af tekjum bæjar-
ins. Á bak við leiktjöldin stend-
ur bær í rústum.
Skuldir hafnarinnar sem árið
2002 voru 1,2 milljarðar eru
nú tæplega 6 milljarðar króna.
Án þess að fyrirséð sé að höfn-
in komi til með að standa undir
þeirri skuld að óbreyttu og til
framtíðar litið. Lánardrottnar
hafnarinnar standa í röðum til
þess að fá úrlausn sinna mála,
og óvíst um afdrif þeirra mála.
Öllum er okkur ljóst að óska-
barn forystumanna meirihlut-
ans Fasteign er komið að fótum
fram og bærinn
hefur ekki lengur
efni á að greiða þá
leigu sem krafist er,
um leið og Fasteign
hefur ekki tök á að
bjóða lægri leigu
sem bærinn stendur
undir í ljósi fjárhag-
stöðu sinnar. Leit-
að er að lausnum
en ljóst er að þar
verður erfitt um vik
sökum sameigin-
legrar ábyrgðar eig-
endanna á skuldum
fyrirtækisins. Þar
vega skuldir vegna bygginga
Háskólans í Reykjavík þungt,
og jafnvel er möguleiki á að
þær gætu lent á íbúum Reykja-
nesbæjar í takt við eignar-
hluta bæjarins í Fasteign. Það
er undir vilja lánardrottnanna
komið.
Fasteignir Reykjanesbæjar
eiga við rekstrarvanda að etja,
um leið og Víkingaheimar og
Kalka eru komin í greiðslufall.
Ljóst er að sá rekstur stendur
ekki undir þeim skuldum sem
til hefur verið stofnað, og bæj-
arsjóður mun ekki geta hjálp-
að til.
Öllum, og sérstaklega meiri-
hlutanum, ætti að vera orðið
ljóst að ekki verður hægt að
hagræða eða skera meira niður
en nú er gert ráð fyrir. Eftir
standa gríðarlegar skuldir sem
ljóst er af fjárhagsáætluninni
að bærinn ræður ekki við. Það
er ljóst að þær óraunhæfu hug-
myndir forustumanna meiri-
hlutans um 100 milljón króna
hagnað af rekstri bæjarsjóðs
standa hvorki undir greiðslu
skuldanna eins og þær liggja nú
fyrir, né því óvænta og ófyrir-
séða. Hvað ætla forystumenn
meirihluta sjálfstæðismanna að
gera við því? Það kemur ekki
fram í fjárhagsáætluninni.
Reykjanesbær
Hannes
Friðriksson
íbúi í Reykjanesbæ
Óskabarn for-
ystumanna
meirihlutans
Fasteign er
komið að
fótum fram
Einkaf lugmannsnám
10 vikna kvöldnámskeið hefst í janúar 2011
Skráning er hafin á
www.flugskoli.is
www.f lugskoli.is
AF NETINU
Mikilvægt að skattar verði lækkaðir aftur
Sú blandaða leið skattahækkana og niðurskurðar var því miður nauðsynleg,
en verður að teljast tímabundin neyðarráðstöfun. Mikilvægt er að skattar
verði lækkaðir aftur eins fljótt og auðið er, því slík ofurskattlagning mun
að öðrum kosti verða dragbítur á hagvöxt og velmegun okkar í framtíðinni.
Til þess að hægt sé að lækka skatta og auka kaupmátt með því að hækka
laun þarf atvinnulífið að fara á fulla ferð. Þótt lántaka til vegagerðar og aðrar
opinberar framkvæmdir séu hugsanlega réttlætanlegar til að „kikkstarta“
efnahagslífinu eru stóriðjuframkvæmdir að mínu mati betur til þess fallnar,
þar sem þær auka útflutning og innstreymi gjaldeyris þegar til lengri tíma er
litið.
blog.eyjan.is/gudbjorn
Guðbjörn Guðbjörnsson
Lýðræðið og foringjaræðið
Ég er lýðræðið. Sá sem er mér ósammála er á móti lýðræði. Sá sem er í
æðri stöðu en ég beitir mig ofríki eða foringjaræði sé hann mér ósammála.
Þetta finnst mér tónninn í máli þremenninganna í VG.
Nú er fjarri að Steingrímur og Jóhanna séu heilög og saklaus af því að
nota stöðu sína. Hér hafa verið nefnd dæmi um hvernig þau vanvirða þing-
nefndir, þegar þeim hentar. En það breytir því ekki að þremenningarnir eru
afar ósannfærandi í málflutningi sínum.
Að þeirra mati eru þau lýðræðið. Við fólk sem þannig hugsar er ekki hægt
að deila.
sme.midjan.is/
Sigurjón M. Egilsson