Morgunblaðið - 20.01.2009, Qupperneq 20
20 Umræðan
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 20. JANÚAR 2009
12. JANÚAR 2009.
Volgir blóðlækir
streyma enn á götum
Gazaborgar. Sund-
urtætt lík, dauðvona
fólk hvarvetna. Öfl-
ugum sprengjum hef-
ur rignt yfir saklaust
og varnarlaust fólk
dögum saman. Sjúkra-
hús eru full, vatn er af
skornum skammti,
matarbirgðir þrotnar, helsært fólk
á sjúkrahúsum fær ekki meðul.
Rauði krossinn og Rauði hálfmán-
inn fá ekki að sinna særðum. Al-
þjóðalög eru þverbrotin. Skólar og
barnaheimili eru sprengd upp.
Sjúkraflutningamenn eru skot-
mörk ísraelskra hermanna. Heim-
ili eru rústuð, fjölskyldum eytt og
börnin drepin og limlest í hundr-
aða tali. Ísraelski herinn er að
prófa ný vopn, DINE, sem tæta
sundur líkama fólks. Hann notar
einnig ólögleg vopn; hryllilegan
hvítan fosfór og napalm til að
kveikja í varnarlausu fólki á ferð.
Aðgerðin minnir um margt á blóð-
baðið Operation Fhantom Fury í
Fallujhaborg í Írak í nóvember
2004, sem við studdum.
Í morgun, 12. janúar 2009, þeg-
ar hildarleikurinn á Gaza var
helsta umræðuefni fjölmiðla um
allan heim hafði leiðarahöfundur
Morgunblaðsins mestar áhyggjur
af ungu (?) fólki með höfuðföt sem
kveikti í sjónvarpskapli á gaml-
ársdag sem kosta mun eigendur
stöðvarinnar einhverja aura. Leið-
arahöfundi finnst mikilvægast
núna að hafa áhyggjur af þessu
dulbúna fólki – vegna þess að það
er ekki hægt að hegna því og setja
það ævilangt á svartan lista fyrir
að skemma sjónvarpskapal og rífa
kjaft, eins og það heitir.
Barnamorðin í
Gaza og fjöl-
skylduharmleikurinn
er skelfilegri en
nokkur orð fá lýst
nema með þjóð-
armorði. Og við, þessi
kokhrausta þjóð fram
í október síðastliðinn,
segjum ekki orð,
horfum á skelfinguna
sem minnir hvað
helst á það þegar
nasistar söfnuðu Gyð-
ingum í gettó í
Varsjá forðum. Rík-
isstjórn landsins (ekki okkar) hef-
ur ekki manndóm í sér að segja
hvað okkur finnst.
Þorgerður Katrín Gunn-
arsdóttir, varaformaður Sjálfstæð-
isflokksins, segir ekki unnt að for-
dæma aðgerðir Ísraela að svo
stöddu. Ríkisstjórnin hafi ekki
rætt málið en geri það væntanlega
í vikunni. Ekki megi gleyma
ábyrgð Hamas-samtakanna á
ástandinu. Þannig hljómuðu öm-
urlegar hádegisfréttir á RÚV 4.
janúar.
Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur
utanríkisráðherra var þó aug-
ljóslega brugðið við yfirlýsingu
ráðherra mennta og íslenskrar
menningar og fordæmdi hernað
Ísraelshers strax. En frá rík-
isstjórn Íslands komu óljós skila-
boð og stjórnmálaslit við hrottana
í Ísrael eru ekki til umræðu vegna
þess að við erum í þeirra liði.
Þetta eru vinir okkar og við styðj-
um þá með því að slíta ekki stjórn-
málasambandi. Yfirlýsingar for-
sætisráðherra ríkisstjórnarinnar
voru að vanda lítilla sanda og lít-
illa sæva.
Eitt er að hafa staðið að og kynt
undir efnahagsstefnu sem hefur
valdið ómælanlegu tjóni fyrir sam-
félag og einstaklinga, eiga þátt í
morandi spillingu og tilfinn-
anlegum náttúruspjöllum í þágu
alþjóðlegrar stóriðju án þess að
viðurkenna ábyrgð og mistök.
Annað er að hafa ekki manndóm í
sér að slíta stjórnmálasambandi
við barnamorðingja og fordæma í
verki hernað þar sem varnarlaus
almenningur er fóður til að prófa
skaðræðisvopn og til að vita hve
langt má ganga í að myrða fólk áð-
ur en þjóðir heims missa alla þol-
inmæði.
Eignaupptaka, rán, örbirgð,
kúgun, ofbeldi, hópfangelsanir,
flóttamannaþorp í eigin landi,
eyðilegging á vatnsbólum, skólum,
sjúkrahúsum, ökrum, híbýlum og
heilum þorpum, fjöldamorð, linnu-
laus dráp á börnum, foreldrum og
forystumönnum palestínsku þjóð-
arinnar – allt sem nafni tjáir að
nefna í mannréttindum Palest-
ínumanna er og hefur verið fótum
troðið árum saman og dugar samt
ekki þessari forystu Sjálfstæð-
isflokks til að viðurkenna hver
ógni hverjum og hver niðurlægi
hvern. Teygjubyssur virðast henni
jafn ógnvænleg vopn og sprengju-
vörpur, flugher, jarðýtur og skrið-
drekar.
Er þetta réttlætið og samhygðin
sem við viljum að börnin okkar fái
í veganesti? Er þetta réttlæti sem
við viljum að okkar börn búi við?
Er viðhorf þessa sjálfumglaða
fólks í ríkisstjórn Íslands kannski
hættulegt mannlegu siðferði?
Hver erum við?
Guðmundur Páll
Ólafsson skrifar um
ástandið á Gaza
»Er þetta réttlæti
sem við viljum að
okkar börn búi við? Er
viðhorf þessa sjálf-
umglaða fólks í rík-
isstjórn Íslands kannski
hættulegt mannlegu sið-
ferði?
Guðmundur Páll
Ólafsson
Höfundur er rithöfundur.
HAFNFIRÐINGAR
og margir aðrir lands-
menn standa í ævarandi
þakkarskuld við St.
Jósefssystur, sem réð-
ust í það mikla stórvirki
árið 1926 að byggja St.
Jósefsspítalann í Hafn-
arfirði og reka af mikilli
hagsýni og fórnfýsi í 60 ár, ætíð með
kristilegan kærleik að leiðarljósi við
að líkna sjúkum og þjáðum.
Þegar kom að því að systurnar
gátu ekki lengur annast rekstur spít-
alans var hann seldur, árið 1987, ríki
og Hafnarfjarðarbæ. Fór salan fram
á þeim forsendum St. Jósefssystra,
„að spítalinn yrði áfram rekinn með
svipuðu sniði og verið hafði“, eins og
fram kemur í skráðum heimildum.
Var mér sem ráðgjafa systranna og í
stjórn spítalans um árabil vel kunn-
ugt um þær áherslur systranna að
spítalinn gegndi áfram
sama hlutverki og áður
og töldu það mikilvæg-
ara en hið lága sölu-
verð eignanna, þ.e. fyr-
ir sjúkrahús, gamla
skólahúsið og leikskól-
ann eða alls kr. 127
millj.
Þegar gengið var frá
sölu spítalans höfðu
þáverandi heilbrigð-
isráðherra, Ragnhildur
Helgadóttir, og Þor-
steinn Pálsson fjár-
málaráðherra fallist á þær eindregnu
óskir bæjaryfirvalda í Hafnarfirði að
starfsemi spítalans skyldi áfram
haldið á þeim grundvelli, sem áður
hafði verið mótaður í starfsemi hans,
þ.e. með þjónustu á sem flestum
sviðum.
Ef þau áform ríkisvaldsins að
raska margra áratuga grundvelli
starfseminnar á St. Jósefsspítala ná
fram að ganga, yrði farið á svig við
óskir þær og forsendur sem lágu að
baki hjá St. Jósefssystrum við sölu
spítalans. Má því líta á fyrirætlanir
heilbrigðisráðherra sem svik við St.
Jósefssystur.
Heilbrigðisráðherra telur sér trú
um, sem engan veginn er ljóst, að
hann geti sparað ríkissjóði fé með því
að leggja niður grunnþætti í starf-
semi spítalans og flytja á aðra staði.
Hann tekur þá ekkert tillit til ann-
arra verðmæta, sem við það glatast
og verða aldrei metin til fjár, en
skipta miklu meira máli en peningar.
Hér er átt við þann einstaka anda,
sem ríkir á St. Jósefsspítala og óum-
deilt er að megi rekja beint til St.
Jósefssystra. Þá fer orð af því hversu
frábær og persónuleg öll hjúkrunar-
og læknisþjónusta er á því sjúkra-
húsi enda er þar úrvals starfslið. Sá
mannauður má ekki glatast og sjúk-
lingar ekki missa þann lækn-
ingamátt sem fylgir vist á St. Jós-
efsspítalanum.
Færa má rök fyrir því að atlaga
heilbrigðisráherra að St. Jósefsspít-
ala sé ólögmæt. En umfram allt
verður að vona að ráðherra og rík-
isstjórn beri gæfu til þess að hætta
við þær breytingar sem kynntar hafa
verið í starfsemi þessa ágæta sjúkra-
húss.
Hver verður afstaða
þingmanna?
Ef heilbrigðisráðherra heldur fast
við áform sín um breytingar á starf-
semi St. Jósefsspítala, þegar alþingi
kemur saman á ný í þessum mánuði,
hljóta málefni spítalans að koma þar
til umræðu og afgreiðslu.
En á fjölmennasta borgarafundi,
sem haldinn hefur verið í Hafnarfirði
10. jan. sl. lýstu tveir þingmenn, Siv
Friðleifsdóttir og Álfheiður Inga-
dóttir, sig mótfallna aðgerðum heil-
brigðisráðherra. Það verður því fróð-
legt að vita um afstöðu annarra
þingmanna til þessa mikilvæga vel-
ferðarmáls Hafnfirðinga að tryggja
framtíð St. Jósefsspítala í núverandi
mynd. Sú afstaða kann að verða
mörgum leiðarvísir við kjörborðið í
næstu kosningum til alþingis.
Svik við St. Jósefssystur
Árni Gunnlaugsson
skrifar um vænt-
anlegar breytingar
á starfsemi St. Jós-
efsspítala
Árni Gunnlaugsson
» Fór salan fram á
þeim forsendum St.
Jósefssystra, „að spít-
alinn yrði áfram rekinn
með svipuðu sniði og
verið hafði“, eins og
fram kemur í skráðum
heimildum.
Höfundur er lögmaður, Hafnarfirði.
MIKIÐ brá okkur hjónum þegar
við heyrðum í þér í fréttaviðtali á
Stöð 2 fimmtudaginn 8. janúar er
þú svaraðir spurningu Heimis Más
með fyrirlitningu: „Við skulum sjá
hvernig þessu fólki líður eftir
skamman tíma.“ Einnig var í
þessu viðtali haft eftir þér að það
hefði verið nauðsynlegt, já nauð-
synlegt, að flytja vistmenn Sels úr
einbýli yfir í lítil tvíbýli á Krist-
nesspítala.
Þetta er sú mesta svívirða sem
við höfum heyrt svo ekki sé meira
sagt. Hvernig vogar þú þér að
koma svona fram við háaldrað og
veikt fólk og það fyrir framan al-
þjóð? Eru þetta þakkir til þessa
fólks sem við höldum að hafi ekki
gert þér nokkurn skapaðan hlut
illt, síður en svo? Voru þetta ekki
skattgreiðendur í fjölda mörg ár?
Þarf að koma fram við það sem
niðursetninga? Flytja það nauðugt
úr þokkalegu híbýli þar sem það
gat þó haft smávegis af þeim ver-
aldlegum eigum sínum sem gat
tengt það við sitt veraldlega líf og
látið því líða vel, með virkilega
notalegri og góðri þjónustu frá-
bærs starfsliðs Sels, án alls í sam-
býliskrubbur með öðrum.
Við spyrjum og viljum fá svar:
Hvað hafa þessir fyrrverandi vist-
menn Sels til saka unnið, þannig
að svona sé komið fram við þá?
Ekki voru þau útrásarvíkingarnir
sem knésettu þjóðina! Hvorki sál-
ar- né líkamleg líðan hjá þessu
blessaða fólki hefur verið góð í að-
draganda flutninganna, né í þeirri
erfiðu aðlögun sem síðan hefur
verið, þó að móttaka frábærs
starfsliðs Kristnesspítala sé þakk-
arverð og hefur hún eflaust hjálp-
að mikið. En er það ekki forkast-
anlegt að þurfa að sjá að farið sé
með nána vini og ættingja sem
hreppsómaga? Hefði ekki mátt
gefa aðstandendum og bæjaryf-
irvöldum aðeins lengri frest til að
reyna að koma vistfólki Sels í vist-
un t.d. á Hlíð?
Ef þú, Halldór, hefur smávott af
sómatilfinningu ættir þú að biðja
þetta fólk fyrirgefningar. Við trú-
um því að jafnvel verstu illmenni
eigi rétt á fyrirgefningu synda
sinna, jafnvel þó að þau hafi fram-
ið sálarmorð.
Þú, Halldór, hefur talað með
miklum gorgeir um að þú sért að
spara og hagræða en því miður
virðist þetta frekar vera að gera
bara eitthvað til að sýnast, því í
raun er það alls ekkert.
Því miður er þetta mál alfarið í
höndum stjórnar FSA og við vit-
um að greiðslur til FSA eru
grundvallaðar á því kostnaðarmati
á hverjum sjúklingi fyrir sig og
hefðu því átt að standa undir
þeirri þjónustu sem er veitt. Og ef
um hagræðingu og sparnað innan
FSA væri að ræða yrði tekin
skynsamleg afstaða þá væri hægt
að ná niður kostnaði og samt veita
eðlilega þjónustu.
Væri ekki besta lausnin að
skera niður kostnaðinn á topp-
unum og jafnvel reka einhverja af
þeim? Er t.d. þörf á að vera með
starfsmannastjóra og starfsþróun-
arstjóra? Er ekki verið að skapa
störf á vitlausu sviði, er þetta ekki
sjúkrastofnun? Forstöðumaður,
deildarstjóri o.s.frv. eru endalaus
starfsheiti sem sjást innan FSA.
Er ekki nóg að hafa einn stjóra
yfir hverri einingu? Er ekki hér
verið að skapa leið til að greiða
hærri laun til valinna gæðinga?
Halldór, að lokum kveðjum við
með þeim orðum sem ástvinur
okkar, sem varð fyrir barðinu á
þér, notaði um þá menn sem hon-
um líkaði miður við og sagði ein-
ungis „að hann/hún væri rakinn
drullusokkur“ og hvort það á við
um þig látum við öðrum eftir að
dæma.
SÓLRÚN STEFANÍA
BENJAMÍNSDÓTTIR OG
KJARTAN TRYGGVASON
eru aðstandendur eins fyrrver-
andi vistmanns Sels.
Opið bréf til Halldórs
Jónssonar, stjórnarfor-
manns FSA
Frá Sólrúnu Stefaníu Benjamíns-
dóttur og Kjartani Tryggvasyni:
Sólrún Stefanía
Benjamínsdóttir
Kjartan
Tryggvason
BRÉF TIL BLAÐSINS
EINAR Már Guðmundsson
rithöfundur skrifar eina af mót-
mælagreinum sínum í Morg-
unblaðið sl. sunnudag. Innan um
orðskrúðið eru þessar alvarlegu
fullyrðingar:
„Skuldug fyrirtækin renna
skuldlaus aftur til fyrri eigenda
sinna. Menn sem skulda þúsund
milljarða leysa þetta til sín, eins
og að drekka vatn. Það er þetta
sem Jón Ásgeir vill bjóða okkur
upp á í umboði sinna manna.
Fjölmiðlarnir eru nú þegar
komnir til hans …“ og starfa „í
þágu eigenda sinna, sem í kyrr-
þey hafa getað sölsað undir sig
ómæld verðmæti“.
Af þessu tilefni vil ég spyrja
Einar Má: Getur hann nefnt
dæmi þess að einn maður – eða
jafnvel fyrirtæki á hans vegum –
skuldi þúsund milljarða á Ís-
landi? Getur hann tilgreint hvaða
skuldugu íslensk fyrirtæki hafa
runnið skuldlaus til fyrri eigenda
sinna? Veit hann til þess að Rík-
isútvarpið, Morgunblaðið, Skjár
einn, Viðskiptablaðið, DV og all-
ur sá fjöldi vefmiðla, sem hér er
rekinn, séu í minni eigu eða fyr-
irtækja á mínum vegum? Hvaða
ómældu verðmæti hef ég getað
„sölsað“ undir mig í kyrrþey og
hvernig?
Einari Má er greinilega mikið
niðri fyrir. Það gefur honum þó
ekki leyfi til að skálda upp hvað
sem er. Einar Már vitnar í Milan
Kundera, sem segir að skáld-
skapurinn fjalli um veruleikann
„á bak við“ fréttirnar. Okkur,
sem erum ekki eins vel að okkur
í skáldskaparfræðum, þætti gott
að vita í hvaða veruleika Einar
Már lifir, ef hann telur ofan-
greindar fullyrðingar sínar vera
staðreyndir.
Jón Ásgeir Jóhannesson
Spurningar
til Einars Más
Höfundur er athafnamaður.