SunnudagsMogginn - 22.05.2011, Qupperneq 26
26 22. maí 2011
V
orhret herjar á norðan- og austanvert
landið um þessa helgi. Mannfólkið get-
ur látið sér fátt um finnast ef aðeins
hagur þess er í húfi. Hlý hús og góður
aðbúnaður standa slíkt auðveldlega af sér. En þó
fylgja þessu hreti áhyggjur. Og þær beinast að
gróðri, sem hafði að nokkru opnað faðm sinn á
móti vori og sumri sem virtust vera að renna í
hlað. En einkum er þó samúð okkar með fugl-
unum, heimafuglunum auðvitað, en ekki síst trú-
föstum farfuglunum sem flykkjast til okkar hing-
að norður eftir um langan veg. Sumir þeirra hafa
lagt hálfan hnöttinn undir fínlega vængi þegar
þeir taka loks land á fæðingarstaðnum sínum.
Fuglafræðingur sagði aðspurður stóru fuglana
hugsanlega getað varið sín hreiður fyrir veðrinu,
ef það stæði ekki lengi. En hvað um hina smærri,
var spurt. Ef þeirra hreiður fennir í kaf ráða þeir
ekki við það, svaraði hann. En svo bætti hann við:
En þetta er svo snemma að margir þeirra reyna
aftur. Það er einmitt. Það er reynt aftur þótt áfall-
ið hafi verið mikið.
Boðskapur beykisins
Jón Magnússon beykir og skáld minnti á að
„Stundum verða vorin,
vonum manna hörð,“
í kvæðinu um hann Bjössa litla á Bergi. Og
stundum eiga þeir sem misstu vonir sínar undir
farg í vorhretinu ekki annað svar en að reyna aft-
ur rétt eins og smáfuglarnir.
Það varð meira en hret haustið 2008, það skall á
hrollviðri, ofsaveður af mannavöldum. Það varð
reyndar alheimsfárviðri, en við hugsum auðvitað
mest til þess anga sem á okkur dundi. Enda vor-
um við verr undir það búin en margur af ýmsum
ástæðum. En meðal annarra ástæðna og ekki sú
veigminnsta var að íslenska þjóðin var illa svikin.
Það hefur smám saman verið að koma í ljós. Þær
byggingar sem áttu að geta staðið af sér storminn
eða að minnsta kosti ekki að hrynja yfir þá sem
inni voru brustu eins og sprek við storminn. Ekki
vegna þess að óvæntur fúi hafi komið í ljós sem
öllum mönnum hafði dulist. Heldur vegna þess
að stærstur hluti burðarvirkisins hafði verið ét-
inn að innan af þeim sem hafði verið trúað fyrir
því. Það brugðust ekki krosstré sem önnur tré í
þeim byggingum. Það var búið að nema burt öll
krosstrén og setja timburlíki í staðinn svo engan
mætti gruna neitt. Burðarviðurinn hafði svo ver-
ið seldur og auðurinn sem út úr því braski kom
settur í vöxt í kjörlendi hans, skattaskjólum og
þekktum peningafylgsnum. Illa hefur gengið að
rekja þá slóð og hún verður síst auðrekjanlegri
eftir því sem tíminn máir hana. Og þjófarnir,
sem aðeins einstaka maður hafði grunað um
nokkuð ljótt, reyna að hafa hægt um sig um skeið
en þó glittir hér og hvar í þá. Svo ætla þeir sér að
slá um sig á nýjan leik, þegar flest er afskrifað eða
fyrnt og hvorki spurningum né sökum þarf leng-
ur að svara.
Kjósendur fengu það sem þeir vildu - þá
Það voru sárir kjósendur og svekktir, bitrir og
blekktir, sem gengu að kjörborði vorið 2009.
Ekki var það að undra að Sjálfstæðisflokkurinn
gyldi afhroð í þeim kosningum. Ekki var þess
vegna hægt að vera með aðfinnslur við kjós-
endur, öðru nær. En Samfylkingin, helsta skjól
útrásarmanna, afsakandi þeirra og útrásarsleikja
frá sínum fyrsta degi pólitískrar tilveru komst
skaðlaus frá kosningunum. Kannski ætti að hlaða
þann flokk lofi fyrir þá niðurstöðu. Það hlýtur að
hafa verið töluvert pólitískt afrek miðað við
ábyrgð flokksins og nýliðna fortíð. En þegar bet-
ur er að gáð þá var flokkurinn borinn á höndum
allra fjölmiðla landsins. Útrásarfjölmiðlar Baugs
stóðu fast með sínum flokki. Það var svo sem
eðlilegt og ekkert nema sjálfsögð ræktarsemi.
Ríkisútvarp þeirra Óðins og Páls brást Samfylk-
ingunni ekki frekar en fyrri daginn og fór mikinn.
Dagblaðið var enn í eigu Baugs og ekki orðið mál-
gagn VG eins og nú er, svo um það þarf ekki að
spyrja. En Morgunblaðið? Það var einnig með. Þá-
verandi stjórnendur þess töldu að hugsanlega
myndi Samfylkingunni takast að svindla þjóðinni
inn í ESB í því umróti og tilfinningabáli sem hún
var í. Þess vegna var Morgunblaðið líka með. Jafn-
vel fyrrum þekktir sjálfstæðismenn stóðu í auglýs-
ingum bak við bak með Samfylkingunni til að vísa
þeim sem veikir væru fyrir ESB veginn í kjörklef-
anum. Og svo öfugsnúið sem það hljómar varð nið-
urstaðan sú að Samfylkingin kom út úr kosning-
unum sem stærsti flokkur landsins og tveggja
flokka vinstristjórn var mynduð í kjölfar minni-
hlutastjórnar, sem Framsóknarflokkurinn hafði í
reynsluleysi sínu komið á koppinn og treysti stöðu
stjórnarflokkanna í kosningunum.
Öfugþróun
Vorið 2009 var auðvitað þýðingarmest að hlúa að
vonum landsmanna. Þrýsta þjóðinni saman til afls
og átaka. Þá væru öll skilyrði fyrir því að komast
fljótt og örugglega út úr því mikla bankabakslagi
sem orðið hafði í landinu. En flokkarnir, sem
komnir voru saman í valdastóla, voru ákveðnir í
því að breyta því bankabakslagi sem varð í alls-
herjar þjóðarhrun. Kjörorðin voru ekki slæm. Öðru
nær. Skjaldborg um heimilin. Norræn velferðar-
stjórn og þar fram eftir götunum. En hin raunveru-
legu kjörorð voru: „Tortryggni, öfund og sundr-
ungarandi,“ svo vitnað sé í aldargamla vígsluræðu
við brúargerð. „Tortryggni, öfund og sundrung-
arandi ultu fram í stríðum straumum“ eins og til
var stofnað. Tryggja skyldi í þeim anda að þjóðin
rataði í meiri ógöngur en þurfti, eingöngu í sjálf-
hverfum pólitískum tilgangi og hefndarhug, sem
einkenndi fyrstu skref vinstristjórnarinnar og hef-
ur verið leiðarvísir hennar alla tíð síðan. Þeir „vor-
boðar“ sem mættu til leiks 2009 urðu vonum
Reykjavíkurbréf 20.05.11
Ó, litla þjóð