Skólablaðið - 01.12.1960, Side 9

- 73 -
Einar Mar Jonsson :
BAÐ er gamalt mál, að tímarnir
breytist og mennirnir með þeim.
Hverjum tíma fylgir serstakur
blær, sem aldrei er eins á nein-
_________ um öðrum tíma. Öðruvísi er
hann í dag en í gær og enn öðruvísi verður
hann á morgun. Þessi blær verður ekki
skilgreindur, hann er alls staðar, en a
honum verða ekki festar hendur. Þott tím-
inn breytist.lifir andi hans áfram. Hann
kemur fram í beztu verkum hvers tíma,
hver, sem kynnist þeim, lifir að nýju huj*-
hrif þeirra tíma, sem þau voru samin a.
Nú í dag er Menntaskólinn mjög breytt-
ur frá því.er Skolablaðið fyrst kom ut,
fyrir þrjátíu og fimm árum, en við lestur
gamalla blaða finnst okkur, að við séum
horfin aftur í tímann, svo mjög endur-
speglar það anda skólalífsins. Þess vegna
mun Skólablaðið hafa töluvert heimilda-
gildi, þegar fram líða stundir.
Það var í desember 1925 að Skóla-
blaðið sá fyrst dagsins Ijós. Var það ekki
skólafélagið, sem að utkomu þess stóð,
heldur voru það ellefu nemendur og einn
kennari, sem unnu það afrek upp á eigin
spýtur. Var blaðið í einkaei^n fyrstu árin.
Fyrsta tölublaðið var harla olíkt Skóla-
blaðinu eins og það er nu. Það var aðeins
sex síður og í því voru engar myndir, allar
fyrirsagnir voru velritaðar, einnig sjalfur
haus blaðsins. Allar voru greinarnar
fremur stuttar og stíll þeirra töluvert frá-
brugðinn því, sem nó er. Á fyrstu síðu
rita útgefendur formálsorð. Þar segir :
"Því er blað þetta til orðið, að þörf
hefir þótt á, að til væri eitthvert það band,
er tengt gæti þá saman, sem eru innan
skólans. Hefir nú um hríð ekki verið neinn
sá fjelagsskapur, er þetta markmið hefði,
en margir hinsvegar saknað þess samhugar
og þeirrar viðkynningar, er með skóla-
systkinum á að ríkja. Blaðstofnun álítum
vjer heppile^a til að vinna að markmiði
þessu, og þo éigi þurfa að draga krafta
fráfjelögum þeim, er fyrir eru. En auk
þess ætti blaðið að gefa nokkra mynd af
skólalífinu og hugsjonum þeim, er í skóla
bærast, og það vildum vjer einnig láta
sjást, að þau merki, sem upp eru tekin,
muni eigi skjótt niður feld. - Og með
þeirri von útgefenda, að blaðið vinni sjer
hylli bæði kennara og nemenda, er því
hleypt af stokkunum. "
í fyrsta tölublað skrifar ábyrgðar-
maður, Ludvig Guðmundsson, um tak-
mark blaðsins. Farast honum svo orð
m. a. : "Enginn salur skóla vors rúmar
alla nemendur hans, - nema svo þjett se
skipað, að enginn njóti sín. - Afleiðingar
þessa eru sýnilega þær, að nemendahop-
urinn klofnar, nemendur verða viðskila
við fjelaga sína og skólans. Úr þessum
"húsnæðisvandræðum, " vill blað þetta bæta.
Það vill safna öllum nemendum undir
eitt merki, eitt þak......."
Fyrstu tölublöðin eru mjög ólík því,
sem nú gerist. Greinar eru mjög stuttar,
oft þrjár til fjórar á síðu, og flestar í
þeim stíl, að þær væru kallaðar klausur
nú. Efnið er aðallega greinar um felags-
mál, stuttar ritgerðir og kvæði, bæði eft-
ir nemendur og kennara. Smásögur fyr-
irfinnast ekki. Fyrsta veturinn komu út
fjögur tölublöð.
Næstu árgangar eru mjög svipaðir
þeim fyrsta að efni og stíl. Blaðið stækk-
ar smam saman og verður fjölbreyttara
að efni. í öðrum árgangi var fyrsta rit-
deilan háð. Áttust þar við þeir Sverrir
Kristjánsson og Trausti Einarsson og
deildu um kvenfrelsi. Eru greinarþess-
ar bráðskemmtilegar. Sverrir hóf deil-
una og sagði m. a. :
"...Stúlkur skólans eru ekki fyrst
og fremst kvenmenn, heldur félagar okk-
ar piltanna. Við ausum upp af sömu
menntabrunnum og stefnum að sama
marki og því er ástæðulaust, að við sé-
um eins ólík í háttum og framast er