Sameiningin - 01.10.1906, Blaðsíða 6

230
nýtt ,,kver“ handa œskulýð vorum til þess aö læra á kristindóm-
inn sinn, í viSbót við þau, er fyrir voru. Vegna þess aö kver
þetta er í bundnu máli er það meðal þesskonar ritverka á vorri
tungu algjörlega eitt í sinni röð, enda er oss ekki um það kunn-
ugt, að kristin barnafrœði sé til í svona löguSum búningi á
neinu öðru tungumáli. Eigi framvegis meSal fólks vors á ís-
landi aS vera haldiS áfram aS láta börn læra heilar kennslu-
boekr Þessa efnis orSrétt utan aS, þá er enginn vafi á því, aS
svona löguS rímuS ,,kver“ eru hlunnindi, því ljóð er hœgra aS
nema en óbundið mál og þau sitja fastar í minni'.iu. En það
er nú orðin úrelt aðferð við frœSslu barna aS kenna þeim á-
þennan hátt, hvort heldr kristindóm eða annaS. Og aS minnsta
kosti tjáir þaö ekki hér meöal vor Vestr-íslendinga aS heimta af
börnum til fermingar-undirbúnings svona mikla utanbókar-
kunnáttu í kristnum frœðum með allt annað, sem þ;au óhjá-
kvæmilega verða aS læra eða ná þekking á meSan þau ganga í
alþýSuskólann.
Þetta nýja „kver“ séra Valdemars er eiginlega safn af
ljóðum út af hinum kristnu barnafrœðum, fremr en að kallazt
geti frœöin sjálf, — nokkurskonar „katekismus“-.sálmar. TíSk-
aöist slík ljóöagjörS talsvert fyrr á öldum í kirkju þjóöar vorr-
ar og víðar, þó aö ekki væri í svona samfelldu lærdómskerfi.
Önnur eins ljóö hljóta ávallt aö vera fremr þurr og geta sam-
kvæmt hlutarins eSli naumast haft neitt verulegt skáldskapar-
g'ildi.
En naumast þarf að taka þaS fram, að vel muni vera geng-
iö frá þessu ritverki eftir séra V. Br. aö þ,ví er mál og rím
snertir. Höfundrinn er löngu áSr af hinum mörgu og ágætu
skáldskaparverkum sínum að því þjóSkunnr, aö enginn íslend-
ingr yrkir á jafn-léttu og liðugu máli eins og hann. Öll ljóö
bans eru hrein og tær; gagnsæ eins og gler; óviöjafnanlega
auðskilin og auSlærð. Og þessi eiginléiki hans birtist fyllilega
á hinu nýja „kveri“ svo sem aö sjálfsögöu.
Hann skiftir „kverinu“ } tvo meginþætti: kristileg trúar-
atriði og kristilegar lifsreglur. Tala ljóSanna í fyrra þættinam
er 20, en í síðara þættinum io; síSari þáttrinn er þó ekki
miklu styttri en hinn. Erindin eSa versin í kverinu öllu eru
samtals 295 (í trúarlærdóminum 143, í siðalærdóminum 150,
auk þess formál'i eitt vers og eftirmáli annaðý, og fylgir hverju
versi úti á spázíunnl tilvitnan í einhverja ritaingargrein því efni
til skýringar, er versiS hljóöar um. En ekki er ætlazt til, aS
börn sé skylduS til aö læra utan aö nema tiltölulega fátt úr því
ritningargreinasafni. Af yfirliti þessu má sjá, aö „kver“ þetta