Organistablaðið - 01.09.1976, Side 4
■loðið, rétt eins og íingur þeirra væru límdir saman. Ásláttur
þeirra er of ilangur, þeir halda nótunum of lengi niðri. Öðrum,
er vilja riáða ibót á þessu, hættir til að nenia of stutt við nóturnar,
d í'k t og þær væru glóandi heitar. Hvort tveggja er jafn rangt.
Meðalhófið er best“. En 'hann liefði átt að kenna oss, 'hvernig
rata skttli þetta meðalihóf. Ég mun nú reyna að skilgreina
þetta nánar, að svo miMu leyti sem unnt er, án munnlegrar
tilsagnar.
Handstilling sú, sem Seb. Bach er frumkvöðulil að, var á
þann veg, að fingurgómunum var haldið í beinni röð ylir
hljómborðiniu, þannig að aldrei þurfti að kreþpa þá meir til
ásláttar, heldur voru þeir jafnan til taks á réttum stað yfir
hverri nótu. Af því ieiðir: 1. Að hvorki má láta fingurna
falla né slengja þeint á nóturnar, (sem er þó alvanalegt),
heldur skal hafa hemil iá þeim, og flytja þá af nærfærni eftir
nótunum. 2. Þungi ásláttarins eða þrýstingsins á nóturnar
skal vera jafn, log honurn þannig beitt, að fingrunum sé
ekki lyft upp beint af nótunum, heldur fingurgómarnir dregn-
ir smátt og smátt fram af þeim og inn að lófanum. 3. Áslátt-
arorkunni skal snarað með mesta flýti af einum fingri á
annan, þegar nótunum erlþrýst niður hverri af annarri þannig
að tónarnir slitni hvorki úr samlhengi né loði saman. Áslátt-
urinn verður þá hvorki of stuttur né of langur, sem C. Ph.
Emanuel vítir hvorttveggja, heldur einmitt eins og vera ber.
Kostir þeirrar handstillingar, sem Ihér hefur verið lýst, eru
margir og amiíkfir, ekki aðeins þegar leikið er á klavíkord,
heldur einnigá slaghörpu og organ. Hér skulu nefndir niokkr-
ir þeir helstu: 1. Fingurnir verða frjálsari í hreyfingum, þegar
þeim er haldið ibognum. Ekki er þá Ihætt við því, að fing-
urnir hnjóti eða höndin haltrist áfram, eins og oft vill verða
hjá þeim, sem leika með beinum, eða of Iítið bognum lingr-
um. 2. Við það, að fingurgómarnir eru dregnir inn að lófan-
um og ásláttarkráftinum snarað af einum ifingri yfir á annan,
eykst mjög skýrleiki og hreimfegurð þess, sem leikið er. Hvert
hlaup verður greinilegt í eyra áheyrandans: tónarnir skoppa
og glitra ilíikt og perlur. 3. Þessi aðferð, samfara jöfnum þrýst-
ingi fingranna, veldur því ennfremur, að strengir hljóðfær-
isins ná að sveiflast hæfilega lengi; tónninn verður bæði feg-
4 ORGANISTABLAÐIÐ