SunnudagsMogginn - 25.10.2009, Side 27

25.október 2009 27
Þórarinn: „Mamma hefur alltaf verið mikill grúskari og á kafi í
bókum og úrklippum enda af þeirri kynslóð sem ekki hafði tölvur
við vinnu sína. Í staðinn klippti hún texta í sundur og límdi sam-
an, svipað og maður gerir í tölvum í dag. Hún var þessi „erkifríl-
ansari“ svo það hefur alltaf verið mikið kaós og óreiða í kringum
hana.
Við fluttum til Kaupmannahafnar þegar ég var fimm ára og
bjuggum þar í fimm ár. Þar
byrjaði mamma á ritgerða-
smíðum og stærri textum. Eftir
að við fluttum heim aftur var
hún blaðamaður á DV, Tím-
anum og víðar svo þar eru
hennar rætur.
Á árunum í Kaupmannahöfn
var rosalegur gestagangur á
heimilinu. Mamma og pabbi
voru með íbúð þarna úti sem
virkaði dálítið eins og sendiráð
því á þessum tíma tíðkaðist að
Íslendingar kæmu út og fyndu
aðra Íslendinga til að gista hjá.
Þeir sem voru með stórar íbúðir
tóku því á móti mörgum svo ótrúlega margt fólk fór þarna í gegn.
Það er mikil tónlist í föðurfólkinu mínu en mamma hefur enga
tónlistarhæfileika eða -skoðanir og ég held að það sé ekkert að
flækjast fyrir henni – hún setur aldrei á músík heima. Það er hins
vegar gaman að fara með henni á tónleika því hún mænir yfirleitt
ofan í tónleikaskrána allan tímann og telur niður atriðin. Það er al-
veg listgrein út af fyrir sig. Hún er samt mjög stolt af elsta syni
sínum, Tuma bróður, sem er tónlistarmaður.
Þótt tónlistin sé í föðurættinni hef ég lítið haft af henni að segja
að öðru leyti en því að ég var í pönkhljómsveit þegar ég var ung-
lingur, eins og allir á þeim tíma. Ég erfi því ekki tónlistina frá
pabba en frekar grúskið og sagnfræðiáhugann frá mömmu.
Ég var dæmigert skilnaðarbarn og ég held að ég hafi verið í 11
grunnskólum sem barn. Því fylgdi rótleysi og ég var mikill vand-
ræðaunglingur – var eiginlega óalandi og óferjandi frá og með
unglingsárunum. Mamma gerði sitt besta til að ná utan um þetta
en ég held að hún hafi staðið frekar ráðalaus gagnvart mér. Að lok-
um lét ég mig hverfa þegar ég var 19 ára til Evrópu en þar flakkaði
ég um í 13 mánuði og málaði á göturnar. Það endaði með því að
mamma fór að leita að mér enda lét ég ekkert heyra frá mér í sex
mánuði. Ég var svo staddur á torgi í hafnarborginni Algeciras að
mála þegar mamma og systir mín stóðu skyndilega við hliðina á
mér. Það var eiginlega lygileg uppákoma. Þetta var á afmælisdeg-
inum hennar, 15. mars 1986, og ég varð mjög hissa, hafði ekki talað
íslensku í marga mánuði en eftir að þær birtust samkjaftaði ég
ekki.
Á þessum tíma var lífið fyrir mér ein myndasaga og ég held að ég
hafi verið of sjálfhverfur til að átta mig á hlutunum. Það var því
eiginlega ekki fyrr en áratugum seinna sem það rann upp fyrir mér
að mamma hefði í raun og veru verið að leita að mér og haft
áhyggjur af mér þarna úti. Þetta gæti ekki gerst í dag – ef dóttir
mín týndist, þótt ekki væri nema í sex klukkutíma, værum við bú-
in að lýsa eftir henni.
Eftir að ég flutti heim aftur bjó ég eitt árið sem ég var í Myndlist-
arskólanum til skiptis hjá mömmu og pabba. Samband okkar
mömmu hefur verið ágætt hin síðustu ár og til dæmis höfum við
Auður [Jónsdóttir] konan mín, sem er líka rithöfundur, iðulega
fengið hana til að lesa yfir texta fyrir okkur. Hún er mjög góð í því
og glögg og við höfum óhikað fengið hana til að hjálpa okkur að
því leyti.
Mamma er alls ekki þessi klassíska, íslenska ömmutýpa, kannski
af því að hún er svo mikið barn í sér. Ég held að hún upplifi sjálfa
sig svolítið aldurslausa og fer því ekki auðveldlega inn í hefðbundið
hlutverk ömmunnar. Einu sinni í mánuði eða svo tekur hún sig þó
til og býður ömmustelpunum sínum í bíó en kannski upplifir hún
sig þá frekar sem eina af stelpunum en sem ömmu.
Ég notaði mömmu engu að síður sem sérstaka ömmutýpu í nýju
bókina mína, Bókasafn ömmu Huldar – þótt hún sé ekki beinlínis
fyrirmynd. Hún smellpassaði sem grúskari og nornin sem reynist
vera góð. Mamma á líka mikið af bókum, reykir vindla líkt og
sögupersónan og barnabörnin kalla hana ömmu Huld. Þetta verður
því sennilega bautasteinn fyrir hana til framtíðar og eftir 100 ár
munu afkomendur okkar systkinanna kannski nota þessa bók sem
heimild. Það eru því allar líkur á að með þessu sé ég að falsa sög-
una.“
Bautasteinn til framtíðar
Einu sinni í mán-
uði eða svo tekur
hún sig þó til og
býður ömmustelp-
unum sínum í bíó
en kannski upplifir
hún sig þá frekar
sem eina af stelp-
unum en sem
ömmu.
Teikning Þórarins af Ömmu Huld en svartlistasýning á teikningum hans
úr bókinni opnar á morgun í Eymundsson Austurstræti.
Bækur hafa aldrei verið fjarri þar
sem þau mæðgin eru annars
vegar en Inga Huld segir ekki
víst að þau lesi sömu bækurnar.
Þau hafa bæði mikinn sagnfræ-
ðiáhuga en geta ekki státað af
tónlistarhæfileikum líkt og
margir aðrir í fjölskyldunni.
Morgunblaðið/Golli