Fréttablaðið - 11.08.2011, Blaðsíða 16

16 11. ágúst 2011 FIMMTUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Sigurður Elvar Þórólfsson seth@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
HALLDÓR
Haustið 2008 hrundi Ísland. Við sem þjóð stóðum eftir slegin og alvarleg.
Á flestum vinnustöðum skapaðist sátt um
að sækja ekki launahækkanir
og margir tóku á sig lækkanir í
einu eða öðru formi. Leikskól-
arnir tóku sinn skerf eins og
aðrir. Rétt fyrir hrunið hafði
verið gengið frá samningi við
fólk í sama stéttarfélagi og leik-
skólakennarar, grunnskóla-
kennara. En samningar við leik-
skólakennara eins og aðra voru
slegnir út af borðinu.
Inni á leikskólum veltu leik-
skólakennarar fyrir sér sparn-
aði og yfirvöld skáru af nærri
allt sem ekki var hreinlega
samningsbundið. Leikskólar
hafa verið sameinaðir og stjórn-
unarstöður lagðar niður, yfir-
vinna bönnuð (hún var ekki
mikil fyrir), starfsmannafund-
ir lagðir af, dregið úr afleysingum, fé til
símenntunar og námsleyfa skorið niður
og jafnvel lagt af. Leikskólum er ætlað að
sjá til þess að börn fái næringarríkan og
góðan mat fyrir minna fé og svo framveg-
is. Innan leikskóla veltir starfsfólk hverri
einustu krónu fyrir sér, hvergi
er bruðlað.
Leikskólakennarar hafa að
mestu mætt ástandinu af skiln-
ingi, enda alltaf gert ráð fyrir að
þeim yrði bætt það upp að vera
samningi á eftir. Að þeir séu í
raun að semja um tvo samninga
núna. Nú er komið að skuldadög-
um, það er ekki hægt að skera
meira. Nú er komið að því að
leikskólakennarar standi með
sjálfum sér. Ef ekki, er hætta
á atgervisflótta og að stéttin
brenni út.
Það getur verið að sveitar-
félög hafi ekki efni á hækkun-
um en þau hafa enn minni efni á
útbrunnum leikskólakennurum
og leikskóla í krísu. Nú ríður á að
foreldrar sýni leikskólakennurum skilning
og samstöðu. Að þeir ýti á yfirvöld um að
semja.
Verkfall leikskólakennara =
að standa með leikskólastarfi
Menntamál
Kristín
Dýrfjörð
lektor við
Háskólann á
Akureyri
Nú ríður á að
foreldrar sýni
leikskóla-
kennurum
skilning og
samstöðu.
Að þeir ýti á
yfirvöld um
að semja.
F
orystumenn stjórnarflokkanna hafa tilkynnt að þeir hygg-
ist loka fjárlagagatinu að hálfu leyti með niðurskurði og
að hálfu leyti með nýjum sköttum. Gerð verður krafa um
flatan niðurskurð hjá ráðuneytum; lækka á útgjöld um
þrjú prósent hjá öllum nema velferðarráðuneytinu sem á
að skera niður um eitt og hálft prósent.
Þetta er of lítill niðurskurður
og einnig er misráðið að gera
ekki sömu kröfu um hagræðingu
í velferðarkerfinu og annars
staðar. Það er svo stór hluti ríkis-
útgjaldanna að nægur árangur
næst ekki nema þau séu undir
líka og skoðað hvort við höfum
efni á ýmsum útgjöldum sem
bætzt hafa við undanfarin ár. Þessi uppstilling bendir til að ríkis-
stjórnin treysti sér ekki til að horfast í augu við þær erfiðu ákvarð-
anir sem nauðsynlegar eru til að ná jöfnuði í ríkisrekstrinum.
Jóhanna Sigurðardóttir forsætisráðherra segir nú hróðug að
skattar verði hvorki hækkaðir á almenningi né litlum og meðalstór-
um fyrirtækjum, heldur eigi nú að láta banka og stóriðjufyrirtæki
finna fyrir því. Sú skattlagning mun þó á endanum koma niður á
almenningi og „venjulegum“ fyrirtækjum, því að með henni leggur
ríkisstjórnin enn sitt af mörkum til að spilla viðskipta- og fjár-
festingarumhverfinu á Íslandi.
Sérstakir skattar hafa þegar verið lagðir á bankana; fyrst millj-
arður í bankaskatt og svo tveir í viðbót til að fjármagna sérstaka
vaxtaniðurgreiðslu. Margir sjá ofsjónum yfir hagnaði bankanna
og telja að ríkið eigi að geta nælt í meira af honum. Að mati Banka-
sýslu ríkisins er arðsemi bankanna þó á mörkum þess að teljast
næg; reglulegur rekstur hjá Arion banka og Landsbankanum
stendur þannig ekki undir hóflegri arðsemiskröfu.
Nýir skattar á bankastarfsemi munu ekki bæta samskiptin við
erlenda eigendur banka, til dæmis um afléttingu gjaldeyrishaft-
anna, eða auka áhuga þeirra á að vera langtímafjárfestar á Íslandi.
Áformin um nýja skatta á stóriðju eru sömuleiðis algjört glap-
ræði. Eins og talsmenn stóriðjufyrirtækjanna benda á í Frétta-
blaðinu í gær væru nýir skattar brot á fjárfestingarsamningum
sem stjórnvöld hafa gert við stóriðjufyrirtækin og jafnframt á
fyrra samkomulagi um greiðslu orkuskatts, sem átti að tryggja
stöðugleika í skattaumhverfinu. Það gefur auga leið að hærri
skattar eru líklegir til að fæla nýja fjárfesta frá landinu.
Orri Hauksson, framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins, segir
réttilega í Fréttablaðinu að með nýjum stóriðjusköttum biði trú-
verðugleiki Íslands sem fjárfestingarkosts enn og aftur hnekki:
„Það er búið að ganga frá samkomulagi og það hefur gilt í tvö ár
og svo á allt í einu að falla frá því af því að það þarf að finna ein-
hvers staðar peninga.“
Þetta er það sem ríkisstjórnin er því miður blind á; að hringl
með skatta og gjöld á atvinnulífið kemur í veg fyrir fjárfestingu
og umsvif sem Ísland þarf svo nauðsynlega á að halda. Hækkun
skatta getur verið skammgóður vermir, jafnvel þótt hún skili aukn-
um tekjum í bili, því að hún eyðileggur framtíðarskattstofninn sem
þarf til að standa undir kostnaði við velferð og opinbera þjónustu.
Ný áform ríkisstjórnarinnar um að spilla
fjárfestingarumhverfinu á Íslandi.
Hringl, hringl
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN
FRÉTTIR VIÐSKIPTI ÍÞRÓTTIR LÍFIÐ UMRÆÐAN
MEIRI
UMRÆÐA
Óþolandi þögn
Umboðsmaður Alþingis hefur úrskurð-
að að heimildir Jóns Bjarnasonar, land-
búnaðar- og sjávarútvegsráðherra, til að
setja tolla á innfluttar landbúnaðarvörur
standist ekki stjórnarskrá. Álitið er
áfellisdómur yfir stjórnsýslunni og
eðlilegt væri að það vekti upp viðbrögð.
Samtök verslunar og þjónustu hafa
þýfgað ráðherra um viðbrögð og
lýst yfir að mögulega hangi skaða-
bótakrafa yfir hausamótum hans.
Ráðherra lætur hins vegar eins og
þetta komi honum ekki við; fjöl-
miðlar ná ekki í hann og ekkert
kemur úr ráðuneytinu.
Þetta er óþolandi
stjórnsýsla.
Engin leiðrétting
Vinsælasta fréttin á Pressunni nú um
stundir var skrifuð 4. ágúst og fjallaði
um það óréttlæti að crossfit-konan
Annie Mist Þórisdóttir þurfi að greiða
13 milljónir króna af verðlaunafé í
skatta hér á landi. Í ljós hefur hins
vegar komið að fréttin er einfaldlega
röng, skattur af verðlauna-
fénu verður greiddur
í Bandaríkjunum.
Sérkennilegt er
af Pressunni að
leiðrétta ekki mis-
sögnina vinsælu.
Hvar áttu heima væni?
Eyjamenn hafa löngum þótt höfð-
ingjar heim að sækja og þeir telja
ekki eftir sér að traktera gesti sína á
kræsingum, ef svo ber undir. Þess
vegna skýtur heldur skökku við að
nú rukka þeir börn af meginlandinu
um gjald í sundlaugina á meðan
Eyjapeyjar og -pæjur synda frítt.
Elliði Vignisson bæjarstjóri segir
útsvarið standa undir þessu og
heimabörn eigi að njóta þess. Ef
fleiri höggva í sama knérunn er
hins vegar hætt við að ferðalög
um landið verði flókin, þegar
sanna á lögheimili barna sem vilja
busla í laugum landsins.
kolbeinn@frettabladid.is