Morgunblaðið - 06.03.2009, Blaðsíða 34
34 Minningar
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 6. MARS 2009
✝ Kristín Ólafsdóttirfæddist á Kleifum
í Skötufirði 17. októ-
ber 1920. Hún lést á
Landspítalanum 25.
febrúar síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru María Rögn-
valdsdóttir, f. á Svarf-
hóli í Súðavíkurhreppi
13.1. 1891, d. 19.10.
1989 og Hálfdán Ólaf-
ur Hálfdánsson, f. á
Hvítanesi í Ögur-
hreppi 4.8. 1891, d.
26.3. 1973. Systkini:
Ósk, f. 11.3. 1916, Guðrún, f. 24.9.
1917, d. 13.2. 2009, Einar og Karitas,
f. 26.3. 1919, Karitas, lést á fyrsta ári,
Rögnvaldur, tvíburabróðir Kristínar,
f. 17.10. 1920, d. 3.9. 1964, Lilja og
Fjóla, f. 10.6. 1922, Jónatan, f. 24.1.
1925, Helga Svana og Hálfdán, f. 3.8.
1926, Hálfdán d. 19.2. 1999, Halldóra
og Haukur, f. 5.6. 1928, María og
nad. b.: Kristrós Eir, Ásta Marý og
Bjarni Smári. 2) Vilhelm Valgeir
Guðbjartsson, f. 8.8. 1948, m. Guðrún
Ragnarsd. b.: a) Oddur Þór, m. Anett
Blischke, b.: Snæbjörn Rolf og Rich-
ard Örn. b) Vilhelm, m. Sólveig H.
Benjamínsd. c) Fannar. 3) Ólöf María
Guðbjartsd. f. 18.1. 1950, m. Jónas
Pétur Sigurðsson, b.: a) Kristín, m.
Guðmundur Sigurðsson, b.: Sigurður
Pétur og Sindri Már. b) Margrét, m.
Karl Grétar Karlsson, b.: Karen
Helga, Einar Pétur og Ólöf María. 4)
Svanur Guðbjartsson, f. 27.3. 1951,
m. Ólöf Magnúsd. b.: a) Katrín Edda,
m. Björn F. Björnsson, b.: Kristján
Hermann og Björn Kári. b) Sunna
Rós, m. Axel Helgason, b.: Svala Rut.
c) Birta Ósk, m. Sigfinnur Gunn-
arsson, b.: Gunnar og Tinna. d)
Bylgja Rún, m. Andri Ö. Arnarson. 5)
Þröstur Guðbjartsson, f. 23.10. 1952,
m. Patiwat Deepaen. 6) Þríburar, f.
19.9. 1953, létust nýfæddir. 7) Guð-
rún Guðbjartsd. f. 24.5. 1955, m.
Bjarni Albertsson, b.: a) Guðbjartur
Atli, m. Anna Grabowska, b.: Ísak
Ingi, Baldur Þór og Jakub. b) Guðjón
Páll, c) Auður Erla, d) Kristinn Snær.
8) Unnur Guðbjartsd. f. 7.9. 1956, m.
Garðar Benediktsson, b.: a) Hálfdán
Ólafur, m. Arndís Pétursd. b.: Kol-
brún Lísa, Svava María, Garðar
Darri og Arndís Magna. b) Benedikt
Ágúst, c) Branddís Jóna, m. Þorvald-
ur Ó. Karlsson, b.: Rúnar Karl. d)
Guðlaug Björg, m. Jónatan I. Jóns-
son. 9) Kristín Þóra Guðbjartsd. f.
28.11. 1960, m. Sigurður S. Jónsson,
b.: Stefán Þór. 10) Birna Guðbjartsd.
f. 6.4. 1962, m. Sölvi R. Sólbergsson,
b.: a) Snævar Sölvi, b) Tómas Rúnar,
m. Rebekka Líf Karlsd. c) Bergþór
Örn.
Kristín var matráðskona alla sína
tíð, m.a. á Sælakaffi, Eddu hót-
elunum og víðar. Hún flutti til Bol-
ungarvíkur 1978 og var matráðs-
kona í Frystihúsi Einars
Guðfinnssonar. Hún tók þá saman
við Hannes Sigurðsson og bjuggu
þau saman í 10 ár en Hannes lést
1989. Kristín flutti til Reykjavíkur
1990 í Stangarholt 5 og bjó þar til
æviloka.
Útför Kristínar fer fram frá Há-
teigskirkju í dag og hefst athöfnin
kl. 13.
Ólafur Daði, f. 16.1.
1932, Ólafur Daði d.
16.2. 1992, fósturbr.
Ármann Leifsson, f.
5.10. 1937, d. 5.5.
2006. Kristín flutti til
Bolungarvíkur með
foreldrum sínum og
systkinum 1930. Hún
stundaði nám við
Kvennaskólann á
Blönduósi 1944.
Kristín giftist árið
1948 Guðbjarti Þóri
Oddssyni húsamálara
og bjuggu þau í Bol-
ungarvík uns þau fluttu 1961 til
Reykjavíkur á Bergstaðastræti 64.
Þau skildu 1975. Börn Kristínar eru:
1) Örn Guðjónsson, f. 24.9. 1945, m.
Sigurósk Garðarsd. b.: a) Guðjón Páll,
f. 1967 d. 1981. b) Garðar Smári, m.
Nína Björg Sveinsd. b.: Karen Ösp,
Andri Már, Rúnar Páll og Sigurósk
Gréta. c) Leó Jarl, m. Sveiney Bjar-
Barnsaugu, vöknuð við sólskin og söng á
glugga,
og síðan tekur við ævin – í dauðans
Skugga.
Því söm eru allra örlög. Vér fæðumst feig.
Hve fyllir oss snemma sú vitneskja hroll-
köldum geig.
Vér skelfumst það stríð, sem öllum ber
hinst að heyja.
En hvað er við því að segja,
ef dauðinn einn læknar ótta manns við að
deyja.
(Tómas Guðmundsson.)
Já, mannsævin er eins og lindin
sem rennur til sjávar, og breiðir úr
sér og breytist í saltan sjó. Eins er
með tárin sem nú streyma niður kinn-
ar mínar, svo sölt eins og sjórinn, og
sorgin og einmanaleikinn hellast yfir
mig, nú er ég kveð þig, elsku mamma
mín.
Ég er svo máttlaus og svo varn-
arlaus gagnvart þessum tilfinningum.
Þó vissi ég hvert stefndi er ég hélt af
landi brott í mánaðarfrí til Taílands,
nú í byrjun febrúar, en samt var ég
ekki tilbúinn að kveðja þig hinstu
kveðju. Hvenær er maður tilbúinn til
þess? Aldrei!
Minningarnar hrannast upp hver
af annarri, en þakklæti er mér efst í
huga. Þakklætið fyrir allt sem þú
gafst mér og gerðir fyrir mig, og
studdir mig í hverju því sem ég tók
mér fyrir hendur. Þakklætið fyrir
námsárin mín, leiklistarnámið, sem
mér hefði aldrei tekist að klára nema
með þínum stuðningi, fjárhagslega
sem og andlega.
Ég veit að lífið án þín verður und-
arlegt og skrítið næstu misserin, en
eins og þú sagðir alltaf sjálf, „Þetta
grær áður en þú giftir þig.“ Já, ég veit
að sárin gróa með tímanum, en sökn-
uðurinn eftir hlýju faðmlagi þínu,
hverfur aldrei og tómarúmið í hjart-
anu verður ekki fyllt.
Elsku mamma, nú ertu farin í langa
ferðalagið sem við allar mannlegar
verur eigum framundan, einhvern
tímann, en hvenær við hittumst aftur
á leiðarenda, vitum við ekki og er það
gott, en þangað til ylja ég mér við all-
ar fallegu minningarnar um þig, sem
ég geymi í hjarta mínu.
Ég sendi þér kæra kveðju
nú komin er lífs þíns nótt,
þig umvefji blessun og bænir
ég bið að þú sofir rótt.
Þó svíði nú sorg mitt hjarta
þá sælt er að vita af því,
þú laus ert úr veikinda viðjum
þín veröld er björt á ný.
Ég þakka þau ár sem ég átti
þá auðnu að hafa þig hér,
og það er svo margs að minnast
svo margt sem um hug minn fer,
þó þú sért horfinn úr heimi
ég hitti þig ekki um hríð,
þín minning er ljós sem lifir
og lýsir um ókomna tíð.
(Þórunn Sigurðardóttir.)
Kveðju sendir þér unnusti minn,
Patiwat í Taílandi, sem þráði svo að
hitta þig og fá að kynnast þér, og sem
þú einnig þráðir að hitta, en gat ekki
orðið í þessu lífi.
Elsku mamma, hafðu þökk fyrir
allt og allt og hvíl nú í guðs friði í
faðmi fjallana fyrir vestan.
Þinn sonur,
Þröstur.
Elsku mamma.
Þakka þér allar stundirnar sem við
áttum saman og margs er að minnast.
Þú varst lífsglöð kona, svolítið ítölsk,
og hafðir gaman af smávegis dufli,
glensi og gamni. Það var suðræn
sveifla í þér, söngst gjarnan og dans-
aðir við gamla ítalska slagara frá
Hauki Morthens. Þú varst dugnaðar-
forkur og ósérhlífin, gekkst í verkin í
eldhúsinu með skarkala og látum og
ef þér mislíkaði eitthvað sögðum við
systinin að það væri norðanátt í eld-
húsinu og var vissara að láta lítið fyrir
sér fara uns lægði.
Þú varst snögg til að láta í þér
heyra en sem betur fer rauk fljótt úr
þér aftur og ljúf er minningin að
vakna seint á sunnudagsmorgni við
lokkandi ilminn af lambalærinu,
kraumandi í ofninum á Rafha-eldavél-
inni, messan á í útvarpinu og þú
syngjandi sálmana í græna Hag-
kaupssloppnum með Carmen-rúllur í
hárinu.
Og undirbúningur fyrir jólin er
minnisstæður, þá voru bakaðar gyð-
ingakökur, loftkökur, spesíur, pipar-
kökur, hálfmánar, engiferkökur,
mömmukökur og vanilluhringir, fyrir
utan alla tertubotnana og allt var svo
læst í efstu hillu í búrskápunum. Lyk-
ilinn faldirðu á góðum stað sem flestir
lögðu sig í líma við að finna sem fyrst
svo hægt væri að laumast í smákökur
og mjólkurglas að næturlagi og var
hann Bjartur málari þar fremstur í
flokki.
Kleinuboxið í búrinu á Besta, eins
og við kölluðum Bergstaðastræti 64,
var alltaf sneisafullt af nýsteiktum og
ilmandi kleinum. Þangað fóru barna-
börnin beinustu leið þegar þau komu í
heimsókn og þú eldaðir besta bixímat
í heimi og bakaðir pönsur á fjórum
pönnum samtímis, hvílík snilld! Hjá
þér var alltaf gott að borða og berum
við flest systkinin þess merki, svo
mjúk og ávöl.
Það var alltaf líf og fjör á Hótel
Skrölt en svo var heimili okkar að
Bergstaðastræði 64 einnig nefnt af
næturgestum sem komu víða að, að-
allega þó ættingjar úr Bolungarvík.
Þótt börnin væru mörg var alltaf
hægt að bæta við og það lá við að það
væri sofið í baðkerinu.
Þú varst mikil sjálfstæðiskona, blá
fram í fingurgóma og bölvaðir oft Ill-
viljanum ef hann slæddist óvart inn
um lúguna en frumburðurinn þinn,
þessi himneski í kjallaranum á Besta,
var áskrifandi að blaðinu. Þið mæðg-
inin voruð ekki sammála í pólitík og
oft háværar samræður þar.
Nýrri hlið kynntist ég svo á þér
þegar ég eignaðist barn og þú fékkst
yngsta barnabarnið áttatíu og
tveggja ára gömul. Þetta var mun
mýkri hlið og eftirlátssamari við ung-
viðið en hér á árum áður þegar lífs-
baráttan var erfið og peningaráð lítil
og ekki mikið eftir þegar búið var að
sinna nauðsynlegustu þörfum allra.
Þú fæddir 12 börn á 18 árum, þar af 9
sem komust á legg og eru afkomend-
ur þínir í dag 61 talsins. Þegar eitt lít-
ið púrtvínsglas gat ekki lengur kallað
fram glampa í augun og þú hafðir vart
mátt til að knúsa hann Stefán Þór,
sem kallaði þig ætíð ömmu KÓ, þá
hefði ég mátt vita að stutt væri eftir af
þínu ævikvöldi.
Þig sáum við sjaldan hvíldar njóta
en oft sofnuðum við börnin þín út frá
sýslinu í þér við prjóna- og sauma-
skap og malið í saumavélinni.
Elsku mamma mín, sof þú nú rótt
og hvíldu í friði.
Þín dóttir,
Kristín Þóra.
Ég var ekki búin að vera lengi tengd
fjölskyldunni hennar Stínu tengda-
mömmu þegar búið var að gera mér
það ljóst að Vestfirðirnir væru fremri
öðrum landshlutum. Þar var allt
stærst og best, fjöllin hæst, firðirnir
þeir fallegustu, hvergi önnur eins að-
albláber, bestu fiskimiðin og veðrið það
stórkostlegasta allt frá mestu vetrar-
stórhríðum til bestu logn- og sólar-
daga. Vestfirðingarnir væru stór-
brotnir eins og landið, þeir væru
hörkuduglegir, skapmiklir, háværir,
kátir og góðhjartaðir. Þessar lýsingar
eiga einmitt vel við Stínu, eða ömmu
KÓ eins og hún var oft kölluð af ömmu-
börnunum. Hún var eins og veðrið fyr-
ir vestan. Það gat hvesst hressilega á
norðan og heyrðist þá hátt í henni og
stórorð gat hún verið, en augnabliki
síðar var komið dúnalogn og hún farin
að hlæja og fíflast. Kjarnorkukona er
orðið sem mér finnst lýsa henni best.
Hún var mikil félagsvera, reyndar svo
mikil að henni fannst hún aldrei hafa
nógu marga í kringum sig. Hún elskaði
að fara í veislur og á skemmtanir og þá
vildi hún mæta fyrst en fara síðust
heim og sló þá sér miklu yngra fólki
við. Það er nú ekkert mál að vaka eina
sumarnótt, var viðkvæðið hjá henni.
Árin á Besta eru mér minnisstæð en
þar var alltaf fullt hús af fólki, það voru
börn, tengdabörn, barnabörn, ættingj-
ar og vinir að vestan. Þar var sofið í öll-
um skotum, krakkarnir segja reyndar
að þau hafi sjaldnast sofið í sínum rúm-
um. Hún var mikill listakokkur og það
virtist ekki skipta neinu máli hvað það
voru margir sem þurfti að metta, alltaf
töfraði hún fram þennan fína mat. Ég
hef aldrei skilið, hvernig hún gat fram-
reitt allan þennan mat ofan í allt þetta
fólk í eldhúsinu á Besta, þar sem elda-
vélin stóð stök í einu horni eldhússins,
vaskurinn í öðru, pínulítið eldhúsborð
og með haldalausa potta og sleifarnar
hennar frægu sem voru orðnar svo
mikið notaðar að frekar hefði átt að
kalla þær prik. Þó hún ynni fulla vinnu
og sinnti heimili og gestum, þá tók hún
líka krakka að norðan í fæði. Þá mun-
aði hana ekkert um að líta eftir barna-
börnunum, og þeir voru margir kleinu-
pokarnir sem þau báru heim Oddur,
Kristín, Magga og Sunna. Eftir að þau
skildu Bjartur og Stína, þá flutti hún
aftur vestur í Víkina sína og þar hóf
hún búskap með Hannesi sem var ætt-
aður úr Djúpinu, „fótungur“ eins og
hún. Þau höfðu bæði gaman af að
dansa og syngja og með Hannesi ferð-
aðist hún í fyrsta sinn til fjarlægra
landa. Þetta voru mín bestu ár sagði
hún oft. Eftir að Hannes lést flutti hún
aftur til Reykjavíkur í „Sólholtið“ eins
og við kölluðum það, og bjó þar alla tíð
síðan. Hin síðari ár hafði líkamanum
hrakað en andinn og viljinn var enn til
staðar og ansi er ég hrædd um að
stundum hafi hún ofgert sér, en eins og
hún sagði alltaf „Hvað er þetta, ég er
ekkert gömul.“
Lollu og Svani þakka ég sérstak-
lega fyrir hversu vel þau hafa alltaf
hugsað um Stínu, ekki síst þegar Elli
kerling fór að angra hana.
Elsku Stína, ég vil þakka þér fyrir
góðvild og skemmtilega samfylgd í
þessi rúmlega fjörutíu ár. Við munum
sakna þín.
Guðrún Ragnarsdóttir (Gúa).
Þegar ég hugsa um Stínu frænku
eru mínar fyrstu minningar um hana
frá því að ég var lítil stelpa og fékk að
fara í heimsókn til hennar í húsið með
stóra fallega málverkinu, sem blasti
við um leið og komið var inn. Hvorki
fyrr né seinna held ég að nokkurt
listaverk hafi heillað mig meira en
þetta sem hann Bjartur hafði málað
beint á vegginn. Þetta var í víkinni áð-
ur en þau fluttu suður með sína stóru
fjölskyldu. Seinna kom ég oft til henn-
ar á Bergstaðastrætið, þar sem fjöl-
skyldan bjó lengi. Þar var oft mann-
margt því alltaf var eins og væri nóg
húsrými fyrir gesti og gangandi þó að
margt væri heimafólkið. Þar var oft
mikið líf og fjör, margt skeggrætt,
stundum hvessti, oft mikill hávaði,
glens og gaman. En ekki getur nú
annað verið en þetta hafi líka oft verið
erfitt fyrir húsmóðurina sem alltaf
vann mikið og lífið var sko ekki alltaf
dans á rósum hjá henni.
Seinna flutti hún aftur vestur og á
þeim árum var mikið og náið sam-
band milli foreldra minna og hennar.
Ekki síst eftir að hún hóf búskap með
vini þeirra Hannesi Sigurðssyni. Á
þeim árum vorum við Stína saman um
trog á þorrablótum ásamt Fríðu syst-
ur, Sínu svilkonu minni og okkar körl-
um. Aldursmunurinn í þessum hópi
var töluvert mikill, en þar var sko
ekkert kynslóðabil. Það gekk oft mik-
ið á þegar við frúrnar hittumst til
skrafs og ráðagerða og mikið var
hlegið yfir þorramatnum.
Fyrir aðeins viku var til moldar
borin önnur móðursystir mín Guðrún.
Ég vil þakka báðum frænkum mínum
fyrir öll þeirra gæði við mig og mína
fjölskyldu. Aðstandendum þeirra
beggja vil ég senda mínar innilegustu
samúðarkveðjur. Megi kærar systur
hvíla í friði og guð blessi þær.
Elísabet María Pétursdóttir.
Meira: mbl.is/minningar
Fallin er frá mæt kona, Kristín
Ólafsdóttir, tengdamóðir mín. For-
eldrar hennar hófu búskap í Djúpinu,
fluttu sig milli kotbýla jafn hraðan og
betri jarðir losnuðu. Fjölskyldan
flutti til Bolungarvíkur 1930 og þar
þau festu rætur. Fyrsta ástin og kær-
astinn til nokkurra ára kom inn í líf
hennar, en hvarf á braut þegar frum-
burðurinn kom undir. Þá var Stína 25
ára og lífsbaráttan byrjaði fyrir al-
vöru sem erfitt er að koma til skila
nema í stuttu máli. Næsta ást kom inn
í líf hennar, eiginmaður til 27 ára,
Bjartur málari eins og hann var kall-
aður. Áður en yfir lauk ól Stína 12
börn og kom 9 til manns. Það þurfti
afrekskonu, bæði árin í Bolungarvík
fram til 1961 og næstu 17 ár í Reykja-
vík og á Blönduósi, að brotna ekki
undan álaginu. Að vera nógu mikill
vargur, hafa viljastyrk og úthald var
það eina sem dugði.
Það tók á Stínu að sætta sig við að
hjónabandið gat ekki gengið. Ekki
var það óreglan. Raunsæið ýtti á
skilnað, peningalegt öryggi var ekki
fyrir hendi og blikið í augunum sem
opnaði dyrnar aftur og aftur fyrir
Bjarti heillaði fleiri konur en Stínu.
Birna hefur sagt mér að í þá daga hafi
ekkert haft upp á sig að biðja um ein-
hverja hluti sem ungling langaði í og
kostuðu peninga. Tvöfaldur vinnu-
dagur hjá móður hennar tók sinn toll,
börnin sem eftir voru heima sáu um
mörg húsverkin. Birna vaktaði móður
sína þar til hún var sofnuð á kvöldin.
Oftar en ekki var bókin og gleraugun
ennþá á nefinu á henni sem hún gekk
þá frá og slökkti ljósið.
1978 þegar börnin voru öll farin að
heiman kom símtal að vestan. Gummi
Páll bað hana að reka mötuneyti EG.
Þótti mörgum best að hún skipti um
umhverfi, kæmi vestur, ekki síst til að
hressa upp á andlegu hliðina. Birna
kom til að vinna í mötuneytinu og gistu
báðar í Einarshúsinu. Vorum við tveir
að gera hosur okkar grænar fyrir
mæðgunum, ég og Hannes sem síðar
var sambýlismaður hennar. Sagan segir
að fyrstu nóttina sem við fengum að
sofa hjá hafi okkur tekist að rugla sam-
an skóhlífunum að morgni og farið í vit-
lausum skóm heim.
Þótt bæði Hannes og Stína væru
komin á seinni hálfleikinn var tilhuga-
lífið eins og hjá unga fólkinu. Farið á
böll, dansað svo eftir var tekið, ferðast
bæði innanlands og utan. Minnst tvisv-
ar í viku var verið að spila, annaðhvort
við Mæju og Gunnar eða Pétur og
Fjólu. Oft var haft sérrí um hönd, ekki
í staupum heldur vatnsglasi. Þegar
glösin voru orðin tóm sagði Hannes:
„Stína, ég held að glasið mitt leki“ og
alltaf hló Stína jafn innilega. Þarna sá
maður svo glöggt að blikið hans Bjarts
sem bræddi Stínu forðum var komið í
augu hennar.
Eftir andlát Hannesar var Stína
um stund fyrir vestan, Birna fór með
synina okkar oft í hádeginu beint af
leikskólanum í mat til hennar. Þá var
hún hætt að vinna og vildi elda fyrir
fleiri en sig eina. Á móti kom hún þá í
kvöldmat til okkar. Við fjölskyldan
þökkum sérstaklega fyrir þessi seinni
ár fyrir vestan, þangað til hún flutti
1990 aftur suður.
Elsku tengdamamma. Kærar
þakkir fyrir samfylgdina.
Sölvi Rúnar.
Mín yndislega síhressa langamma
er farin frá okkur. Öll þau góðu, bjart-
sýnu og jákvæðu lýsingarorð sem til
eru, eru ekki nóg til að lýsa þeirri frá-
bæru manneskju sem hún Kristín
langamma mín var.
Ég á rosa margar góðar minningar
um hana, hún var alltaf brosandi og
hlæjandi og alltaf stutt í grínið og
glensið.
Ég ætla til dæmis að nefna þegar afi
var að hrekkja okkur krakkana uppi í
sumarbústað og hellti á okkur köldu
vatni, hún langamma var ekki lengi að
taka málið í sínar hendur og styðja við
bakið á langömmubörnunum og tók
skál af vatni og hellti bara til baka á
kallinn. Það vakti mikla kátínu.
Einnig er ein heimsókn til hennar
mér ofarlega í minni, seinasta sumar
fórum við mamma og amma til henn-
ar á laugardegi, og hún spurði mig,
eins og hver annar unglingur, „Hva, á
ekki að kíkja á djammið í kvöld?“ Hún
var svo fyndin kona og svo ung í anda,
það var alveg rosalega gaman að tala
við hana.
Jæja, elsku langamma mín, með
þessum fátæklegu orðum kveð ég þig
í bili og hlakka til að sjá þig aftur, þú
verður eflaust tilbúin með pönnsur og
saltstangir handa mér.
Hvíldu í friði, æðislega kona.
Þín,
Karen Helga.
Kristín Ólafsdóttir
Fleiri minningargreinar um Krist-
ínu Ólafsdóttur bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu daga.