SunnudagsMogginn - 19.09.2010, Blaðsíða 38

38 19. september 2010
Þ
etta byrjaði eiginlega þegar ég eignaðist
plötu með klezmer-tónlist fyrir mörgum
árum og hún lenti í miklu uppáhaldi hjá
mér – mér fannst þetta æðisleg músík,“
segir Sigríður Ásta Árnadóttir listakona um tildrög
þess að hún og hópur vina hennar hóf að leika
Balkan- og klezmer-tónlist fyrir rúmu einu og
hálfu ári. „Tónlistin á diskinum er meira og minna
sungin á jiddísku af einhverjum skeggjuðum köll-
um sem eru stöðugt að hrópa oj! og hey! Mér fannst
þetta óheyrilega skemmtilegt og því skemmtilegra
eftir því sem ég hlustaði meira á það.“
Í framhaldinu leiddi eitt af öðru. „Ég þekki konu
sem á harmónikku og þegar hún skrapp til Kína í
mánuð sníkti ég nikkuna að láni á meðan. Eftir að
ég var búin að gutla á hana í svolítinn tíma hélt ég
partí þar sem við Hallur vorum að fíflast og spila
„Hava Nagila“ og fleira, hann á gítar og ég á harm-
ónikkuna. Það var svo gaman að við ákváðum að
við yrðum að gera eitthvað meira í þessu.“
Lítið varð þó um efndir fyrr en Sigríður frétti af
því að Balkanhljómsveit vantaði í sýninguna Orbis
Terrae, sem sett var upp á Listahátíð 2009. „Ég
bauð mig fram en þegar ég var spurð hvort ég væri
með hljómsveit komu vöflur á mig en ég sagði að
það hlyti að mega bjarga því. Svo ég ákvað að nota
þetta tækifæri til að reka á eftir þessu.“
Hún fór að líta í kringum sig. „Ég mundi þá eftir
því að frændi minn er rosalega flinkur á klarínett.
Ég hitti hann í fjölskylduboði og þegar ég spurði
hvort hann hefði eitthvað spáð í klezmer-músík
tók hann upp klarínettið og spilaði þessa fínu
klezmerstrófu. Hann var þá búinn að vera í auka-
tímum hjá Hauki Gröndal að læra að spila klezmer,
svo ég réð hann á staðnum.“
Sigríður „sjanghæjaði“ svo hina og þessa vini
sína í hljómsveitina, m.a. Jón Torfa Arason, sem
spilar á trompet og gítar til skiptis. „Ég samþykkti
að mæta á eina æfingu heima í stofu hjá Siggu til að
prófa en þegar ég mætti var mér sagt að fyrstu tón-
leikarnir væru eftir tíu daga. Ég þurfti því að hafa
mig allan við því ég hafði ekki spilað neitt að gagni í
tíu ár eða svo.“
Enda uppi á borði
Hljómsveitinni var gefið nafnið Varsjárbandalagið
en auk þeirra Sigríðar Ástu og Jóns Torfa eru í
bandinu téður Hallur sem er Guðmundsson og
spilar á bassa, frændinn Magnús Pálsson sem spilar
á klarínett og sópransaxófón, Steingrímur Guð-
mundsson á trommur og Karl Pestka, sem spilar á
fiðlu. „Hann er sá eini af okkur sem er af gyð-
ingaættum, en hann hafði aldrei komist í tengsl við
sinn gyðinglega uppruna fyrr en hann fór að spila
með okkur,“ útskýrir Sigríður. „Afi hans var
pólskur gyðingur sem flúði land undan nasistum.
Sjálfur er Karl Bandaríkjamaður en er búinn að
vera hér á Íslandi í nokkur ár og er sprengmennt-
aður í tónlist, bæði sem tónskáld, raftónlist-
armaður og fiðluleikari.“
Segja má að aldursdreifingin sé óvenjulega mikil
í bandinu. Sá yngsti er menntaskólapilturinn
Magnús, sem er 19 ára en „á hinum endanum“ er
Steingrímur sem fæddur er ’58. „Hann er gamall
refur í bransanum og hefur spilað með ýmsum
böndum í gegnum tíðina, byrjaði tíu ára á tromm-
unum enda sonur gamla Papa Jazz (Guðmundar
Steingrímssonar).“
Eins og fjölbreyttum hljómsveitum sæmir er
fleira á tónleikaskrá Varsjárbandalagsins en klez-
mer- og Balkantónlist. „Við erum líka með svolítið
frumsamið og eins gömul íslensk lög sem við höf-
um endurunnið. Við spilum t.d. alltaf Stolt siglir
fleyið mitt eftir Gylfa Ægisson. Sveitin milli sanda
kemur líka við sögu sem og Vegir liggja til allra
átta, Ísland farsælda frón og fleira. Reyndar setjum
við þessi lög í Balkanbúning þannig að þau eru ekki
alveg hefðbundin í okkar flutningi,“ segja þau og
játa að fyrst og fremst sé hljómsveitin að skemmta
sjálfri sér. „Það er svo mikil lífsgleði í þessari tónlist
og alveg ómögulegt annað en að hrífast með þó að
maður sé að spila,“ segir Jón Torfi enda sé áhorf-
Heimurinn
sigraður
með
hælkrók
Þegar Sigríður Ásta Árnadóttir
frétti af því að Balkanhljómsveit
vantaði í leiksýningu bauð hún
sig fram. Skipti þá engu að hún
hafði engri slíkri hljómsveit á
að skipa. Hún var ráðin og úr
varð klezmer- og gleðibandið
Varsjárbandalagið.
Bergþóra Njála Guðmundsdóttir ben@mbl.is
Morgunblaðið/Ernir
Varsjárbandalagið
segist fyrst og
fremst vera að
skemmta
sjálfu sér.