Faxi - 01.12.2004, Blaðsíða 20

mérflaug það í hug

...að vinna sér til húðar,
streða og strita upp
metorðastigann í leit að...
Mér hefur stund-
um flogið í hug
að það hljóti að
vera uppeldis-
lega afar óhollt ef tungumál-
inu er beitt á misvísandi hátt,
jafnt meðvitað sem ómeðvit-
að. Á sama hátt og börnum er
óhollt að foreldrar segi eitt
en geri annað. Það getur ekki
verið hollt fyrir mannlegt
samfélag að svart sé túlkað
sem hvítt, oftúlkað já þýði í
raun nei, slæmt sé gott, sið-
laust siðlegt og svo mætti
lengi telja. Skilaboðin sem
þegnar slíks samfélags fá
gegnum tungumálið eru þá
oft á skjön við upplifun og
skynjun þeirra sjálfra á raun-
veruleikanum. Sé slík misvís-
un viðvarandi er hætta á að
þegnarnir ruglist í ríminu og
að þeir taki jafnvel að efast
um eigin dómgreind. Ef okk-
ur er t.d. sagt nógu oft að
engin fátækt sé til á íslandi,
að hér séu allir jafnir, að hér
sé engin stéttaskipting, að
við séum að stuðla að upp-
byggingu og betra þjóðskipu-
lagi í Irak með því að vera á
lista hinna staðföstu þjóða
þá er auðvelt að fara að trúa
því og taka að efast um eigin
veruleikaskynjun Dóm-
greindin víkur, þrátt fyrir að
sagt sé frá fjölda fólks sem
leitar til mæðrastyrksnefnd-
ar um aðstoð fyiir jólin,
þrátt fyrir fréttir um stöðugt fleira fólk
sem virðist ekki bara vaða í milljónum
heldur milljörðum, þrátt fyrir að maður
bæði heyri, sjái og lesi um hörmulegar
afleiðingar innrásarinnar í írak.
Ég var við námsdvöl í Frakklandi í að-
draganda innrásarinnar í írak. Frakkar
tóku strax afstöðu gegn innrásinni en í
frönskum fjölmiðlum fór fram athygli-
verð og þróttmikil umræða um þessa op-
inberu afstöðu. Að málum komu bæði
stjórnmálamenn, fræðimenn úr ýmsum
greinum, sérfræðingar á ýmsum sviðum,
fjölmiðlamenn og almúginn sjálfur. Fólk
skiptist á skoðunum á vitrænan hátt,
leitaðist við að setja málið í alþjóðlegt
samhengi og reyndi að sjá fyrir afleið-
ingarnar. Þetta voru engir tíu mínúta
Kastljósþættir þar sem viðmælendur
tala hver ofan í annan og sjónvarpsá-
horfandinn er engu nær þegar upp er
staðið. Ég kom heim nokkrum dögum
eftir innrásina og ég verð að játa að ég
fór hálfpartinn hjá mér þegar ég ég
varð vitni að umræðunni hér. Og enn
þann dag í dag fyllist ég ónotakennd
þegar ég sé vel haldna stjómmála-
menn, sem búa sem betur fer við öryggi
og fjárhagslegt áhyggjuleysi, verja með
áhersluþrungnu augnliti og ábyrgðar-
fullum andlitsdráttum stuðning okkar
við morð, eyðileggingu, mannlegar
hörmungar og þjáningar í írak. Mér
flýgur oft í hug hvort þeir trúi virkilega
sjálfir því sem þeir em að segja. Ég hef
líka oft velt því fyrir mér hvers vegna
vestrænar leyniþjónustur þóttu trúverð-
ugri en t.d. Hans Blix og samstarfsmenn
hans. Einnig hefur það angrað mig
nokkuð að við skyldum láta það yfir
okkur ganga sem þjóð að ákvörðunin
um stuðning okkar íslendinga við in'n-
rásina hafi verið tekin á tveggja manni
tali. Enginn hefur a.m.k. mótmælt því
að sú hafi verið raunin. Lýðræðislegu
uppeldi á Islandi er greinilega afar
ábótavant og lýðræðisleg umræða gjar-
na í formi skítkasts og orðhengla. Það er
auðvitað fráleitt að halda því fram að sé
maður á móli innrásinni í írak sé maður
fylgimaður Saddam Hussein! Veröldin
er ekki bara svört og hvít, til allrar ham-
ingju
Nú eru grunnskólakennarar nýkomnir
úr löngu, ströngu og erfiðu verkfalli.
Þegar alþýða fólks fer fram á bætt
launakjör er alltaf reynt að fá okkur til
að trúa því að þá muni efnahagskerfið
hrynja, verðbólgan aukast og lífskjör
versna til muna. Það er ótrúlega erfitt
að kyngja þessu einkum í ljósi allra
þeirra peninga sem virðast vera í um-
ferð á f jármálamarkaðinum. Við vitum
að til er fólk sem er með árslaun grunn-
skólakennara á mánuði, fólk sem snarar
tugmilljónum króna ofan í budduna
vegna starfslokasamninga, fyrirtæki
sem þenjast út í allar áttir, peningar
sem flæða óheft út úr vissum gáttum
ofan í vissa vasa. Þar sem hagfræðin og
tölur eru ekki mín sterkasta hlið hef ég
oft velt því fyrir mér hvort allir þessir
nýríku milljarðamæringar og stóraukin
20 FAXI