Morgunblaðið - 17.09.2009, Síða 13

Fréttir 13INNLENT
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. SEPTEMBER 2009
Eftir Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
„HEIMURINN er að breytast. Þeg-
ar metanólframleiðslan verður komin
af stað verðum við í mun betri aðstöðu
til að bregðast við
breyttum aðstæð-
um. Þá getum við
farið yfir í plastið
og dýrari efni,“
segir Oddur Ing-
ólfsson, dósent í
efnafræði við HÍ
og einn af stofn-
endum fyrirtækis-
ins Carbon Recyc-
ling International
(CRI), um mögu-
leika til að framleiða hér verðmæt
efni úr metanóli þegar olíuskortur er
orðinn vandamál. Þessar framúr-
stefnulegu hugmyndir kalla á upprifj-
un.
Styttist í skóflustunguna
Eins og komið hefur fram hefur
fyrirtækið þegar hafið tilraunafram-
leiðslu á metanóli í Reykjavík en nú í
haust verður tekin skóflustunga að
fyrstu verksmiðjunni á iðnaðarskala í
Svartsengi. Hún mun geta framleitt
um 4,2 milljónir lítra á ári og miða
áætlanir við að ný verksmiðja, fjórar
alls, verði opnaðar á 18 mánaða fresti
frá og með ársbyrjun 2013 sem hver
um sig mun geta framleitt 84 milljónir
lítra árlega.
Metanólið er hugsað sem íblöndun-
arefni í eldsneyti fyrir bifreiðar og
verður langstærsti hlutinn fluttur til
Svíþjóðar. Oddur bendir á að frá og
með 2010 muni ESB gera kröfu um að
5,75% af eldsneyti sem notað er í sam-
göngum á landi sé endurnýjanlegt og
metur hann það svo að eftirspurn inn-
anlands verði hverfandi miðað við eft-
irspurnina eftir metanóli innan ESB.
Dýrara en samkeppnishæft
Íslenska metanólið verður dýrara
en metanól sem unnið er úr metani
með mengandi aðferðum og segir
Oddur það ekki koma að sök þar sem
hægt verði að selja það á sambæri-
legu verði og bensín. Þá muni kolefn-
isskattar leggjast á koldíoxíðslosun
og kolefniskvótar því fást fyrir kol-
díoxíðið sem metanólið er unnið úr.
Síðar á öldinni sér Oddur svo fyrir
sér að hægt verði að framleiða met-
anól úr koldíoxíðsútblæstri stóriðju
og vinna það svo áfram í næsta þrepi
til að framleiða efnin etýlen og própý-
len, sem síðan megi nýta við fram-
leiðslu á plasti og fjölda annarra efna-
sambanda eins og til dæmis virkra
lyfjaefna (sjá ramma).
Forsendan fyrir því að þetta verði
hagkvæmt er að olían hækki í verði og
bendir Oddur á spár um að árið 2050
verði olíuframboðið svipað og 1980.
Til að setja þetta í samhengi voru
jarðarbúar um 4,5 milljarðar 1980 eða
um helmingi færri en spáð er að þeir
verði um 2050.
Tugmilljarða efnaiðnaður gæti
orðið raunhæfur síðar á öldinni
Verðmæti? Hægt er að vinna verðmætar kolefniskeðjur úr útblæstri.
Mikil verðmæti
kunna að liggja
í koldíoxíðinu
Oddur
Ingólfsson
Oddur stillir upp dæmi um hvernig
sækja megi metanól í útblástur.
Ef 200.000 tonna álver losi um
300.000 tonn af koldíoxíði á ári sé
raunhæft að fanga megi um 80%
af koldíoxíðinu og nýta það til
framleiðslu á um 176.000 tonnum
af metanóli. Úr því magni sé raun-
hæft að vinna 76.000 tonn af etý-
leni og própýleni. Efnin henta til
margvíslegra nota í efnaiðnaði og
var gangverð á etýleni um 440
Bandaríkjadalir tonnið um miðjan
ágúst en um 1.000 dalir fyrir tonn-
ið af própýleni. Ljóst er að verðið
mun hækka fari olíuverðið upp á
við, eins og margt bendir til. Miðað
við að jafn mikið sé framleitt af
efnunum tveimur ætti meðalverð
að vera 720 dalir (1.000+440/2).
Margfaldað með 76.000 gera
það 54,72 milljónir dala, eða um
6,8 milljarða króna á ári.
Þá er átt við hráefnið eitt og sér
en með því að vinna úr því virðis-
aukandi vöru telur Oddur raun-
hæft að margfalda verðmætið.
Mögulegt verðmæti efnaiðnaðar
úr koldíoxíðsútblæstri álvers af
þessari stærð gæti því nálgast 100
milljarða króna, að því gefnu að
verðið á efnunum hækki.
Tugmilljarðar í útblæstrinum?
STEINGRÍMUR J. Sigfússon
stendur styrkum fótum hvað traust
áhrærir í nýrri könnun MMR.
Traust til Jóhönnu Sigurðardóttur
dalar á heildina litið.
Um og yfir helmingur segist
bera lítið traust til forsetans, for-
manns Framsóknarflokksins, for-
manns Sjálfstæðisflokksins og þing-
flokksformanns
Borgarahreyfingarinnar.
Flestir, 37,7%, sögðust bera mik-
ið traust til Steingríms. Athygli
vekur að þeir sem segjast bera
mikið traust til Steingríms hafa
vart mælst fleiri en nú. Næstflestir,
36,0% sögðust bera mikið traust til
Jóhönnu Sigurðardóttur. Þetta er
nokkur breyting frá í febrúar sl.
þegar 58,5% kváðust bera mikið
traust til Jóhönnu. Um 40% svar-
enda segjast bera lítið traust til
þeirra Steingríms og Jóhönnu. Um
leið hafa orðið þau tímamót í mæl-
ingum MMR á trausti til helstu
leiðtoga stjórnmálanna, að forset-
anum meðtöldum, að fleiri segjast
bera lítið traust til þeirra allra en
segjast bera mikið traust til þeirra.
Könnunin fór fram í síma og á
netinu dagana 9.-14. september.
Steingrímur J.
Sigfússon
Jóhanna
Sigurðardóttir
Steingrímur
stendur styrk-
um fótum