Sameiningin - 01.03.1914, Qupperneq 13
9
ástkæru. ættjörð hans og vora—Island. Þá liljóta allir
eftir því að muna, að Island er eyðimerkr-land, og það
umfram allt. Allt hið fegrsta í ritverkum hans og allt hið
guðlegasta í æfisögu hans minnir á eyðimerkr-náttúru
íslands þarsem hún er í algleymingi. Þarsem manna-
hyggðin liggr fast að jökulrótum Islands, á suðaustr-
jaðri þess, á möninni örmjóu út-frá Vatnajökli, í Skafta-
fellsþingi miðju—þar er fegrð Islands í allra-mestri
dýrð. Og svo mikil er sú dýrð, að við sjálft liggr, að
segja megi: Sá, sem aldrei liefir um það svæði farið og
séð það með eigin augunr, liefir aldrei til Islands komið •
og eru þó að sjálfsögðu margir aðrir blettir fagrir á þvi
landi. Að sínu leyti eins er um þann mann, sem ekki
enn hefir persónulega tileinkað sér prédikan Hallgríms í
Ijóðum lians, um friðþæginguna, að hann á eftir að kynn-
ast því fegrsta og bezta. og guðlegasta í hugsunum hans.
Fornrit íslenzk frœða oss um það, að Jón Ögmunds-
son fyrsti hiskup að Hólum, hafi á ungum aldri farið út-í
heim til að leita að landa sínum einum ágætum, sem
hvarf, og í bókstaflegum skilningi týndist í erlendu
mannlífs-háfi, hafi fundið liann og haft með sér heim til
íslands. Maðr sá var Sæmundr Sigfússon, sem seinna
var nefndr hinn fróði, enda eitt hinna stóru ljósa í hók-
menntasögu vorri. Að sínu leyti eins fann Brynjólfr
Sveinsson Hallgrím Pétrsson; hann fann hann tvisvar,
fyrst hjá járnsmiðnum rití Danmörk og síðan í kotinu á
Suðrnesjum. Einn ávaxtanna, og ekki liinn minnsti, af
300 ára minning Hallgríms Pétrssonar víðsvegar um
byggðir fólks vors ætti þá líka vissulega að vera sá, að
Islendingar leiti upp alla þá liina ungu menn af þjóð-
flokk vorum, sem týnzt hafa, og láti ekkert íslenzkt, sem
er gott og frá guði, týnast.
------o--------
Passíusálmarnir eru dýrSlegasta guðsoröabókin, sem fram hefir
sprottiö í íslenzkri kirkju. Kristindómsboöskaprinn, sem í þeim sálm-
um er fluttr, er svo frábærlega hreinn og sterkr, — svo fullr af heilög-
um anda. Sá, sem ástfóstr hefir lagt við þann boöskap, vísar öllum
hálftrúar-kenningum ó'ðar á dyr. Auövitaö samrimist þá efniö í
„nýju guöfrœöinni" boöskap Passíusálmanna ekki fremr en eldr vatni.
Villutrúarstefna nýju guöfrœöinnar nær sér aldrei niðri í söfnuðum
vorum svo framarlega sem þeir nota Passíusálmana vel og kostgæfi-
lega.