Skólablaðið - 01.12.1960, Page 30

- 94 -

STEFÁN HÖRÐUR GRfMSSON og Ijóo hans
FÁTT finnst mér öllu
hvimleiOara en illa kveðin
vísa og enn verr er mér viö sung-
inn leirburö. En nú má vart opna
svo útvarp, að hann hljómi ekki öllum
stundum, flestum málvinum til ama.
Leirbur.Our þessi flæöir einsog jökul-
hlaup yfir þjóöina, börn syngja hann á
götum úti, í húsum inni, í skólum og
strætisvögnum og ungar mæöur raula
kveöskap þennan jafnvel yfir kornabörn-
um í vöggu. Þetta er menningin, hin
þjóðlega mennt, ferskeytlan bjöguö og
skæld, sungin meö amrísku lagi. Og til
þess aö hressa upp á andann sjá menn
Delerium Bubónis eöa önnur leikrit slík,
en fara síðan út aö keyra £ kelerí og
fleira, svo aö sérhver yngismær á ísa-
köldu landi hlýtur aö roöna alveg niörí
tá.
Þessir dægurlagatextar eru í þann
veginn aö spilla smekk almennings á
skaldskap. Unglingar kannast betur viö
Jón Sigurösson bankamann og Núma, en
Davíö og Tómas svoað eitthvaö sé nefnt.
Allur skáldskapur í bundnu máli á yfir-
leitt í vök aö verjast fyrir þessum and-
skota, enda berjast blöö og útvarp meö
oddi og egg til þess aö útbreiöa þennan
leir. Þetta tekur mann þó, hvaö sárast,
ef það er haft í huga, aö íslenzk Ijóö-
list stendur £ miklum blóma. Annars
vegar eru þroskuð skáld, komin nokkuö
til ára sinna, og þau yrkja x hinum
gamla anda, innan ramma Ijóöstafa og
rims. Þau hafa flest nú þegar áunniö
sér sess á bragabekk. Hins vegar eru
ungu skáldin, sem brjóta hefðbundnar
venjur £ Ijóöformi og kasta flest stuðl-
um og rími fyrir borö. Þessir úngu
menn eru fyrirlitnir bg forsmáöir af
öllum þorra manna, og kallaðir atóm-
skáj.d til aögreiningar frá "almennilegum
skáldum". Eitt af þessum atómskáldum
er Stefán Höröur Grfmsson.
II.
Stefán Höröur Grímsson er fæddur
31.marz 1920 i Hafnarfiröi. Hann er
þvi liölega fertugur aö aldri og hefur
stundaö öll venjuleg störf til lands og
sjávar. Hann kvaö snemma hafa byrjað
aö yrkja, en fyrsta kvæöið, er birtist
eftir hann á prenti, kom i tímaritinu
Helgafelli 1943. Ljóöiö hét Gamall
fiskimaöur. í því eru þessar línur :
Þeir, sem stýra báti á bárum
bugast fyrr af lúa en árum.
Hinzta sinn meö hug í sárum
hljóta þeir að koma af'sjó.
Fór svo lika fyrir Gvendi
fleytu á þurrt hann renndi
kveöju í hljóöi sjónum sendi
- seltu í augum kenndi.
Þannig mælir enginn, nema sá, er
róöra hefur stundaö og gjörþekkir sjó-
menn. En S. H. G. lætur ekki þar viö
sitja, þremur árum síðar gefur hann út
fyrstu Ijóðabók sína, Glugginn snýr í
noröur. í þeirri bók er mar^t; athyglis -
vert og viöa vel kveöiö, en þo litið, sem
bendir í þá átt, er skáldiö siöar fer.
Hann þræöir þarna grónar götur og yrk-
ir flest kvæöin í heföbundnum stíl.
En þaö er ekki ætlun min aö ræöa um
bók þessa hér, heldur tala um seinni
bók skáldsins, Svartálfadans, er út kom
1951. í þeirri bók sjáum viö hiö full-
þroska skáld, sem hefur fundiö sjálft
sig í sínu Ijóöi. Hér kveður skiíldiö
um ástir, glys og glaum stórborgarinn-.
ar , um sjoinn og sveitina. Herna glím-
ir hann viö gátur tilverunnar og spyr
margs, er enginn svaraö getur. En öllu