Fréttablaðið - 05.07.2011, Blaðsíða 6

5. júlí 2011 ÞRIÐJUDAGUR6
UMHVERFISMÁL Efnagreiningar
Umhverfisstofnunar sýna að flug-
eldar sem seldir eru hér á landi
innihalda þrávirka eiturefnið hexa-
klórbensen (HCB). Efnið hefur
verið bannað um langt skeið vegna
alvarlegra áhrifa þess á umhverfið
og heilsu manna.
Við mælingar á efnainnihaldi
flugelda á vegum yfirvalda í Dan-
mörku á síðastliðnu ári kom í ljós
að hluti þeirra innihélt HCB. Í
framhaldi af þessum fregnum
ákvað Umhverfisstofnun að mæla
efnið í andrúmslofti í Reykjavík
yfir síðustu áramót. HCB mældist
umtalsvert yfir því bakgrunnsgildi
sem miðað er við, en þó er talið að
magnið hafi ekki haft teljandi áhrif
á heilsu fólks.
Umhverfisstofnun hefur ákveðið,
í samvinnu við nokkrar heilbrigðis-
nefndir sveitarfélaga, að standa
fyrir sýnatökum og mælingum á
innihaldi flugelda sem fluttir verða
til landsins á næstu mánuðum fram
að áramótum.
Það er á ábyrgð innflytjenda að
tryggja að flugeldar innihaldi ekki
efni sem eru bönnuð, og mikilvægt
að mati Umhverfisstofnunar að
þeir flytji aðeins inn löglega flug-
elda og fái staðfestingu frá fram-
leiðanda um að flugeldarnir inni-
haldi ekki HCB, sé þess nokkur
kostur.
Kristinn Ólafsson, framkvæmda-
stjóri Landsbjargar, en björgunar-
sveitirnar eru langstærsti innflytj-
andi flugelda hér á landi, segir alla
flugelda sem Landsbjörg flytur inn
sérmerkta eftir stöðlum sem notað-
ir eru í Evrópu. Flugeldarnir komi
að langmestum hluta frá þekktum
framleiðanda í Kína sem sé kunn-
ugt um reglur um óæskileg efni
eins og HCB.
Kristinn segir að flugeldabirgðir
fyrir næstu áramót hafi verið
keyptar í janúar. Hann segir að
björgunarsveitirnar séu í „mjög
vondum málum“ ef endurskoða
þurfi þau kaup. „Ég vona að yfir-
völd sýni þessu skilning. Við töld-
um að þetta væri ekki í þeirri vöru
sem við flytjum inn, en við tökum
þetta mjög alvarlega.“
Umhverfisstofnun mun kanna
hvort slík efni sé að finna í flug-
eldum hérlendis og einnig koma
upplýsingum til birgja um hvernig
megi ganga úr skugga um að hættu-
leg efni sé ekki að finna í flugeld-
um. Stofnunin hefur gefið út að
komi í ljós að flugeldar innihaldi
HCB munu eftirlitsaðilar sjá til
þess að þeir flugeldar fari ekki í
sölu. svavar@frettabladid.is
Bannað eiturefni í flugeldum
Flugeldar sem hingað eru keyptir innihalda eitur sem bannað hefur verið um árabil. Stærsti innflytjandi
flugelda hér hefur þegar lokið innkaupum fyrir næstu áramót. Umhverfisstofnun hyggur á sérstakt átak.
Við töldum að þetta
væri ekki í þeirri vöru
sem við flytjum inn, en við
tökum þetta mjög alvarlega.
KRISTINN ÓLAFSSON
FRAMKVÆMDASTJÓRI LANDSBJARGAR
UM ÁRAMÓTIN HCB er notað til að skýra liti í flugeldum. Notkun efnisins hefur verið á undanhaldi, segir innflytjandi.
FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
HCB er þrávirkt efni sem safnast upp í umhverfinu og í lífverum. Það brotnar
niður á afar löngum tíma og getur í millitíðinni borist langar leiðir í lofti,
vötnum eða sjó og hefur efnið mælst í umhverfinu fjarri mögulegum upp-
sprettum. HCB er talið geta valdið alvarlegum heilsuskaða eins og krabba-
meini og skaðað starfsemi lifrar og nýrna svo eitthvað sé nefnt.
Hexaklórbensen var áður fyrr notað sem varnarefni og í ýmis konar
iðnaði en nánast öll notkun þess hefur nú verið bönnuð með alþjóðlegum
aðgerðum á borð við Stokkhólmssamninginn um bann við framleiðslu,
notkun og losun þrávirkra lífrænna efna.
Styrkur HCB í andrúmslofti mældist 2,7 ng/m3 um áramótin í Reykjavík.
Bakgrunnsstyrkur efnisins hér á landi er talinn vera 0,003 ng/m3, sam-
kvæmt mælingum Veðurstofu Íslands frá Stórhöfða í Vestmanneyjum.
Hexaklórbensen, notkun löngu bönnuð
LÖGREGLUMÁL Sex mál komu upp
á Írskum dögum á Akranesi um
nýliðna helgi sem leiddu til til-
kynningar til barnaverndaryfir-
valda þar sem um var að ræða
ungmenni undir 18 ára aldri.
Eitt málanna varðaði líkams-
árás og voru tveir 17 ára piltar
handteknir grunaðir um að hafa
ráðist á og slasað tvo einstak-
linga. Í öðru máli var ung stúlka
tekin með fíkniefni.
Þrjár líkamsárásir voru til-
kynntar til lögreglu. Margar til-
kynningar bárust um fólk sem
hafði lognast út af hér og þar
eftir erfiði skemmtanalífsins og
var því fólki komið á réttan kjöl
og á stefnu í rúmið, að sögn lög-
reglu. - jss
Ung stúlka með fíkniefni:
Sex mál til
barnaverndar
Hefur þú orðið fyrir umferðaró-
happi á einbreiðri brú?
Já 6,4%
Nei 83,6%
SPURNING DAGSINS Í DAG:
Sækir þú skipulagða bæjar-
hátíð á þessu sumri?
Segðu skoðun þína á visir.is
FERÐAÞJÓNUSTA Isavia hefur ekki
sett sér siðareglur er varða birt-
ingar auglýsinga í Leifsstöð, held-
ur er stuðst við siðareglur Sam-
bands íslenskra auglýsingastofa.
Þetta kemur fram í svari Björns
Óla Haukssonar, forstjóra Isavia,
við fyrirspurn Marðar Árnasonar
þingmanns um auglýsingar dýra-
verndunarsamtakanna Internation-
al Fund of Animal Welfare (IFAW).
Auglýsingar IFAW voru fjar-
lægðar úr Leifsstöð í síðustu viku
og ástæðan sögð sú að þær væru
taldar stangast á við siðareglur
Isavia um auglýsingar. Isavia neit-
aði þó að sýna Fréttablaðinu siða-
reglurnar og gat hvorki sagt til um
hvenær þær voru gerðar né hvaða
tiltekna atriði í reglunum auglýs-
ingarnar voru taldar stangast á við.
Mörður segir á vefsvæði sínu
á Eyjunni að hann gefi lítið fyrir
svör Björns og kallar þau „svör í
skötulíki.“ Mörður hafði óskað eftir
upplýsingum um umræddar siða-
reglur Isavia og spyr nú í fram-
haldinu hvaða siðareglur SÍA það
séu nákvæmlega sem auglýsingarn-
ar voru taldar stangast á við.
Þá segir í svari Björns að þetta
sé í fyrsta sinn sem Isavia fjarlægi
auglýsingar eftir að þær eru komn-
ar upp. Fyrirtækið hafi þó neitað
aðilum um auglýsingapláss áður,
svo sem nektarstöðum. - sv
Þingmaður kallar svör forstjóra Isavia við fyrirspurn sinni „Svör í skötulíki“:
Vitnuðu í siðareglur sem eru ekki til
MÖRÐUR
ÁRNASON
BJÖRN ÓLI
HAUKSSON
LÖGREGLUMÁL Þrjár líkamsárásir
voru kærðar til lögreglu í Vest-
mannaeyjum eftir skemmtana-
hald helgarinnar.
Ráðist var á mann með tré-
kylfu á veitingastaðnum Prófast-
inum og fékk fórnarlambið skurð
á augabrún. Sami maður varð
síðan aftur fyrir líkamsárás í
framhaldi af fyrri árásinni þegar
hann leitaði sér aðstoðar í eld-
húsi skemmtistaðarins. Maðurinn
leitaði sér aðstoðar á Heilbrigðis-
stofnun Vestmannaeyja þar sem
gert var að sárum hans. - jss
Ráðist tvívegis á sama mann:
Barinn í höfuð
með trékylfu
KJÖRKASSINN
ORKUMÁL Fjöldi bíla sem ganga
fyrir metangasi er kominn upp
í 555, samkvæmt tölum frá
Umferðar-
stofu. Að sögn
Sverris Viðars
Haukssonar,
formanns verk-
efnisstjórnar
Grænu orkunn-
ar, hefur þessi
fjöldi tvöfald-
ast á síðustu
átján mánuð-
um.
Á meðal þessara bíla eru 229
með aukabúnað sem bætt hefur
verið við bílinn hér á landi. Að
sögn Vilhjálms Einarssonar,
framkvæmdastjóra Metans, fer
áhuginn fyrir metangasi sívax-
andi og bendir hann þar á meðal
á skoðanakönnun sem Capacent
gerði nýlega en þar kemur fram
að 85 prósent landsmanna séu
áhugasamir um metangas. - jse
Notkun á metangasi:
Fjöldi metan-
bíla tvöfaldast
SVERRIR VIÐAR
HAUKSSON