Morgunblaðið - 13.12.2008, Blaðsíða 36
36 Minningar
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. DESEMBER 2008
✝ Böðvar MagnúsGuðmundsson
fæddist á Efri-Brú í
Grímsnesi 8. nóv-
ember 1935. Hann
lést á Heilbrigð-
isstofnun Suðurlands
á Selfossi 4. desem-
ber síðastliðinn. For-
eldrar hans voru Arn-
heiður Böðvarsdóttir
frá Laugarvatni, f.
14.7. 1904, d. 27.3.
2000 og Guðmundur
Guðmundsson bóndi á
Efri-Brú í Grímsnesi,
f. 3.10. 1898, d. 10.5. 1982.
Systkini Böðvars eru Steinunn
Anna, húsfreyja í Hvammi í Hvít-
ársíðu, f. 1931, Ingunn, bókasafns-
fræðingur í Reykjavík, f. 1934 og
Guðmundur, grunnskólakennari í
Reykjavík, f. 1950.
Dóttir Böðvars og Álfheiðar
Gísladóttur frá Mýrum í Dýrafirði
er 1) Guðrún, ljósmóðir í Reykjavík,
f. 10.10. 1955, gift Hafsteini Jóns-
syni deildarstjóra, f. 1956. Börn
þeirra eru a) Ingólfur, f. 1980, í
sambúð með Sólveigu Alfreðs-
dóttur, f. 1978, sonur þeirra er
Pálmi Gunnar, f. 2008. b) Álfheiður,
f. 1987 og c) Guðrún Una, f. 1988.
Hinn 13.4. 1963 kvæntist Böðvar
Steinunni Ingvarsdóttur, sjúkraliða,
frá Þrándarholti í Gnúpverja-
hreppi, f. 13.10. 1934. Synir Böðv-
ars og Steinunnar eru: 2) Guð-
mundur Örn, húsasmiður, f. 5.9.
1961, kvæntur Kristínu Fjólu Berg-
þórsdóttur kennara, f. 1965. Synir
þeirra eru Bergþór Bjarki, f. 1993,
Tómas Tjörvi, f. 1995, Böðvar
eldrum sínum félagsbú á Efri-Brú
og þremur árum síðar stofnuðu
þau Steinunn nýbýlið Brúarholt úr
landi Efri-Brúar. Böðvar var alla
tíð mikill aðdáandi íslenska hests-
ins og árið 1962 keypti hann helm-
inginn í jörðinni Mýrakoti í Gríms-
nesi og byrjaði eftir það fyrir
alvöru ræktun kynbótahrossa. Ár-
ið 1971 keyptu þau hjónin allan
bústofn foreldra hans og hefur
hann stundað búskap allar götur
síðan, lengst af með sauðfjár- og
hrossarækt. Árið 1989 kom hann á
fót, ásamt seinni konu sinni, Hil-
degard, bændagistingu að Efri-
Brú og starfrækti hana til ársins
2003.
Böðvar var alla tíð virkur í fé-
lagsstörfum sveitarinnar. Hann
var félagi í Lionsklúbbnum Skjald-
breiður og um hríð í stjórn rækt-
unarsambandsins Ketilbjarnar.
Hann var stofnfélagi hestamanna-
félagsins Trausta, sem stofnað var
árið 1960, var varaformaður þess
frá stofnun til 1970 og formaður
frá 1970-1980. Í formannstíð sinni
kom hann félaginu m.a. upp ein-
stökum útskornum verðlaunagrip-
um sem enn eru veittir fyrir efstu
hesta í A- og B-flokki gæðinga. Ár-
ið 2006 var hann tilnefndur heið-
ursfélagi hestamannafélagsins.
Böðvar var félagi í kirkjukór Mos-
fellsprestakalls til síðasta dags,
ásamt því að vera virkur félagi í
kór eldri borgara á Selfossi. Öll
þessi áhugamál sín, þ.e. söng,
hestamennsku og sauðfjárrækt,
sameinaði Böðvar í smalamennsk-
unni á haustin, en hann fór fyrst á
fjall 13 ára gamall og eftir það
samfellt næstu 40 árin, þar af sem
fjallkóngur frá 1974-1988.
Útför Böðvars fer fram frá Sel-
fosskirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
Jarðsett verður að Búrfelli í
Grímsnesi.
Breki, f. 2001 og tví-
burarnir Baldvin
Barri og Snorri
Sveinn fæddir 2008.
3) Óli Fjalar, vélfræð-
ingur og rafvirki, f.
15.12. 1962, kvæntur
Margarethe Th.
Andreassen, flug-
freyju, f. 1968. Dætur
þeirra eru Sunna
Kristín, f. 1988, Stein-
unn Eva, f. 1991 og
Móeiður Kara, f.
1998. 4) Ingvar, f.
27.10. 1963, d. 10.9.
1976. 5) Birkir, hagfræðingur, f.
31.7. 1973, kvæntur Guðrúnu Ei-
ríksdóttur, tölvunarfræðingi, f.
1974. Börn þeirra eru Kolfinna, f.
1998 og tvíburarnir Ingvar og Haf-
steinn, fæddir 2000. Böðvar og
Steinunn slitu samvistum.
Seinni kona Böðvars var Hilde-
gard María Durr, f. 17.10. 1938.
Þau giftu sig hinn 28. apríl 1990 en
slitu síðar samvistum.
Böðvar fæddist á Efri-Brú og
ólst þar upp við hefðbundin sveita-
störf á stóru búi foreldra sinna.
Hann var mikill áhugamaður um
íþróttir og veturinn 1952-1953 var
hann í Íþróttaskólanum í Haukadal
hjá Sigurði Greipssyni. Eftir það lá
leiðin í bændaskólann á Hvanneyri
þaðan sem hann útskrifaðist sem
búfræðingur árið 1955. Eftir að
heim kom aðstoðaði Böðvar for-
eldra sína við búskap á Efri-Brú,
en vann jafnframt því ýmis önnur
störf, m.a. um árabil á vélum Rækt-
unarsambandssins Ketilbjarnar.
Árið 1958 stofnaði hann ásamt for-
„Þetta er nú meira heilsuleysið á
manni. Það er engu líkara en að það
sé skollin á heimsstyrjöld!“ Þetta
sagði hann afi Böðvar, en það var
hann alltaf kallaður á þessu heimili, í
síðasta skiptið sem hann stóð upp úr
stólnum sínum heima á Efri-Brú. Tíu
dögum síðar var „heimsstyrjöldinni“
lokið og nú er hann afi Böðvar horf-
inn okkur úr þessari jarðvist.
Ekki grunaði okkur, þegar við
fengum fyrstu fréttir af veikindum
hans nú í september, að tíminn væri
svo naumur.
Það er erfitt að horfa upp á ástvini
sína veikjast og vita að engin leið er
fær til hjálpar, einungis spurning um
tíma.
Afi Böðvar var hæglátur maður,
dulur á tilfinningar en gat, þegar það
átti við, verið hrókur alls fagnaðar.
Þessi orð hans svo skömmu áður en
hann dó segja okkur því glöggt
hvernig honum leið þó að ekki kvart-
aði hann.
Ekkert verður nú eins og áður.
Það verður tómlegt að koma heim í
litla kotið að Efri-Brú, því að þar
verður enginn afi Böðvar. Minning-
arnar um hann verða hins vegar
áfram í húsinu og þangað verður því
áfram gott að koma, – þrátt fyrir allt.
Elsku afi Böðvar, með þessu fal-
lega ljóði kveðjum við þig og þökkum
þér samfylgdina á þessari jörð. Þín
verður sárt saknað.
Ég sendi þér kæra kveðju,
nú komin er lífsins nótt.
Þig umvefji blessun og bænir,
ég bið að þú sofir rótt.
Þó svíði sorg mitt hjarta
þá sælt er að vita af því
þú laus ert úr veikinda viðjum,
þín veröld er björt á ný.
Ég þakka þau ár sem ég átti
þá auðnu að hafa þig hér.
Og það er svo margs að minnast,
svo margt sem um hug minn fer.
Þó þú sért horfinn úr heimi,
ég hitti þig ekki um hríð.
Þín minning er ljós sem lifir
og lýsir um ókomna tíð.
(Þórunn Sigurðardóttir.)
Guðmundur Örn, Kristín Fjóla,
afastrákarnir þínir, Bergþór
Bjarki, Tómas Tjörvi og Böðvar
Breki, og litlu kútarnir sem
varla fengu að kynnast þér
Baldvin Barri og Snorri Sveinn.
Elsku afi. Það er svo margt sem
rifjast upp á þessari stundu en hér
ætla ég bara að rifja upp eina góða
minningu. Ég man þegar ég var lítil,
svona í kringum 6 ára, og áhugi minn
á hestunum var að aukast. Þá sat ég
ein úti í minkahúsi og beið eftir að þú
færir með hestaleiguna. Þegar þú
komst inn og byrjaðir að beisla hest-
ana spurði ég voða sakleysislega
hvort ég mætti nokkuð fá að fara
með. Þegar ég sá að beisli var sett á
Grímsa gamla varð ég svo glöð því
þá vissi ég að ég fengi að fara með.
Mér fannst ég eiga besta afa í heimi.
Þú varst ávallt reiðubúinn að lána
okkur krökkunum hesta til að fara á
bak. Þú áttir stóran þátt í að auka
áhuga minn á hestamennsku. Það
voru ófár ferðir fjölskyldunnar í
sveitina til að snúast í kringum
hrossin og oft var setið tímunum
saman í eldhúsinu og rætt um hesta.
Ég vil þakka þér fyrir allar þær
hestaferðir sem við höfum farið sam-
an og þá sérstaklega seinustu ár þar
sem ferðirnar fóru að lengjast og
verða skemmtilegri. Þú varst nú
reyndar farinn að „trússa‘‘ fyrir okk-
ur þá og gæta smáfólksins sem ekki
var orðið reiðfært. Ég vil þakka þér
fyrir allar góðar minningar sem þú
hefur gefið mér og nú verður heldur
tómlegt að koma í sveitina þar sem
þú og Gutti eruð báðir farnir.
Ég vona að nú líði þér vel og að þið
Gutti séuð saman á ný.
G. Una.
Í morgunljómann er lagt af stað.
Allt logar af dýrð, svo vítt sem er séð.
Sléttan, hún opnast sem óskrifað blað,
þar akur ei blettar, þar skyggir ei tréð.
– Menn og hestar á hásumardegi
í hóp á þráðbeinum, skínandi vegi
með nesti við bogann og bikar með.
Betra á dauðlegi heimurinn eigi.
Ef inni er þröngt, tak hnakk þinn og hest
og hleyptu á burt undir loftsins þök.
Hýstu aldrei þinn harm. Það er best.
Að heiman, út, ef þú berst í vök.
Það finnst ekki mein, sem ei breytist og
bætist,
ei böl sem ei þaggast, ei lund sem ei kætist
við fjörgammsins stoltu og sterku tök.
Lát hann stökkva, svo draumar þíns
hjarta rætist.
(Einar Benediktsson.)
Engin orð fá lýst betur grunntón-
inum í lífssinfóníu Böðvars bróður
míns eða hughrifum hans á því, sem
honum var kærast, fósturjörðinni og
hestinum.
Þrátt fyrir að fimmtán ár skildu
okkur að voru samskipti okkar ætíð
náin og einlæg. Í uppvexti mínum
var hann mér í senn stóri bróðir og
fyrirmynd.
Ég ætlaði að stjórna ýtum og
vörubílum, eignast úrvals hesta, ná
góðum árangri í kringlukasti,
stökkva hæst og verða góð refa-
skytta. En ekkert af þessu hefur átt
fyrir mér að liggja.
Böðvar var ljúfmenni sem sjaldan
skipti skapi. En honum gat mislíkað
mannanna verk og jafnvel sárnað
væru þau unnin gagnstætt vilja
hans. Oftar lét hann ranglæti yfir sig
ganga án þess að hafa stór orð um
það. Hann lét smáatriðin sjaldan
trufla sig.
Hann var glaðsinna að eðlisfari,
maður andartaksins. Hann var
manns gaman, blés í glæður gáska
með vel sögðum frásögnum, smelln-
um vísum eða við að leiða söng. Á
öðrum stundum var hann lítillátur
og jafnvel of hógvær. Því nýttust
honum ekki eiginleikarnir til fulls,
sem fólgnir voru í greind hans og
hugarfylgsnum.
Böðvar var einstakur dýravinur.
Hann umgekkst allar skepnur af til-
finningu, virðingu og nærgætni. Þó
áttu hestarnir hug hans mestan allt
til lokastundar. Böðvari tókst vel
hvers kyns ræktun, hvort sem í hlut
átti fjárstofn hans, gæðingar eða að
breyta útjörð í akur. Hann var mað-
ur framkvæmda og allt lék í höndum
hans.
En laun heimsins eru vanþakk-
læti. Bróðir minn fékk að finna fyrir
mótlæti í lífinu. En hann bar tilfinn-
ingar sínar jafnan í hljóði. Á slíkum
stundum kallaði hann gjarnan gæð-
ingana til sín „og hleypti á burt undir
loftsins þök“.
Það var gæfa bróður míns að vera
vinmargur. Aðeins mánuði áður en
veikindi Böðvars komu í ljós fór
hann hringferð um landið ásamt
skólabróður sínum frá Hvanneyri,
og heimsóttu þeir alla skólafélaga
sína, sem þeir fundu.
Kæri bróðir: Í æsku minni naut ég
þess að sitja við hlið þér í Land-Ro-
ver-jeppanum og hlusta á söng þinn
eða við þögðum saman. Tveimur
dögum fyrir andlátið sat ég við rúm-
stokk þinn og áttum við þá líka gott
samtal án orða. Við kvöddumst
þakklátir. Og nú ertu allur. Systkini
þín þakka þér samfylgdina með ósk-
um um frið og blessun á guðs vegum.
Börnum og afkomendum þínum
sendum við innilegar samúðarkveðj-
ur.
Guðmundur Guðmundsson.
Í þessum fátæklegu orðum langar
mig til að minnast míns kæra frænda
og vinar Böðvars Guðmundssonar
sem nú er fallinn frá allt of fljótt.
Böðvar var góður félagi og vinur í
mörg ár. Margar hestaferðir fórum
við saman og var ætíð mikið sungið
enda var hann góður söngmaður og
alltaf tilbúinn að taka lagið með
ferðafélögum. Ferðir okkar á Lyng-
dalsheiði, jafnt nóttu sem á degi,
voru ófáar enda lágu æskuslóðir
okkar síns hvorum megin heiðar.
Eftirminnilegar voru Jónsmessu-
ferðir sem við félagarnir fórum í ár-
lega ásamt fleiri sveitungum og ylja
þær í minningunni. Í sleppiferðum á
vorin hefur veðurspáin oft brugðist
en alltaf hægt að treyst á hlýjar mót-
tökur húsbóndans á Efri Brú og ilm-
andi kjötsúpu og ef vel stóð á reið
hann áleiðis yfir heiðina með okkur
næsta morgun. Böðvar var mikill
höfðingi heim að sækja, hann hafði
sterkan persónuleika og mikið að-
dráttarafl og því eftirsóttur fé-
lagsskapur enda var alltaf glatt á
hjalla þar sem Böðvar var. Hann var
viðræðugóður og margfróður og
gaman að ræða við hann um alla
hluti. Hann var mikill sagnamaður
og unun að hlusta á hann lýsa at-
burðum, gömlum sem nýjum. Að
öðrum ólöstuðum held ég að hann
hafi verið fremstur meðal jafningja.
Hann tók sjálfan sig ekki of hátíð-
lega og gat séð skoplegu hliðarnar á
sjálfum sér jafnt og samferðamönn-
um án þess þó að særa. Böðvar var
ósínkur, ósérhlífinn og tryggur vin-
ur.
Þórdís konan mín, börn okkar,
tengdabörn og barnabörn fengu
einnig að njóta vinskapar Böðvars
og minnast þau hans með virðingu
og þakklæti fyrir allar góðu stund-
irnar sem þau fengu að njóta með
honum. Með þakklæti og hlýhug
kveð ég kæran vin. Far þú í friði.
Valur Guðmundsson
frá Efra Apavatni.
Það var dimmt yfir Efri-Brú
fimmtudaginn 4. desember sl., eitt-
hvað lá í loftinu sem við höfðum ekki
skýringu á. Daginn eftir kom Guð-
mundur frá Efri-Brú í heimsókn.
Böðvar á Efri-Brú hafði látist á
Heilsustofnun Suðurlands kvöldið
áður.
Kynni mín af Böðvari og fjöl-
skyldu hans hófust þegar ég sem lítil
stelpa kom í heimsókn til þeirra
hjóna með foreldrum mínum, en
Steina og mamma voru skólasystur
frá Varmalandi. Við systurnar
dvöldum hjá þeim sumarlangt og
mamma seldi fyrir þau egg í bænum
og við vorum ekki lengi að koma
þeim í réttar hendur enda margir
fastir kaupendur að eggjunum.
Hundurinn okkar Hringur var send-
ur í vist til Böðvars og Steinu, en
hann var ekki allur þar sem hann var
séður, lagðist á hænsnin og þurfti
því að lóga honum en ekki var hægt
að segja litlum ungfrúnum úr
Reykjavík það heldur var sagan sett
í það form að mjólkurbílinn hefði ek-
ið yfir hann einn daginn.
Ljúfar minningar um dvöl mína að
Brúarholti sem barn hjá Böðvari og
Steinu gleymast ekki og er ég þeim
þakklát fyrir að hafa kynnst sveit-
armennsku hjá þeim áður en hefð-
bundinn búskapur lagðist af.
Árin líða og aftur er ég komin í
kaffi til Böðvars en nú með eigin-
manni mínum Guðmundi Tómassyni
frænda Böðvars en þeir voru
bræðrasynir. Við komum iðulega við
hjá þeim Böðvari og Hildó um helgar
í kaffi hvort heldur var sumar eða
vetur og var notalegt að sitja í gamla
eldhúsinu að Efri-Brú og spyrja tíð-
inda úr sveitinni . Það kom einnig
fyrir að leita þurfti aðstoðar Böðvars
til að fá start eða draga okkur út úr
snjósköflum. Ein ferð stendur upp
úr er við í bjartsýni okkar fórum
Vatnsvíkina á fólksbíl í byrjun jan-
úar til að halda þrettándann hátíð-
legan að Hamri. Vitanlega sátum við
kolföst í miðri Vatnsvíkinni. Var þá
auðvitað hringt í Böðvar eins og
endranær þegar vandræði steðjuðu
að og var Böðvar ekki lengi að koma
sér af stað til að bjarga vinum sínum.
Guðmundur dvaldi oft sem barn
hjá foreldrum Böðvars að Efri-Brú,
þegar foreldrar hans brugðu sér í
bæinn en þau dvöldu yfirleitt sum-
arlangt í húsi Tómasar við Sogið.
Hann sagði mér sögu af atburði þeg-
ar hann var sex ára gamall þar sem
Böðvar kemur við sögu. Austan við
Efri-Brú er mýri og var Guðmundur
að þvælast þar og kunni sem oftar
ekki fótum sínum forráð. Áður en
hann vissi af var hann sokkinn upp
fyrir hné í mýrina. Böðvar var ekki
langt undan frekar en síðar á lífsleið-
inni, sterklegir armar gripu um Guð-
mund og kipptu honum upp úr. Er
þetta fyrsta æskuminning hans um
frænda sinn.
Sonur okkar,Tómas var fermdur í
Búrfellskirkju og vantaði mig kór til
að syngja við athöfnina. Datt mér þá
í hug að hringja í Böðvar og spyrja
hann ráða. Er ekki að orðlengja að
hann mætti með kórfélaga sína úr
sveitinni þangað. Veislan var haldin
að Efri-Brú og þótti okkur Guð-
mundi vænt um þann vinarhug sem
þau hjónin Böðvar og Hildigaard
sýndu okkar þennan dag .
Ekki munum við lengur heyra í
traktornum hans Böðvars silast út á
Kvíanes til að gefa hestunum eða
standa í stafni bátsins þegar hann
fór út á vatn á sumrin til að leggja og
vitja um netin.
Við kveðjum Böðvar með söknuði
og vottum aðstandendum hans sam-
úð okkar.
Guðmundur, Guðrún,
Tómas og Ragnar.
Í dag verður til grafar borinn jafn-
aldri minn og vinur, Böðvar Magnús
Guðmundsson frá Efri-Brú í Gríms-
nesi. Við Böðvar fæddumst með 3ja
daga millibili í nóvember 1935. Við
vorum skírðir saman, gengum í
barnaskóla saman, vorum fermdir
saman og gengum báðir síðan í sömu
skólana, íþróttaskólann í Haukadal
og Bændaskólann á Hvanneyri, þó
ekki samtímis öll árin. Við vorum
bjartsýnir ungir menn og ætluðum
okkur að verða stórbændur í okkar
sveit með mikinn bústofn og til ynd-
isauka vaninhyrnda sauði og góða
hesta. Böðvar var afar dagfarsprúð-
ur, kátur, kvartaði aldrei og sagði
aldrei styggðaryrði við nokkurn
mann.
Að lokinni skólagöngu okkar var
ráðist í fjósbyggingar á jörðum for-
eldra okkar og fengum við okkur
báðir vörubíla og hjálpuðum hvor
öðrum að draga að byggingarefni
vegna framkvæmdanna. Síðar feng-
um við okkur nýjan vörubíl og ætl-
uðum okkur auðvitað að verða ríkir
en eitthvað gekk það ekki eftir.
Ég hætti búskap eftir fá ár en
Böðvar bjó á Efri-Brú í félagi við for-
eldra sína og svo með konu sinni,
Steinunni Ingvarsdóttur frá Þránd-
arholti í Gnúpverjahreppi, og eign-
uðust þau fjóra drengi en einn þeirra
er látinn. Böðvar átti fyrir eina dótt-
ur. Böðvar og Steinunn skildu. Böðv-
ar bjó áfram á Efri-Brú með seinni
konu sinni Hildigaard Dürr og ráku
þau þar um tíma hótel og veitinga-
stað, bæði vandað og glæsilegt. Það
dró úr sambandi okkar Böðvars þeg-
ar ég flutti úr sveitinni en vinátta
okkar slitnaði aldrei. Síðast í sumar
vitjuðum við saman um net í Úlf-
ljótsvatni en þá voru veikindi hans
ekki orðin ljós. Hann kvartaði aldrei
um sína hagi.
Ég kveð í dag vin minn til margra
ára og ef okkar barnatrú reynist
rétt, sem við skulum trúa, þá
sjáumst við áður en mjög langt um
líður á grænum túnum almættisins,
kannski leggjum við á klárana og
ríðum upp á háheiðina. Ég sendi fjöl-
skyldu og vandamönnum Böðvars
mínar innilegustu samúðarkveðjur.
Magnús Björgvinsson
frá Klausturhólum.
Böðvar Magnús
Guðmundsson