Morgunblaðið - 17.09.2011, Side 26

26
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. SEPTEMBER 2011
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
ÁsmundurEinarDaðason
alþingismaður
fjallar um ein-
hliða skilyrði
Evrópusam-
bandsins í grein í Bænda-
blaðinu í vikunni. Í greininni
bendir hann á að á sama tíma
og því sé haldið fram að sjáv-
arútvegs- og landbún-
aðarráðherra dragi lappirnar
þegar komi að ESB-umsókn-
inni hljóti margir að velta því
fyrir sér hvers vegna utan-
ríkisráðherra dragi lapp-
irnar í stórum málum sem að
henni snúi. Ásmundur Einar
nefnir sérstaklega fernt í
þessu sambandi:
„Ekki hafa verið mótuð
samningsskilyrði í stórum
málaflokkum og enginn veit
hvar sú vinna er stödd.
Samningsskilyrði skal síðan
samþykkja í ríkisstjórn en
það hefur ekki verið gert.
Ekki hefur verið boðað til
fundar í samningahópi um
landbúnaðarmál síðan í febr-
úar síðastliðnum. Sá hópur
var skipaður m.a. í þeim til-
gangi að móta samnings-
afstöðu Íslands í landbún-
aðarmálum og vera
samninganefnd til ráðgjafar
hvenær sem er í ferlinu.
Ekki hefur verið haft sam-
ráð við hagsmunaaðila vegna
mótunar samningsskilyrða.
Þetta er hundsað þrátt fyrir
að samþykkt Alþingis hafi
gert ráð fyrir því að slíkt
samráð eigi að fara fram.
Ekki hafa enn verið haldn-
ir opnir fundir í utanrík-
ismálanefnd annars vegar og
sjávarútvegs- og landbún-
aðarnefnd þrátt fyrir að tveir
mánuðir séu frá því sú ósk
kom fram.“
Það má teljast ótrúleg
ósvífni af áköfum bar-
áttumönnum fyrir aðild Ís-
lands að Evrópusambandinu
að saka sjávarútvegs- og
landbúnaðarráðherra um að
draga lappirnar þegar utan-
ríkisráðherrann hefur látið
hjá líða að sinna þeim verk-
efnum sem þarna eru nefnd.
En það er auðvitað ástæða
fyrir því að utanríkisráð-
herra hefur ekki viljað ganga
til þessara verka. Hann veit
sem er að með því að ræða
eða móta samningsmarkmið,
halda fund í samningahópi,
hafa samráð við hags-
munaaðila eða ræða málin á
opnum fundi aukast líkurnar
á að fleirum verði ljóst hví-
líkt gönuhlaup aðildarum-
sóknin er.
Með aukinni
umræðu og upp-
lýsingu almenn-
ings minnkar
stuðningurinn við
aðlögunarviðræð-
urnar enn frekar
og er hann þó nógu dræmur
fyrir frá sjónarhóli aðlög-
unarsinna. Meiri umræða
gerir utanríkisráðherra og
öðrum spunamönnum rík-
isstjórnarinnar erfiðara fyrir
að halda fram að svart sé
hvítt og heitt sé kalt. Með
opnum fundum og samráði
við hagsmunaaðila yrði til að
mynda erfiðara fyrir spuna-
menn að telja fólki trú um að
nýlega rýniskýrslu ESB um
landbúnaðarmál megi túlka á
þann veg að sá málaflokkur
sé auðleystur og að kröfur
ESB í garð Íslands séu létt-
vægar eða verði auðveldlega
uppfylltar.
Í annarri ágætri grein í
Bændablaðinu er farið yfir
þetta mál og bent á að það sé
mat ESB að verulegur mun-
ur sé á stuðningskerfi við
landbúnað hér á landi og í
Evrópusambandinu, auk
þess sem miklu muni á stofn-
ana- og lagaumhverfinu. Í
greininni, sem er eftir Ernu
Bjarnadóttur, hagfræðing
Bændasamtakanna, eru
nefndar ýmsar kröfur ESB
um innleiðingu reglna hér á
landi, til að mynda um ólífu-
olíuframleiðslu, dreifbýlis-
þróunarstefnu og umfangs-
meira stjórnunar- og eftir-
litskerfi.
Engin dæmi eru nefnd um
kröfur Íslands um að Evr-
ópusambandið breyti reglum
sínum og lagi þær að reglum
Íslands, enda ekki um neitt
slíkt að ræða. Aðlögunin er
öll á annan veginn og þess
vegna er tal um samninga
innantómt og tilgangslaust.
Viðræðurnar snúast aðeins
um það hvernig aðlögun Ís-
lands verði útfærð og hvort
Ísland hafi sýnt fram á að
það hafi aðlagast samband-
inu.
Utanríkisráðherra og aðrir
ákafir talsmenn Evrópusam-
bandsins hér á landi draga
lappirnar í viðræðuferlinu
eins og Ásmundur Einar
Daðason bendir á til að halda
þessum ljóta leik leyndum
eins lengi og unnt er. Þeir
vona að þeir geti pukrast
með þetta þar til allt verði
um seinan og Ísland verði
fast í netinu. Meðal annars
þess vegna er nauðsynlegt að
hætta aðlöguninni þegar í
stað.
Aðlögunarsinnar
draga lappirnar því
þeir óttast umræður
um eðli viðræðna}
Ljótur leikur
A
llt frá því snemma á sjöunda ára-
tug aldarinnar sem leið hef ég
verið í vandræðum vegna mikillar
kvenhylli. Ástandið nú er þess
vegna ekki nýtt af nálinni, en
með öðrum blæ en áður. Að þessu sinni er það
hin erlenda kvenþjóð sem laðast að mér sem
mý á mykjuskán. Og vill gefa mér gull og ger-
semar.
Það voru yfirleitt skólasysturnar sem létu
mig ekki í friði á sínum tíma eða stelpan í
næsta húsi, jafnvel jafnöldrur úr öðrum hverf-
um, og það undraði svo sem engan enda pilt-
urinn bráðmyndarlegur og yndislegur í alla
staði. Óvenju hnarreistur með skollitaðan
makkann sem flaksaði í hægum sunnan-
andvara og sól. Hann stökk drengja hæst,
spyrnti og kastaði bolta af meiri list en aðrir
og sveiflaði sverði fimlegar en nokkur á sama reki í
Norðlendingafjórðungi. Að ekki sé talað um frammistöð-
una í skóla, brosið og hlýjuna í augunum.
Skólaysturnar og stelpan í næsta húsi áttu aldrei pen-
inga en mér var alveg sama, hafði ekki áhuga á verald-
legum gæðum þá frekar en nú. Þær voru bara skotnar í
mér – í gamalli og góðri merkingu orðasambandsins.
Buðu í mesta lagi hálft lakkrísrör.
Þessa dagana, og með reglulegu millibili síðustu miss-
eri reyndar, hafa mér borist boð um peninga eða annars
konar gjafir. Bara ef aumingja konan fær að flytja millj-
ónir punda eða dollara af reikningi eiginmanns hennar
heitins eða sínum eigin, inn á minn reikning, tímabundið.
Mér yrði launað ríkulega.
Stundum er þetta ekkja gullnámueiganda í
Afríku sem heyrði hve ég væri góður maður
og fær ekki á heilli sér tekið fyrr en hún getur
deilt með mér auðæfum sínum.
Eða fráskilin kona í Suður-Afríku sem efn-
aðist gríðarlega í demantaviðskiptum og
reiknar ekki með að líta glaðan dag á nýjan
leik fyrr en hún verðlaunar mig fyrir það hve
ég er góðhjartaður, víðsýnn og myndarlegur.
Fyrir kemur að þetta er einfaldlega góð-
hjörtuð kona en alloft er vinskapur í boði.
Einstaka sinnum líkamlegt samband, jafnvel
hjónaband. Þær eiga augljóslega bara gamla
mynd af mér.
„Ég er Evelyn nafn mitt, gott að hitta þér
og ég vil byrja í samband með þér, aldur, fjar-
lægð og litur verður ekki hindrun,“ sagði í
bréfi sem barst mér í tölvunni í gær, frá elskulegri konu í
Síerra Leóne. „Ég falleg rómantísk og viltu vera svo góð
að svara mér til að ég geti sagt þér meira af sjálfum mig
og skannað myndir mér til að senda þig. Guð blessi þig,“
sagði þar líka, í lauslegri þýðingu.
Gott ef hún var ekki langt gengin með krabbamein eða
búin að missa börnin úr skæðri pest. Eða kannski var
það ein þeirra sem skrifaði mér í fyrradag.
Auðvitað er ég spenntur, að vísu tvístígandi en læt lík-
lega slag standa fljótlega. Hef þó enn ekki þorað, af skilj-
anlegum ástæðum, að nefna þetta við eiginkonuna. Held-
ur ekki við Steingrím. Ætli þurfi að borga skatt af svona
bisness? En ef maður giftist henni? skapti@mbl.is
Skapti
Hallgrímsson
Pistill
Dáður verðandi milljóner
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjórar:
Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Útgefandi:
Óskar Magnússon
FRÉTTASKÝRING
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
N
iðurstöður úttektar á
gæðum afla strand-
veiðibáta í ár sýna að
hann er misjafn að
gæðum. Starfshópur
sem skipaður var að tilhlutan sjávarút-
vegsráðuneytis og í áttu sæti fulltrúar
Matís, Matvælastofnunar og Fiski-
stofu leggur til nokkrar tillögur til úr-
bóta. Má þar nefna að bannað verði að
fara íslaus á sjó, að veiting strand-
veiðileyfa verði hugsanlega skilyrt því
að áhöfn hafi sótt námskeið í í réttri
aflameðferð, markaðurinn greiði
lægra verð fyrir ormafisk og markaðs-
tengdur hvati verði tryggður til að
flokka afla betur.
Í samantekt á niðurstöðum segir
meðal annars: „Strandveiðibátar
stunda sína veiðar yfir heitasta árstím-
ann þegar fiskur er í slæmu ástandi af
náttúrulegum ástæðum, þeir halda sig
gjarnan nærri landi þar sem fiskur er
smár, meira er um orm og liturinn á
roðinu er dekkri (þaraþyrsklingur);
þeir landa jafnan óslægðum afla og
stærðardreifing er mikil. Aðgengi að ís
er takmarkað í sumum höfnum, slæg-
ingarþjónusta er almennt ekki lengur
fyrir hendi og flutningur á óslægðum
afla milli landshluta á þessum árstíma
getur farið illa með hráefnið ef
aflameðferð hefur ekki verið fullnægj-
andi. Það er því ýmsum vandkvæðum
bundið fyrir strandveiðiflotann að
tryggja gæði aflans.“
Kæling lykilatriði
„Sá áhrifaþáttur sem hefur hvað
mest að segja um gæði strandveiðiafla
er kæling. Almennt má segja að
strandveiðiflotinn komi vel út í sam-
anburði við hina hefðbundnu dag-
róðrabáta hvað kælingu varðar og er
ekki hægt að greina marktækan mun
á milli þessara útgerðaflokka. Einnig
benda niðurstöður úttektarinnar til að
kæling strandveiðiafla hafi batnað frá
fyrra ári. Þess ber þó að gæta að þörf
er á að bæta kælingu enn frekar til að
fullnægja kröfum sem settar eru fram
í reglugerðum.“
Í skýrslunni segir að að sér-
staklega sé alvarlegt að sjá að til-
tölulega stór hluti aflans komi í land
meira en 6°C heitur. Þetta vandamál
eigi þó ekki einvörðungu við um
strandveiðiflotann. „Í júlí var 6,5%
aflans (fjöldi mælinga) landað óísuðum
og var þar langsamlega mest um að
ræða afla af svæðum A og B. Hvort
ástæða þessa sé erfiðleikar við að fá ís
afgreiddan, vanmat á kæliþörf, stað-
bundin „stemming“, þekkingarskortur
eða eitthvað annað þá er það mat
skýrsluhöfunda að strandveiðibátum,
sem stunda veiðar yfir heitasta árs-
tímann, ætti ekki að vera heimilt að
halda á sjó íslausir,“ segir í skýrslunni.
Stæðarflokkun ábótavant
Stærðarflokkun er annað vanda-
mál, sem nefnt er í skýrslunni, en
megnið af strandveiðiaflanum er boð-
inn upp í fjarsölu áður en honum hefur
verið landað. Afli strandveiðibáta ein-
kennist hins vegar af því að vera mjög
misjafn að stærð og stundum er hann
það smár að erfitt er að vinna hann í
annað en þurrk eða svo stór að hann
passar ekki í flökunarvélar, segir í
skýrslunni. Kaupendur geta því lent í
að fá ekki þá vöru sem þeir töldu sig
vera að kaupa.
Lögð er áhersla á að haldið verði
áfram því starfi sem unnið var sum-
arið 2011 við að hitastigsmæla afla við
löndun og dreifa fróðleik um
mikilvægi kælingar til sjó-
manna. Tryggja
verði fjár-
magn til
þessara
verkefna.
Vandkvæðum bundið
að tryggja gæði afla
Strandveiðar 2011
Svæði B
•Bátar: 145
•Kvóti: 2.011 tonn
•Afli: 2. 039 tonn
Svæði C
•Bátar: 145
•Kvóti: 2.176 tonn
•Afli: 2. 230 tonn
Svæði D
•Bátar: 143
•Kvóti: 1.482 tonn
•Afli: 1.396 tonn
Svæði A
•Bátar: 253
•Kvóti: 2.830 tonn
•Afli: 2.879 tonn
Strandveiðisvæðin og afli eftir svæðum
A. Arnarstapi - súðavík
B. Norðurfjörður - Grenivík
C. Húsavík - Djúpivogur
D. Hornafjörður - Borgarbyggð
•Fjöldi báta: 685
•Útgefinn kvóti: 8.499 tonn
•Heidarafli: 8.535 tonn
Hluti afla strandveiðiflotans er
svokallaður þaraþyrsklingur. Er
þar um að ræða mjög smáan
þorsk sem veiddur er á grunnu
vatni innan um þara. Þessi fisk-
ur hefur tekið lit af þaranum og
er auk þess oft með mikið af
ormi í holdi.
Fram kemur í skýrslunni að
fiskverkendur telja að mun
meira hafi verið um þaraþyrsk-
ling í ár en á síðasta ári. Mest
hafi borið á þessum fiski í maí
og júní á norðursvæðunum, en
helst verður vart við þennan
afla þegar eitthvað er að veðri,
enda freistast menn þá til að
halda sig nálægt landi.
Telja skýrsluhöfundar að
meðan ólympískar veiðar verða
stundaðar á strandveiðum sé
hætta á að sótt verði í þennan
fisk.
Meira af þara-
þyrsklingi
ÓLYMPÍSKAR VEIÐAR