17. júní - 01.11.1925, Blaðsíða 19
17. JUNÍ
67
það vel og áreiðanlega. Efninu er
skipað einsog gerist í málfræðisbókum.
í alllöngum „viðauka" skýrir höf.
helst frá nýjúngum og öðru á 16. öld
og síðar, mikið eftir prentuðum bókum
(Nýja testamenti Odds og fleirum,
einkum eldri málfræðisbókum).
Bókin er yfir höfuð ágæt það sem
hún nær og verður fræðimönnum að
miklu gagni. Hún er samin með
róttækri þekkíngu og góðri skynsemi;
höf. er laus við öfgar og öfugyrði sem
oft ber allmikið á hjá sumum, er hafa
ekki nægilega a 1 m e n n a málfræðis-
þekkíngu; verða þá ýmsar athuganir,
sem í sjálfum sjer eru góðar, misskildar
og það sem leitt er út af þeim rángt
eða skakt, meira eða minna.
Jeg hef lítið eitt að alhuga við rit
Björns og að fara að tína hjer til alt
smátt, sem finna mætti, á ekki við í
þessu blaði. Það sem höf. ritar um
„mín, þín, sín“ (sem eignarfornafn) á
44. bls. er ekki rjett, en hann hefur
sjálfur leiðrjett það (á 98. bls.). Skýríng
hans á tvímyndunum magn og megn
(á 10. bls.) er keiprjett; hjer getur ekki
verið um hljóðbrigðismun að ræða.
Það er ekki rjett til orða tekið (á
XIII. bls.) að segja, að e í þreng- liafi
breyst í ey, heldur er það 0 (hljóðvarp
af e) sem hefur breyst í ey, eða, rjettara
sagt, verið skrifað svo. Höf. segir (á
63. bls.), að myndin „gjöra“ muni nú
horfin úr töluðu máli. Jeg veit ekki,
hvort þetta er rjett; en sambekkíngur
minn (úr Árnessýslu) sagði aldrei
annað en „gjöra, gjörði". Við hinir
sögðum „gera“. Höf. segir (á 79. bls.),
að þyrnir geti haft hvorugkyns fleir-
tölu: þyrnin; mjer finst viðkunnanlegra
og rjettara að segja, að þyrni, hvk.,
sje myndað af þorn, (einsog eiki af
eik og margt fleira þesskyns). Ekki
kann jeg við að kalla „eða“ spurnar-
atviksorð „= hvort“ (sjá 123. bls), það
er „yfirferðarorð" (með leyfi) frá einni
setníng til annarar; því má alveg sleppa
og er setníngin spurnarsetníng eins
fyrir því. Það sem höf. segir (á 78.
bls.) um „ganna“, af gaman, verður
að falla úr með öllu, því að alt öðruvísi
stendur á í dæminu, sem vitnað er í.
Mjer er óhætt að mæla með kverinu
og er viss um, að það verður notað
mikið af málfræðíngum, og það á það
skilið. Óskandi væri, að höf. fengi tóm
til að halda þessum rannsöknum sínum
áfram.
31. oktober 1925.
Finnur Jónsson.
Thordur Tomasson: Kors og
Krone. O. Lohse. Kobenhavn 1925.
Þórði Tómassyni virðist ljett um að
yrkja. Þessi litla kvæðabók, sem hjer
ræðir um, er mest guðrækilegs efnis,
og skín einlæg trú höfundarins gegnum
kvæði hans. Hann yrkir um jól, páska
og hvítasunnu, fögur kvæði, borin uppi
af einlægri trú og hrifning. Hann
yrkir til móður sinnar:
Jeg skikker Dig min Hilsen, min elskede Mor,
mens Klokkerne kiiner i Dag.
Dér, hvor Du stedes, der lider mod Nat,
og Du kender Dig gammel og svag.
Det fylder med bævende Vemod mit Sind,
thi dybt i mit Væsen Du bor;
Du er jo i hele den vide Verden
min egen, min eneste Mor!
Þá eru hjer tvær þýðingar á ísl.
sálmum: „Forklarelsen paa Bjerget*
(Vald. Briem) og „Om Dodens uvisse
Time“ (Hallgr. Pjetursson), einkar vel
þýtt.
Líka er kvæði til íslensku kirkjunnar:
Hilsen til Islands Kirke: